Thủ đô Monrovia chìm trong nội chiến từ năm 1989.

Các cuộc đọ súng tiếp tục diễn ra giữa quân nổi loạn và các lực lượng trung thành với Tổng thống Charles Taylor tại Thủ đô Monrovia, Liberia, đêm 22/7 khi quân nổi loạn từ chối ký hiệp ước hoà bình với sự trung gian của các nước Tây Phi nhằm chấm dứt 4 năm nội chiến tại nước này. Trong những ngày vừa qua, con số dân thường thiệt mạng đã lên tới 700, kèm theo là những cảnh báo về một thảm hoạ nhân đạo. 

Khủng hoảng nhân đạo

Hiện tại, khoảng 250.000 người đang phải sống tạm bợ trong những điều kiện khắc nghiệt. Các bác sĩ đang phải gắng sức điều trị số người bị thương đông chưa từng có và vẫn tiếp tục tăng. 

Một quan chức Liên Hợp Quốc cảnh báo rằng giờ đây những người dân thường không còn nơi ẩn náu để tránh bom đạn. Muktar Farah thuộc Văn Phòng Phối hợp Các vấn đề Nhân đạo Liên Hợp Quốc cho biết: "Không có nơi trú ẩn, không lương thực, không nước uống. Nếu bạo động vẫn tiếp tục kéo dài, đây sẽ là một thảm hoạ nhân đạo".

Mưa lớn càng làm trầm trọng thêm cảnh khổ của hàng chục nghìn người dân Thủ đô Monrovia trú tại khu vực ngoại giao để thoát khỏi cảnh bắn giết. Nhiều người không có nơi trú ẩn hoặc phải co ro trong những tấm khăn trải giường mỏng manh.

Trạm bơm cung cấp nước cho cả Thủ đô Monrovia đã bị bom đánh trúng hồi cuối tuần qua. Các cơ quan cứu trợ cho biết, nếu các máy bơm không được kịp thời sửa chữa, dịch tả rất có thể sẽ hoành hành.

Nhiên liệu đốt và gạo cũng rất thiếu thốn khi hải cảng nằm trong tầm kiểm soát của phiến quân và sân bay bị đóng cửa.

Người dân Liberia phẫn nộ trước thái độ của Mỹ.

Các động thái trong khu vực

Bất chấp tình trạng căng thẳng tại Monrovia, lực lượng gìn giữ hoà bình trong khu vực vẫn chưa xuất hiện.

Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc Kofi Annan đã kêu gọi các nước trong khu vực Tây Phi và Mỹ đưa ra quyết định dứt khoát để chấm dứt cảnh đổ máu tại Liberia kể từ khi tiến trình hoà bình tại nước này bị đổ vỡ hồi đầu tháng.

Những người đứng đầu cơ quan quân sự của các nước ECOWAS (Cộng đồng Kinh tế Tây Phi) đã có cuộc họp trong hai ngày vừa qua nhằm thảo luận chi tiết về việc đưa một lực lượng quân sự gồm 1.500 lính sang Liberia cho giai đoạn đầu và sau đó sẽ tăng thêm 3.000 lính. Số quân này chủ yếu đến từ Nigeria, còn lại là từ Ghana và Mali.

Lực lượng quân sự Nigeria và các nước láng giềng khác đã sẵn sàng sang Liberia, nhưng vẫn còn chờ sự quyết định của các ngoại trưởng Tây Phi trong cuộc họp tại Dakar, Senegal hôm nay.  Tuy nhiên, theo Tổng thống Nigeria, sự an toàn của binh lính nước này là mối quan tâm đầu tiên.

Hy vọng về một giải pháp hoà bình có vẻ bị cản trở vì mỗi bên có một cách tiếp cận vấn đề khác nhau:

• Quân nổi loạn thuộc Tổ chức Liberia Đoàn kết vì Hoà hợp và Dân chủ cho biết cuộc tấn công gần đây nhất của họ tại Thủ đô là nhằm trả đũa lại việc quân đội của Tổng thống Taylor tuần trước đã vi phạm lệnh ngừng bắn hôm 17/6.
• Mỹ buộc tội phiến quân đã tự vi phạm lệnh ngừng bắn, yêu cầu ông Taylor phải từ chức ngay lập tức và chỉ "hào hứng" can thiệp một khi lực lượng quân đội các nước Tây Phi đã được triển khai tại Liberia.
• Ông Taylor đã chấp nhận lời đề nghị tị nạn chính trị của Nigeria nhưng cho biết ông sẽ không rời khỏi đất nước cho đến khi lực lượng gìn giữ hoà bình quốc tế tới đây. Ông cũng thề sẽ chiến đấu với quân nổi loạn cho tới "kẻ cuối cùng".
• Tổng thống Nigeria Olusegun Obasanjo tuyên bố lực lượng gìn giữ hoà bình ECOWAS sẽ chỉ được triển khai trong trường hợp có lệnh ngừng bắn.

(Huyền Trang - Theo BBC, AFP)