|
Tranh sơn mài ''Vô đề'' của hoạ sĩ Đào Minh Tri. |
Hiện, trong giới họa sĩ TP.HCM, số họa sĩ còn bền lòng làm tranh sơn mài chỉ còn dưới 10 người. Đó là Đào Minh Tri, Hồ Hữu Thủ, Nguyễn Xuân Việt, Dương Sen, Dương Tuấn Kiệt, Nguyễn Lâm...
Người tuân thủ truyền thống sơn mài Việt Nam nhất là họa sĩ Đào Minh Tri, Phó Tổng thư ký Hội Mỹ thuật TP.HCM. Chất liệu truyền thống, tư duy tranh hiện đại. Họa sĩ Bích Trâm, giới thiệu những bức tranh sơn mài của chồng với giọng tự hào: ''Anh Tri làm tranh sơn mài cần mẫn như công chức''. Căn nhà ba tầng của gia đình họa sĩ Minh Tri chất, treo nhiều tranh sơn mài; dù anh nói là làm ra để chơi và bán, nhưng có lẽ cũng đang chuẩn bị một bảo tàng tranh tư nhân. Tranh anh Tri được mua nhiều, chủ yếu là khách Hà Nội, Mỹ, Bắc Âu. Anh nói: ''Tôi nghĩ đến đâu vẽ đến đấy, chủ yếu vẫn là đề tài cá. Tôi thường làm tranh sơn mài khổ to, nên muốn làm một cuốn sách, rất khó chụp hình dù đã nhờ nhiều tay máy; Sài Gòn lại không có studio chụp tranh sơn mài khổ to; những tấm be bé 40x60cm thì còn dễ chụp''.
Họa sĩ Nguyễn Xuân Việt - người có thời gian gần gũi nhiều với họa sĩ Nguyễn Gia Trí thì đang thực hiện đơn đặt hàng của nhà sưu tập tranh Trần Hậu Tuấn: Làm một bức trừu tượng ''Lửa nham thạch'', diện tích 8m2. ''Với tôi, làm tranh sơn mài hấp dẫn ở chỗ: Làm một bức to như làm hàng trăm bức nhỏ. Màu trong tranh vẽ vẫn tuân thủ bốn màu cơ bản trắng, đen, vàng, đỏ. Theo lý thuyết, một chỉ vàng đánh được 1.000 lá vàng, một quỳ theo lý thuyết có 500 lá vàng nhưng lá vàng hiện nay không hiểu sao nhiều khi đánh hơi bị mỏng. Tôi gần cụ Trí 17 năm, nhưng chưa học được "bí quyết" mài tranh của cụ. Điều quan trọng nhất của tranh sơn mài là mài sao cho tranh càng phẳng càng đẹp...''.
Họa sĩ Hồ Hữu Thủ là họa sĩ đầu tiên của Sài Gòn "cách tân'' sử dụng chất liệu tổng hợp, trong đó có sơn mài trong tranh của mình thì đau đáu làm sao khôi phục lại làng sơn mài mỹ nghệ Bình Dương. Tranh sơn mài của họa sĩ Hồ Hữu Thủ có chỗ mài có chỗ không mài nhẵn. "Ai đã làm tranh sơn mài thì không rứt ra được", anh nói.
''Trung Quốc có truyền thống làm tranh sơn mài mạnh hơn Việt Nam; nhưng năm 2001, cử hẳn một đoàn họa sĩ đến Hà Nội, TP.HCM nghiên cứu sơn mài Việt Nam là vì sao? - họa sĩ Đào Minh Tri đặt câu hỏi. Quan trọng nhất bây giờ là làm tranh sơn mài đích thực theo đúng truyền thống sơn mài của người Việt Nam. Tranh sơn mài nghệ thuật là một nét riêng của hội họa Việt Nam, phải giữ lấy''.
(Theo LĐ) |