Bài 2: Người thầy lớn nhất của Mourinho chính là Mourinho!

- Chân ướt chân ráo đến Barcelona, cuộc đời Jose Mourinho chính thức rẽ sang một bước ngoặt mới, khi được làm việc chung với hai HLV tài ba của thế giới, Sir Bobby Robson và Louis van Gaal... Nhưng họ có phải hai người thầy lớn nhất của Jose không? Câu trả lời: Không!

>> Bài 1: Mourinho, ngày cắp sách đến trường
>> Diego Milito: Ngày Hoàng tử lên ngôi
>> Bayern Munich: Con đường đau khổ
>> CĐV Inter ’phát điên’ vì Champions League
>> Milito rực sáng, Inter chinh phục đỉnh cao châu Âu

Người thầy lớn nhất của Jose Mourinho là chính Jose Mourinho

Trong những tháng ngày tập tành làm HLV, Jose Mourinho chủ yếu tự mày mò nghiên cứu. Sở hữu bộ óc siêu việt, chàng trai trẻ Jose nhanh chóng biết cách kết hợp những tính toán rất khoa học vào trong chiến thuật sân cỏ.

HLV Ferreira là người đầu tiên Mourinho cộng tác khi bước vào nghề huấn luyện. Hai người có mâu thuẫn cá nhân nhưng luôn tôn trọng nhau. Ảnh: AP

Phải đến khi làm việc ở Estrela da Amadora (năm 1990), với cương vị chuyên viên thể lực, Mourinho mới thực sự được tiếp xúc với môi trường bóng đá chuyên nghiệp. Ở đây, Jose quan sát những điều mới mẻ từ HLV Jesualdo Ferreira, thay vì đọc báo và sách như trước.

Jose tiến bộ cực nhanh, đến mức HLV Ferreira đôi khi tham khảo ý kiến và nhờ đưa ra những quyết định. Nhiều người cho rằng, Ferreira là người thầy đầu tiên dìu Mourinho bước vào con đường huấn luyện chuyên nghiệp. Vậy Ferreira nghĩ sao?

"Tôi chưa bao giờ dám nhận mình là người dạy dỗ Jose. Phải nói là chúng tôi đã làm việc cùng nhau thì đúng hơn. Cậu ấy là một thiên tài, một HLV bẩm sinh ẩn trong con người gầy gò và rất trẻ. Jose luôn quan sát mọi chi tiết nhỏ trong các trận đấu và rất ham học hỏi".

Jesualdo Ferreira từng có thời gian mâu thuẫn với Jose Mourinho, nên chẳng có lý do gì để ông nói tốt cho đối phương. Nhưng Ferreira vẫn phải làm thế, bởi "Jose rất đáng được tôn trọng với những gì cậu ấy làm. Tôi không phủ nhận, Jose đã gợi ý cho tôi rất nhiều trong công tác huấn luyện".

HLV Ferreira phủ nhận việc là thầy của Jose Mourinho, vậy ai đã dạy cho chàng trai ấy những hiểu biết và kinh nghiệm về bóng đá chuyên nghiệp? Chẳng ai khác ngoài Jose Mourinho! Chính Mourinho đã tự trang bị kiến thức cho mình, ép bản thân phải mày mò, tìm hiểu và phân tích chiến thuật.

Trong sự nghiệp của mình, Mourinho cộng tác nhiều nhất với Sir Bobby Robson. Trong ảnh, Sir Robson và Mourinho làm việc ở Sporting mùa 1993/94

Felix Mourinho, cha của Jose, nhớ lại: "Nó rất ham học hỏi và mê bóng đá. Dù nó học khá ở trường, nhưng đôi lúc tôi vẫn cảm thấy bực khi con trai mình vùi đầu vào bóng, thay vì sách vở. Nó thường tâm sự muốn được làm HLV, và luôn đi theo để xem các trận đấu của tôi".

Sự kiện Jose Mourinho vùi đầu vào bóng đá với giấc mơ trở thành HLV nổi tiếng thế giới là điều mà người dân Setubal nào cũng biết. Để rồi, họ dùng chính hình ảnh của Jose để dạy con cái mình. Trong mắt hàng xóm ở Setubal, khi chưa phải một HLV nổi tiếng, chưa một lần ngồi vào ghế HLV thực sự, Jose đã là một "O especial" (Người đặc biệt).

Nou Camp, nơi khai sinh ra một Mourinho mới

Những làn sóng biển Địa Trung Hải đã đưa Jose Mourinho từ thành phố cảng Porto đến Barcelona. Sau thời gian làm trợ lý ngôn ngữ cho Sir Bobby Robson, Jose được ông mang theo trong cuộc phiêu lưu tại Nou Camp.

Trong 4 năm Sir Robson làm việc tại Benfica (1992-1994) và Porto (1994-1996), Jose đã gây ấn tượng tốt với HLV người Anh. Sir Robson truyền đạt cho Jose những kinh nghiệm được tích lũy trong sự nghiệp cầm quân của mình, cũng như chỉ bảo những tinh túy của bóng đá.

Với Mourinho, Sir Robson vừa là người thầy, vừa là người cha. Ảnh: T.G

Vì thế, cho đến bây giờ, trong mắt Jose Mourinho, Sir Robson vừa là một người thầy, vừa là một người cha đáng kính. Khi Sir Robson chọn Jose vào đội ngũ BHL ở Nou Camp (công việc chính là trợ lý ngôn ngữ), các quan chức của Barca có phần bất ngờ, nhưng họ hoàn toàn đồng ý với điều đó.

Sir Robson chỉ gắn bó với Barca 1 mùa giải (giành Siêu Cúp TBN, Cúp C2, Cúp Nhà Vua), trước khi ra đi. Nhận thấy phẩm chất đặc biệt của Mourinho cũng như trình độ ngoại ngữ ấn tượng, Chủ tịch Josep Lluis Nunez đã thuyết phục Sir Robson đừng kéo người học trò của mình đến PSV.

"Tôi nghĩ nên để Jose độc lập, và chấp nhận yêu cầu của Chủ tịch Nunez. Cậu ấy có năng khiếu của một người cầm quân. Nếu Jose theo tôi, thời gian để cậu ấy trưởng thành chậm hơn. Tôi tin rằng Jose sẽ có một sự nghiệp chói lọi, thậm chí là vượt qua tôi" - Sir Robson lý giải việc chấp nhận chia tay Jose sau 5 năm làm việc chung.

Thứ bóng đá tấn công uyển chuyển mà Sir Robson xây dựng tại Nou Camp đã thấm nhuần vào đầu Jose. Mùa Hè 1997, khi Louis van Gaal được chọn là HLV của Barca, Jose có cơ hội tiếp xúc với một trường phái bóng đá khác, một chiến lược gia bậc thầy khác.

Ảnh hưởng của van Gaal lên Mourinho là rất lớn. Ảnh: Imago

Van Gaal đã tạo ảnh hưởng rất lớn lên Jose, thậm chí không thua Sir Robson. Cá tính mà Jose Mourinho thể hiện ngày nay là thừa hưởng rất nhiều từ van Gaal. Jose cũng học được ở "Hoa tulip thép" sự quyết đoán khi bố trí những chiến thuật linh hoạt, và cách dùng người đầy tính bất ngờ.

Sau khi học được những gì tinh túy nhất từ Sir Robson, Jose tiếp tục gạt hái những điều mà rất nhiều người thèm thuồng từ van Gaal. Nếu như bóng đá Bồ Đào Nha sản sinh ra một Jose Mourinho đầy tài năng, thì Nou Camp là nơi đưa Jose bước vào con đường của huyền thoại.

Vì thế, khi triều đại van Gaal tại Nou Camp sụp đổ năm 2000 và bản thân chính thức trở thành một HLV chuyên nghiệp, Jose nói trong nước mắt: "Hôm nay, ngày mai và mãi mãi sau này, Barca luôn nằm trong tim tôi!".

Từ lúc này, con người đầy tình cảm ấy, nhưng luôn gồng mình để tạo cho mình một bộ mặt khác, bắt đầu có cơ hội để sử dụng những gì mình học và mày mò trong hơn một thập niên...

• Ngọc Huy

  ĐÓN ĐỌC BÀI 3: MOURINHO, "ĐỨA TRẺ" TRÊN GHẾ HUẤN LUYỆN