Mưa Sài Gòn, mưa Hà Nội
-…Chợt thèm và mơ một đường cống thoát nước như đường ống cống ngầm của thủ đô Paris (Pháp) có từ mấy trăm năm trước mà vẫn “chạy tốt” tới mấy trăm năm sau.
Mùa này đang vào tâm điểm của bão, lũ. Phương Nam là mùa nước nổi, những cánh đồng lúa mênh mông nước, trắng xoá cả mắt. Thế mà mưa vẫn cứ xối xả trút nước, không chút dấu hiệu gì của sự ngừng lại. Phương Bắc cũng đang ngấp nghé những cơn bão từ ngòai khơi Thái Bình Dương và những cơn gió mùa tràn xuống, gây mưa như một cái hồ lô bị thủng đáy, nước tuôn chảy.
Sài Gòn như bị cuốn vào cái vòng xóay nước khổng lồ... Ảnh: HN.kinhte24h.com
Sài Gòn- thành phố Hồ Chí Minh của tôi cũng như bị cuốn vào cái vòng xóay nước khổng lồ đó. Mưa, ngày nào cũng mưa. Nhưng mỗi cơn mưa lại có những sắc thái, cảm xúc khác nhau, như một thứ “đặc sản” của thành phố phương Nam này. Mưa bất chợt ào đến như trêu đùa khách trên phố ngay trong vòm nắng.
Hạt mưa nhẹ như gió, phớt ngang qua mặt làn nước mát lạnh, rồi tan nhanh, dễ làm ai mới đến thành phố này phải ngơ ngác, giật mình. Mưa được báo trước bằng những tảng mây xám nặng, để rồi đổ xuống một cách hả hê những dòng nước ngả nghiêng tưởng chừng bất tận, đẫm ướt, ngập tràn phố xá. Đường phố bỗng như một dòng sông không đầu nguồn, không cuối ngọn, miên man nối hết góc phố nọ với con hẻm kia.
Mưa đêm giăng mắc phố xá trong ánh đèn lung linh, huyền ảo, tạo ra những hình ảnh như có như không, dễ làm lòng người chùng xuống, niềm vui, nỗi buồn… cùng lãng đãng trong suy tư. Mưa bình minh lại mang cảm giác trong lành, tươi mát, thanh khiết trong không khí, loáng nước trên mặt đường làm cho bánh xe như lăn chậm lại, bước đi cũng nhẹ hơn, cái vội vã ồn ào chen lấn bụi bặm, khói xe cũng như được tan lõang ra theo những giọt mưa….
Tôi đã được “thưởng thức” nhiều cảm xúc trong mưa Hà Nội ngay mùa bão. Những cơn mưa trắng trời, như hàng vạn hàng triệu vòi nước dội rửa phố xá. Những bóng người liêu xiêu đi trong mưa, những vệt nước bắn tung hình cầu theo bánh xe lăn vội. Những tán cây oằn mình ngả nghiêng theo cơn gió xóay, từng chùm hoa sữa rơi rụng lả tả theo giọt mưa…
Một vẻ đẹp dữ dội mang sự ướt át, làm tâm hồn người không thể bình yên. Nhưng mưa đêm Hà Nội lại có cái lãng mạn đến xao lòng. Tiếng mưa rả rích rơi trên mái phố xen vào tiếng gió, xào xạc của cây. Màn mưa được rây qua ánh đèn như bức rèm châu lóng lánh. Những cảnh vật sau bức rèm châu đó như phiêu dật, nửa hư nửa thực, tranh tối tranh sáng, gây ảo giác mơ màng…
Mưa bây giờ là nỗi khổ triền miên...Ảnh: Dantri.com
Mưa Sài Gòn, mưa Hà Nội, có gì đó khó gọi tên, dễ làm lay động những trái tim đa cảm. Nhưng rồi đó chỉ là một phút mơ mộng lãng mạn, một khỏanh khắc thóang qua. Đối diện thực tế, mưa không còn là vẻ đẹp siêu thực như thơ như văn, mà hơi phũ phàng, mưa bây giờ là nỗi khổ, khổ triền miên cho những người đô thị Sài Gòn- t/p Hồ Chí Minh, và Hà Nội.
Khổ lắm, cực nhọc lắm, vất vả lắm…. mỗi khi mưa. Không cần phân biệt đâu mưa Sài Gòn, đâu mưa Hà Nội, chỉ thấy giống nhau quá, ”như giọt nước”, mưa ở đâu cũng là sự lầy lội, trôi tràn. Phố thành sông, nước ngập mênh mang, mặt nước nổi đầy váng dầu mỡ, rác rến và cả những thứ không thể nói ra được cừ lềnh bềnh trôi trong cái rùng mình.
Giữa dòng sông phố không đầu nguồn cuối ngọn đó là hàng trăm con người chen chúc cùng với đủ các loại phương tiện từ thô sơ như xe ba gác, xích lô, xe đạp… đến xe ô tô cỡ Mercedes, BMW, Camry-Toyota, Moreno- Ford… như một chiến trường ngổn ngang lộn xộn. Chen chúc và không lối thóat giữa nước bẩn lềnh dưới chân, mưa tuôn trên đầu, tiếng ồn của còi xe, giọng người la hét vây bủa, khói xăng xe tràn bít kín đường thở. Một trận đồ bát quái mịt mờ không có đường ra. Như thảm họa, không biết ngày tận thế có giống vậy không?
Tôi đã từng “nếm” mùi vị của việc “lội” sông phố ở Sài Gòn- t/p Hồ Chí Minh trong mưa không biết bao lần. Đã từng rơi nước mắt vì bất lực giữa dòng sông phố vì tiến thóai đều không thóat “giữa muôn trùng vây”. Đã từng có một lần tưởng chừng ngất xỉu trong mưa vì ngợp khói xăng khi kẹt giữa dòng nước và xe, cho dù nhà tôi ở ngay trung tâm, công sở cũng ngay trung tâm.
Tôi cũng “được” tham dự cảnh bì bõm lội sông phố ngay trong lòng Thủ đô Hà Nội trong một cơn mưa. Phải chui ra khỏi chiếc taxi bằng cách quay cửa kính xe xuống ,vì xe đang như bị chìm đến gần nửa thân trong nước không thể di chuyển được.
Lại chợt nghĩ vẩn vơ, ngày xưa đâu có như thế. Mưa là mưa, sau mưa mọi thứ như mới mẻ, quang đãng, đường phố như rộng thêm ra… Thế mà bây giờ, cứ mưa xuống là nước ngập, chẳng cần mưa dầm, chỉ cần mưa độ 1-2 giờ thì các con phố biến đổi thành những dòng sông lớn nhỏ. Người thành phố mà phải lội bì bõm hơn dân miệt sông nước, vì không có thuyền, ghe để đi lại.
Nước không biết trôi về đâu, đành "dạo" phố...Ảnh: Dantri.com
Lan man nghĩ, hay là các đường thóat nước đã bị lấp? Người ta có thể lấp cả một dòng sông để biến thành đất để xây thêm biệt thự, villa, khu vui chơi…thì có thể nào những đường ống thoát nước là ngọai lệ? Những ngôi nhà cao lộng lẫy hàng mấy chục tầng, những khu đô thị mới khang trang hào nhóang mọc lên nhanh hơn nấm sau mưa, phải chăng đã “đè” lên những dòng kênh, đường ống thóat nước? Để rồi khi mưa xuống, nước không biết trôi về đâu, đành “dạo” phố, để lại nỗi khổ cho người phố thị mỗi khi mưa ập xuống, để mưa trở thành “tội đồ” bị kết tội nặng nề mỗi khi trời mưa.
Thật oan cho mưa, bởi mưa thật ra có tội gì đâu. Trời cho mưa để cân bằng sinh thái, để nhân gian có âm dương ngũ hành kim- mộc- thủy- hỏa- thổ, tạo ra sự sống của muôn lòai. Không mưa thì không có nước, ao hồ sông ngòi cạn kiệt, cây trái chết khô, làm sao có lương thực, thực phẩm để sinh tồn… Tội đích danh do chính con người, không ai khác.
Mà chịu trách nhiệm lớn nhất gây ra sự khổ ải, sự lãng phí của cải vật chất, thời gian của mọi người mỗi khi mưa, phải chăng là những người làm quy họach đô thị? Họ không có tầm nhìn vĩ mô tương lai xa 20, 30,50,100 năm… mà chỉ nhìn ngay mũi chân mình, thậm chí không nhìn đâu hết. Nên khi thành phố cứ mỗi ngày rộng ra, lớn hơn, người đông thêm, song những gì gọi là “hạ tầng cơ sở” gần như không thay đổi hoặc thay đổi với tốc độ tỉ lệ nghịch với sự mở rộng và hiện đại đô thị.
Thành phố mở rộng theo đủ phương đông- tây- nam- bắc, nhưng những “mạch” thóat nước thì không thấy quy họach gì, không thấy ai nói đào thêm kênh, làm thêm ống thóat…Thậm chí người ta còn có ý định lấp bớt, khai tử cả những con kênh, dòng sông để “quy họach” thành đô thị hiện đại. Không biết khi nhìn những “dòng sông” trong phố mỗi khi trời đổ mưa, giữa trung tâm Sài Gòn, Hà Nội, những “dòng sông người” tắc nghẽn, trong lòng các nhà chiến lược quy họach đô thị, quản lý cấp thoát nước có thấy xấu hổ không?
Mưa Sài Gòn, mưa Hà Nội…không còn là sự lãng mạn, chỉ còn một nỗi lo mỗi khi trời bắt đầu xầm xì, u ám. Chợt thèm và mơ một đường cống thóat nước như đường ống cống ngầm của thủ đô Paris (Pháp) có từ hàng trăm năm trước mà vẫn “chạy tốt” tới mấy trăm năm sau.
Hoài Hương
Ý kiến đóng góp và bài vở gửi cho Thư Thăng Long - Hà Nội xin liên hệ với địa chỉ:
kyduyen@vietnamnet.vn