VIET NAM NET

Tem dị bản (variété) là những tem do ngẫu nhiên kỹ thuật in sai như in ngược, in lộn chữ, thiếu màu, thiếu hình, sai kích thước hoặc mất chữ... Nó được đánh giá rất cao qua các cuộc triển lãm tem thế giới ở khoảng hơn nửa thế kỷ trước, và luôn được chào bán với giá cao gấp nhiều lần so với giá trị thực.

Từ thời gian phát hành những tem đó đến khi phát hiện sai sót, được cơ quan bưu chính thu hồi, cấm lưu hành đã có một khoảng cách mà người sử dụng đã gửi thư cước phí hoặc đã mua bán cho sưu tập, nên khi đưa trưng bày, dự thi triển lãm ở trong và ngoài nước đều được đánh giá cao vì đó là loại tem quý hiếm

Bộ tem ''Thể thao quân đội 12 nước XHCN'' do họa sĩ Bùi Trang Chước thiết kế, phát hành năm 1962, là một ví dụ. Trong tem này có in hình lực sĩ cử tạ. Qua sử dụng, người ta đã phát hiện hình lực sĩ được vẽ lại ''đứng trên'' những quốc kỳ. Do vậy, sau 2 tháng rưỡi phát hành, ngành bưu điện đã đình chỉ việc lưu hành tem này. Vì thế, tem có giá 12 xu, nhưng nay được bán tới giá 580.000 đồng. Còn nếu sưu tầm được phong bì thực có dán tem này với đầy đủ dấu bưu cục đi, đến trong thời gian lưu hành tem trên thì giá bán của nó sẽ cao hơn nhiều, bởi thêm một lẽ, đây là tem có thời gian phát hành ngắn.

Tương tự như thế, tem ''Kỷ niệm 700 năm ngày mất của Chu Văn An'', giá 200 đồng, do họa sĩ Võ Lương Nhi thiết kế, phát hành ngày 18/1/1992 có hình Chu Văn An đầu đội khăn xếp, mắt đeo kính trắng. Các hội viên Hội Tem TP.HCM đã phát hiện ra 3 sai sót ở con tem này: Để cụ giáo họ Chu vận áo dài, khăn xếp không đúng với thời điểm xã hội có phục trang như vậy. Kính mắt mới có cách đây khoảng 450 năm, thì thời cụ giáo Chu chưa thể có kính. Trên tem còn ghi nhầm ngày sinh thành ngày mất của cụ giáo. Vậy là, sau đó hơn 2 tháng, ngành bưu điện đã cho đình chỉ phát hành tem này và đến nay, sau hơn 10 năm phát hành, con tem trên được nhiều người sưu tập lùng mua với giá 30.000 đồng, đồng thời nếu người bán có cả phong bì kèm dấu bưu cục trong khoảng thời gian phát hành con tem trên, giá còn cao hơn...