HA.GL - Bao giờ trở lại là... tiên phong?

- Đã nhiều năm nay, trước mỗi mùa giải, bầu Đức đều lớn tiếng "dọn đường" cho sự trở lại ngôi vương của HA.GL, nhưng thất bại. V-League 2009 cũng thế, và mô hình của "Gỗ", nếu muốn lại là tiên phong, có lẽ sẽ phải chờ thế hệ đầu tiên của học viện JMG ra ràng...

>> V-League 2009: thời thế đổi thay

Có rất nhiều cách thức, rất nhiều mô hình để xây dựng một nền bóng đá hay ở cấp độ nhỏ hơn, một CLB bóng đá. Không dễ dàng chút nào để đánh giá đâu là mô hình tối ưu, bởi nó còn phụ thuộc vào vô vàn yếu tố đặc trưng, như truyền thống, điều kiện vật chất, con người, trình độ quản lý...

Ở Việt Nam, gần như mỗi đội bóng lại phát triển theo một mô hình khác nhau. Thật ra, cũng khó để coi đó là mô hình (theo đúng nghĩa của mỹ từ này), bởi có những CLB chỉ quen làm bóng đá theo kiểu thời vụ, đầu tư theo mục đích của nhà tài trợ trong một vài năm, rồi sau đó chờ Mạnh Thường quân khác đến và... tính tiếp.

Trong bối cảnh đó, HA.GL chắc chắn là một điểm sáng, cả về làm kinh tế, đánh bóng thương hiệu lẫn nuôi dưỡng tư duy bền vững. Chỉ có điều, những sai số (khá nhiều và khá thường xuyên) trong quá trình tái thiết đã khiến cả một mùa 2009 của "Gỗ" chìm nghỉm trong thất vọng.

"Gỗ 2009", ẩm ướt và mong manh

Cuối năm 2008, cổ phiếu HA.GL chính thức "lên sàn" và nhanh chóng trở thành một trong những mã "bluechip" được săn đón nhiều nhất. Bất chấp tình hình khó khăn chung của thị trường chứng khoán Việt Nam 2009, bầu Đức vẫn tự tin sẽ đảm bảo kế hoạch lợi nhuận trước thuế 1.100 tỷ đồng.

Văn Trương là hình ảnh của một HA.GL - bóng đá, yếu ớt và mong manh trong năm 2009. Ảnh: Đ.A

Nhưng đó là một HA.GL khác, HA.GL - bất động sản, với những khu chung cư cao cấp, thuỷ điện hay rừng cao su... Đó không phải là HA.GL - bóng đá, từng mang lại cho bầu Đức những nguồn lợi kếch xù 6, 7 năm về trước.

HA.GL - bóng đá đã trải qua một mùa giải tồi tệ nhất kể từ khi lên chuyên. Chỉ chính thức trụ hạng ở vòng áp chót là một đòn mạnh đánh vào những toan tính của bầu Đức khi ông xởi lởi tung ra cả mớ tiền để rước về Lee Nguyễn, Moustapha, một loạt nhân tài Đồng Tháp cộng thêm nhập tịch cho Sakda, Nirut...

Có thể bầu Đức không tiêu tiền nhiều đến cỡ như Thể Công (chủ yếu chi vào việc mua và thanh lý ngoại binh), T&T HN (thay mới toàn bộ cầu thủ ngoại từ lượt về) hay Hải Phòng (riêng Denilson đã tốn cỡ 500 USD/phút đứng trên sân)..., nhưng chắc chắn, ngân quỹ của HA.GL phải gấp đôi, gấp ba những CLB khác như Nam Định, Thanh Hoá, SLNA hay QK4, thậm chí cả ĐT.LA.

Tiếc thay, đồng tiền của bầu Đức coi như đổ xuống sông xuống biển chỉ vì nhà kinh doanh tài ba này đã bỏ qua mất một khâu trọng yếu: người cầm lái cả con tàu. Tàu càng lớn thì càng cần đến vai trò của người cầm chịch, nhưng ở Gia Lai, không có ai đủ tầm để làm việc đó.

Ba quân dễ kiếm, một tướng khó tìm. Ông chủ họ Đoàn trích một phần hầu bao rất nhỏ là đã đủ (thậm chí thừa quân), nhưng không thể đào đâu ra một HLV trưởng lành nghề.

Nghe đồn ông Đức sẵn sàng trả gấp rưỡi Bình Dương để mời ông Lê Thuỵ Hải lên núi, nhưng sau một hồi cân nhắc, tham khảo chán chê, ông Hải "lơ" lắc đầu. Tiền với ông Hải không phải yếu tố hàng đầu, cái mà ông cần là quyền tự quyết thì hình như lại... đụng hàng Ba Đức.

Làm tướng là một nhiệm vụ quá tầm đối với Dusit. Ảnh: Đ.A

Vậy là khi vào cuộc, Dusit một mình phải cáng đáng cả một trái núi cao ngồn ngộn. Mà tầm cỡ "Sít" thực chất chỉ hợp với việc làm một người anh, người đội trưởng hơn là làm tướng.

"Sít" tính hoà đồng, vui vẻ nhưng lành và không thể thét ra lửa hay cầm cờ xung phong. Vậy là Gỗ cứ ngày một xìu đi...

Tất nhiên, không phải mọi sai số đều xuất phát từ Dusit. Đến "sư phụ" của anh là Chatchai hết đi rồi lại về mà cũng chẳng khá hơn. HA.GL cũng có những giai đoạn thi đấu khởi sắc nhưng không thể duy trì phong độ dài lâu, bởi sự mất cân bằng nghiêm trọng trong đội hình.

Nhiều người nói HA.GL cần một thủ môn tốt hơn là những tiền đạo như Bình "củi". Ngọc Tú, Thanh Tú, Quốc Tuấn trước kia và Công Vương của năm nay đều là những mẫu "gôn" có thể "chết" bất thình lình.

Hàng thủ của Gỗ lại càng không tương xứng với tuyến trên. Lee Nguyễn, Evaldo, Thonglao dù có xả thân đến mấy thì cũng khó mà bù lại được những lúc hớ hênh của các đồng đội phòng ngự. HA.GL mùa này trên ghi bao nhiêu bàn thì dưới "đốt" bấy nhiêu, hoặc nhiều hơn.

Nirut coi như nghỉ cả mùa, Việt Anh quá cứng và thô, Duy Quang thì đã già lắm rồi cho vị trí trung vệ, Văn Trương cũng chỉ còn là một tay chạy biên xoàng xĩnh ở V-League. Nói không ngoa, hàng công của Gỗ xứng đáng lọt vào Top có huy chương, còn hàng thủ thì nên đưa về hạng Nhất.

"Gỗ 2010" - vẫn chỉ là cựu vương?

Nửa tháng sau V-League 2009 khép lại, HA.GL khởi động lại guồng chuyển nhượng. 1 năm ròng rã là quá đủ để họ nhận ra đâu là lỗ hổng, đâu là nơi cần vá víu.

Nhưng kinh nghiệm cho thấy trừ một vài trường hợp thành công như Kiatisuk, Dusit thời "dream team", hay Lee Nguyễn của hiện tại, cách mua bán cầu thủ ở HA.GL luôn là một vấn đề nan giải.

Còn có thể nói gì về thương vụ Thanh Bình, ngoài 2 chữ thất bại? Ảnh: Đ.A

Thực chất, Thonglao, Sakda, Agostinho... đều là những người xuất sắc ở vị trí của họ, nếu so sánh với các đối thủ khác trên mặt bằng bóng đá Việt. 

Tuy vậy, khi lắp họ vào dàn đồng ca HA.GL thì những khập khiễng, hụt hẫng lại xảy ra. Kết quả là người đi chẳng bằng mặt mà kẻ ở lại cũng không hẳn đã thoải mái trong lòng.

Bầu Đức lại có tiếng là một người nghĩa hiệp, thích cưu mang. Ông đã "kết" ai thì bất kể phong độ, tương lai thế nào cũng cố gắng để mang về.

Văn Trương là một ví dụ điển hình. Sau khi mãn hạn treo giò, Trương "Huế" mập ra nhiều, chậm đi nhiều, nhưng anh vẫn có một suất chính thức trong đội hình của "Gỗ", chỉ vì anh được chính tay Ba Đức dắt lên phố núi.

Thanh Bình cũng vậy. Anh rời xứ Lai Vung để lên Pleiku, bên tai còn văng vẳng câu nói của bầu Đức "Bình sẽ hay hơn Công Vinh nhiều". Nhưng hơn đâu chẳng thấy, cả mùa giải Bình "củi" chỉ ghi được vẻn vẹn 2 bàn và đang nằm trong danh sách "thanh lý".

Công Vương cũng sẽ phải ra đi, vì đến 99% thủ môn chính mùa sau của "Gỗ" sẽ là Shihavy Michal, người được đánh giá rất cao ở Thể Công nhưng lại không được chào đón ở SLNA. 

Michal đến, và một trung vệ đẳng cấp nữa cũng theo về, rất có thể là Bernard Achaw vừa bị Hải Phòng sa thải hoặc Helio không còn đất diễn tại Bình Dương.

Michal sẽ đến, Gỗ cũng thay đổi nhiều, nhưng đòi lại ngôi vương có lẽ là rất khó. Ảnh: Đ.A

Tuy nhiên, "trọng bệnh" của Gỗ là vị trí HLV trưởng thì vẫn chưa có phương án khả quan. Có thông tin bầu Đức đang chờ Thể Công chính thức thanh lý hợp đồng với ông Hải "lơ" để đặt lại vấn đề. Chỉ có điều chưa chắc nhà cầm quân này sẽ chấp nhận "phiêu" thêm lần nữa.

Nếu vẫn không vời được ông Hải "lơ", HA.GL có thể sẽ phải tiếp tục dùng thầy ngoại. Móc nối với Charnvit, hay một người Thái nào khác nữa chăng???

Cho đến thời điểm này, thật khó hình dung HA.GL phiên bản 2010 sẽ ra sao. Chỉ cảm nhận được một điều, Gỗ sẽ vẫn tràn đầy tham vọng nhưng rất khó leo trở lại đỉnh cao.

Một vài người ra đi, một vài người sẽ đến, nhưng Gỗ chẳng thể một sớm một chiều lột bỏ hẳn được sự thất thường đã tồn tại nửa thập kỷ nay. Muốn làm được điều đó, cần có một cuộc thanh lọc lực lượng thật mạnh tay.

Chỉ e rằng trong cảnh người khôn của khó như V-League hiện giờ, kiếm được đôi ba cầu thủ nội đá được và chừng đó ngoại binh chất lượng ở mùa chuyển nhượng đã là đại đại thành công. Nó cần quan hệ cực tốt và chi tiền cực "đậm".

Tiền thì bầu Đức không thiếu, nhưng sau rất nhiều cú vung tiền không hiệu quả, ông đã bắt đầu biết chùn tay. (Ông còn phải lo cả một SEA Games tổ chức tại Lào mà HA.GL là nhà tài trợ chính). Quan hệ của bầu Đức cũng rất rộng, nhưng Gia Lai không còn là thiên đường để cầu thủ nào cũng muốn lăn vào.

Bầu Đức thuộc mẫu người thích ăn to nói lớn, đánh nhanh thắng nhanh, nhưng ông cũng hiểu hoá ra V-League không thể "tốc hành" mà đến đích. Không phải cứ sở hữu Lee và Lao, Bình "củi" và Trương "huế", Đoàn Văn Sakda và Đoàn Văn Nirut là có huy chương...

Có lẽ bây giờ là lúc Gia Lai bắt đầu phải hy vọng vào lứa trẻ của học viện JMG. Những chú nhóc mang trong mình phong cách Arsenal có thể sẽ là của hiếm của V-League chỉ trong vài năm nữa.

Và khi ấy, một HA.GL có tiền, có khao khát và được phát triển trên nền tảng tinh hoa của chính mình, hẳn sẽ thành công như một lẽ tự nhiên. Đó mới là mô hình tiên phong thời hiện đại, hệt như họ đã từng đi đầu trong việc mua hàng Thái.

• Anh Đức

  BÀI 3: ĐT.LA - KHI LỬA NHIỆT TÌNH ĐÃ CẠN