Một cửa... nhiều nhà

Quận tôi đang thực hiện một cửa nhưng quả thực, một cửa mà lại quá nhiều nhà. Tôi cứ hình dung một toà nhà quận uỷ và UB quận với đầy đủ phòng ban...

Thú thật, là một công dân Hà Nội sống ở Thủ đô đã hơn 50 năm, nhưng mãi đến ngày về hưu tôi mới lên tìm gặp các cơ quan cấp quận. Không biết các quận khác thì sao, chứ quận Đống Đa, một trong bốn quận nội thành có ngay từ thời "tiếp quản Thủ đô" thì việc đi tìm cho hết được các cơ quan cấp quận thật quả tình không đơn giản. Có sao tôi xin kể vậy.

Sau mấy hôm cơ quan liên hoan tiễn về hưu, ông cán bộ tổ chức trao cho tôi một tập hồ sơ dày cộp hướng dẫn về nộp ngay cho quận để kịp làm "lương hưu", thẻ bảo hiểm y tế để đăng ký lại nơi khám bệnh... và quan trọng nữa là chuyển sinh hoạt Đảng. Như thế thì như cách nói của người Công giáo cả phần xác lẫn phần hồn đều phải "tiên" trình quận, "hậu" trình phường.

Đã mấy lần đọc báo thấy người ta phê phán Bộ Giáo dục cải cách kiểu gì mà bắt học sinh tiểu học tả trụ sở quận, huyện "nhà em". Không biết các cháu làm sao mà biết nổi, nên tôi phải tìm hiểu trước trụ sở UBND quận Đống Đa và không khó lắm khi phóng thẳng đến toà nhà khá khang trang ở đường Hàng Bột cũ.

Đúng tắp. Tôi hể hả về cái tính cẩn thận của mình! Gửi xe xong, chuẩn bị giấy tờ để vào gặp quận, thì bị ông thường trực gọi giật lại: Bác vào đâu? Nghe tôi trình bày lý do, anh ta bảo: Không phải ở đây, bác phải đến phòng Lao động - Thương binh - Xã hội chứ? Tôi  cãi, thì trong cái "nhà" của UBND to đùng này phải có phòng chứ? Không đâu bác ạ, phòng ấy nằm ở ngõ Thổ Quan cơ! Người ta bảo Thổ Quan, mà có lẽ do tôi lúc nào cũng thích Việt hoá, nên hỏi ngõ Quan Thổ, tìm hết ngõ Quan Thổ mà chẳng thấy phòng Lao động - Thương binh - Xã hội đâu, hỏi mấy bà bán nước dân bổn thổ bổn xã họ cũng lắc đầu, tôi đành quay lại hỏi quận thì anh thường trực cười: "Cháu bảo bác ngõ Thổ Quan cơ mà. Quận ta có ngõ Thổ Quan và cả ngõ Quan Thổ  bác à! Quan Thổ ở phía bắc, còn Thổ Quan ở phía nam, bác phải vòng lại ngã tư Ô chợ Dừa đi xuống phố Khâm Thiên  rồi hỏi tiếp..." Lần mò mãi, rồi tôi cũng tìm được tới  Phòng Lao động - Thương binh - Xã hội quận. Lại gửi xe, lại xếp hàng...

Tôi nghĩ: Có lẽ xin việc làm mới khó, chứ xin đăng ký cái thủ tục về hưu thì chắc là quá dễ! Không ngờ, lấy cho được tháng lương đầu cũng không đơn giản. Được lương rồi, mấy ngày sau đi chuyển sinh hoạt Đảng lại đến Quận uỷ ở một khu nhà khác trên đường Khâm Thiên, báo mất chứng minh thư tìm đến công an quận lại ở một khu nhà khác nữa. May mà tôi làm thủ tục về hưu chỉ có "phải gặp" 4 đơn vị thì mới mất 4 lần gửi xe, 4 lần trình báo thường trực... chứ như những người "chạy" việc, kiện tụng, xin xỏ việc này việc khác thì chắc không chỉ có thế. Thấy báo đăng quận tôi đang quyết tâm thực hiện "một cửa", nhưng đúng là "một cửa mà lại quá nhiều nhà".

Người ta bảo tôi, các bộ ở riêng, các sở ở riêng, thì các phòng ban của quận, huyện cũng ở riêng. Đơn giản đến thế mà sao ông cứ băn khoăn làm gì nhỉ? Không biết Công đoàn, Đoàn thanh niên quận tôi ở đâu, chứ hàng ngày có việc đi lại, tôi được biết Công đoàn quận hai Bà Trưng nằm ở phố buôn bán sầm uất bậc nhất Hà Nội là phố Huế, còn Đoàn Thanh niên quận Hai Bà Trưng thì ở cuối phố Thanh Nhàn...

Tôi định bụng dành một số ngày rỗi rãi đi tìm hiểu xem tất cả các cơ quan cấp quận của tôi ở những nơi đâu vẽ lên một bản đồ để khi con cháu đứa nào cần thì có ngay, nhưng rồi phần thì chẳng có thời gian, phần thì lại sợ không khéo người ta lại cho mình chỉ điểm gì đây thì khốn, nên đành thôi.

Gần đây, để làm sổ đỏ nhà đất, tôi lại có dịp để biết thêm một số cơ quan cấp quận khác. Tôi bỗng loé lên một ý nghĩ: Sao quận không "bán" quách bao nhiêu cái trụ sở nhỏ lẻ của các phòng ban, tôi đoán chắc với khung giá đất mới này thì không cần xin kinh phí thêm, quận thừa sức xây một trụ sở liên cơ cao tầng hiện đại, trang bị hẳn thang máy Mỹ xịn, điều hoà đồng bộ và cả tầng hầm để ô tô, để xe máy... À, tôi cũng đề nghị xây thêm 1 tầng làm quán ăn trưa... Tôi cứ hình dung ra một Đống Đa Tower, trụ sở quận uỷ và uỷ ban quận với đầy đủ phòng ban uy nghiêm mà sang trọng. Và điều chắc chắn là bớt hẳn được một số lớn biên chế bảo vệ, thường trực, phục vụ... tiết kiệm được không ít xăng xe tem thư, công văn giấy tờ giao dịch, đi lại giữa các phòng ban cấp quận.

Người dân đến với quận lúc này chắc sẽ dễ dàng hơn... Mấy chục năm công tác, tôi đã được nhiều cấp khen thưởng, nhưng riêng quận mình thì chưa, bởi vậy, tôi đề xuất sáng kiến này, nếu làm được, chỉ xin quận thưởng cho tôi một cái bằng khen.

• Nguyễn Lương Phán