Năm 2009, năm của những cô gái đá bóng...

- Giành quyền lọt vào VCK châu Á 2010, đòi lại ngôi hậu SEA Games và đặc biệt là lần đầu tiên... vượt các đồng nghiệp nam về tiền thưởng, bóng đá nữ Việt Nam đã có một vụ mùa bội thu trong năm 2009. Nhưng ngay sau ánh hào quang sẽ là một khoảng lặng không hề dễ chịu...

Cuộc cách mạng về thu nhập

Tất nhiên, cuộc cách mạng này chỉ gói gọn trong phạm vi các tuyển thủ quốc gia. Ở mặt bằng chung, các cầu thủ nữ vẫn nghèo, rất nghèo, nhưng với những ai vừa dự SEA Games 25 thì một bước đổi đời đang đến.

Lấy một ví dụ như thế này để chứng minh. SEA Games 24, ĐT nữ Việt Nam giành HCB. Người được thưởng nhiều nhất sau giải đấu đó cũng chỉ có khoảng 40 triệu đồng.

ĐT nữ VN nhận được gần 10 tỉ đồng cho chức vô địch SEA Games 25. Ảnh: Đức Anh

2 năm sau, thầy trò HLV Trần Vân Phát đòi lại chức vô địch. Cộng thêm việc U-23 không thể đăng quang, ĐT nữ... bỗng nhiên được hưởng thêm 100.000 USD từ quỹ thưởng của các đồng nghiệp nam. Các doanh nghiệp khác cũng đua nhau tung tiền trưng biển...

Kết quả là cho đến thời điểm này, các tuyển thủ nữ nhận được tổng cộng gần 10 tỉ đồng. Số tiền đó vẫn chưa được phát hết, nhưng nhẩm đếm thì người bèo bọt nhất, nghĩa là chỉ chuyên ngồi dự bị, cũng phải nhận về hơn 100 triệu.

Với những cầu thủ đến từ địa phương nghèo như Thái Nguyên hay Hà Nam - thường lĩnh lương trên dưới 2 triệu/tháng thì 100 triệu trong tài khoản quả là một con số trong mơ.

Ngay cả người ở... phố như Kiều Trinh, Kim Chi, Kim Hồng cũng cảm thấy... chếnh choáng khi thống kê tiền thưởng. Ngoài ra, những cầu thủ TPHCM còn được hỗ trợ một khoản cố định gọi là "tiền kiện tướng" (khoảng 10 triệu/tháng) cho đến SEA Games sau.

Nhưng thế không có nghĩa là cầu thủ nữ đã giàu. Càng không ai bảo là họ sướng. Bóng đá nữ đã trải qua 5 kỳ SEA Games, với chiến tích 1 bạc, 4 vàng và bây giờ mới được đãi ngộ một cách tương đối. (Nhiều người cũng xác định rằng nếu U-23 vô địch SEA Games vừa rồi thì vinh quang khó mà đến phần đội nữ).

Những cầu thủ TPHCM như Kim Hồng sắp có một cú "đột phá" về thu nhập. Ảnh: Đức Anh

Đó là một thực tế. Hầu như không nhiều người biết trong năm qua, ĐT nữ tập trung mấy lần, đá bao nhiêu giải. Thầy trò ông Phát cứ "luyện vàng" trong thầm lặng, họ đã quen rồi.

HLV họ Trần không hẳn là một người dễ tính, nhưng ông vẫn chấp nhận gia hạn thêm hợp đồng dù chẳng được tăng một xu lương và không hề có ưu đãi nào thêm về điều kiện sinh hoạt.

Các cầu thủ nữ vẫn mặc đồ... tồn kho của nam, áo dài thì lên gấu, quần dài thì vấn cạp và giày không có cỡ nhỏ thì mua giày... rởm.

Cái cách họ tiếp cận SEA Games cũng không giống ai. Đi tập huấn ở Côn Minh, lên Tam Đảo - đều là những nơi mát mẻ để thi đấu tại Lào trong cái nắng gay gắt 13 giờ trưa.

Thế mà ĐT nữ VN vẫn vô địch SEA Games, vẫn đường hoàng lọt vào chung kết giải châu Á sau khi kết thúc vòng loại bằng những trận thắng vang dội trước Kyrgystan và Hongkong. Năm sau, họ sẽ đối mặt với những "bà lớn" của châu lục như Australia, Trung Quốc, Hàn Quốc...

Khoảng trống sau hào quang

Nhưng đó cũng chính là khoảng thời gian được dự báo rất khó khăn đối với bóng đá nữ Việt Nam. Từ trên đỉnh vinh quang, các cô gái vàng đã bắt đầu hoạch định tương lai theo những hướng khác nhau.

Kim Chi khẳng định SEA Games 25 sẽ là tấm HCV cuối cùng của cô trong đời cầu thủ. Sau đây, thủ quân của ĐT nữ sẽ treo giày để tiếp tục trở về với nghề huấn luyện. Chi đã làm điều này một lần, nhưng vì trách nhiệm đòi lại ngai vàng, cô đã tái xuất đúng thời điểm quan trọng nhất trước chuyến đi Lào.

Văn Thị Thanh và hàng loạt trụ cột chia tay đội tuyển... Ảnh: Đức Anh

Mai Lan sau 5 kỳ SEA Games liên tiếp đã hết nhiệt, hết cả đam mê. Chức vô địch lần thứ 4 trong đời là lời giã biệt trọn vẹn nhất của cô gái vùng than. "Người ta cứ đùa tôi không tuổi, nhưng cũng đến lúc phải dừng lại rồi"...

Đào Thị Miện cũng đang ngập ngừng giữa quyết định đi hay ở. Cô sẽ lập gia đình trong năm tới, và nếu làm tròn nghĩa vụ của người vợ, người mẹ, ĐT nữ sẽ buộc phải tìm một chốt chặn mới ở hàng phòng ngự.

Ngay cả một người rất trẻ như Văn Thị Thanh cũng tuyên bố sẽ nghỉ đá để đi học, một bước chuẩn bị cho ngày sau. Thanh sinh năm 1985, bằng tuổi nhiều cầu thủ bây giờ mới bắt đầu "chín". 

Có thể vào một thời điểm nào đó, phục vụ cho một mục tiêu nào đó, Thanh vẫn quay lại khoác áo tuyển, nhưng khi ấy, thật khó đòi hỏi ở cô một phong độ đỉnh cao.

Thực tế là trong khoảng 2 năm trở lại đây, Thanh xuống sức rất nhiều so với chính mình. Cánh trái của ĐT nữ không còn những đợt lên bóng thần tốc hay những cú sút bất ngờ. Chỉ đơn giản là đá tròn vai, nhưng cũng chưa có ai khả dĩ đảm đương nổi vị trí mà Thanh (tạm thời) để lại.

Không nên coi những cuộc chia tay đó là sự "tháo chạy" tập thể. Tất cả những người đang nung nấu lời giã biệt đều đã cống hiến quá nhiều cho đội tuyển, nhiều đến mức chẳng thể đòi hỏi hơn ở họ.

Nhưng vấn đề là một giai đoạn khủng hoảng nhân sự chắc chắn sắp diễn ra. Nó giống y như cái thời mà Thuý Nga, Minh Nguyệt, Kim Hồng, Bích Hạnh, Thanh Mai... cùng trả áo lại cho đội tuyển.

Vẫn cần đến những sự tái xuất bất ngờ để... vá chỗ trống, vẫn cần đến những gương mặt mới bị ép phải "ra lò", nhưng ĐT nữ Việt Nam thì không bao giờ có được sức mạnh chẻ tre như trong quá khứ nữa.

... để lại khoảng trống mà lứa đàn em như Minh Nguyệt khó có thể lấp đầy. Ảnh: Đức Anh

Cho đến SEA Games tới, lực lượng của chúng ta hầu như chỉ có mất đi mà không được bổ sung thêm. Giải VĐQG không giới thiệu được nhiều nhân tố mới.

Đội tuyển bây giờ sẽ phải trông cậy vào Kim Hồng, Kiều Trinh, Ngọc Anh là chính. Nhưng họ đều ở hàng phòng ngự hoặc có thiên hướng phòng ngự. Minh Nguyệt, Nguyễn Thị Muôn, Lê Thị Thương đều còn khá non, nhưng họ sẽ buộc phải tự lớn lên trong bối cảnh thiếu... cột cờ.

Lẽ ra, ĐT nữ còn có một đầu tàu khác để trông chờ: Ngọc Châm. Tuy nhiên, quả bóng vàng này đã mất vàng SEA Games vì chấn thương. Cũng chưa có gì đảm bảo chắc chắn rằng cô sẽ trở lại trong vòng 12 tháng tới.

Bởi thế, lúc này, các nữ tuyển thủ hãy cứ tưng bừng đón cái Tết "hoành tráng" chưa từng có. Và mọi ưu tư, trăn trở, xin hãy dành để... năm sau!

• Anh Đức