Washington hiện đang gấp rút tìm kiếm 30 triệu USD để bổ sung vào quỹ ''bảo vệ'' của Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) nhằm giúp cơ quan này có thể tăng cường hoạt động giám sát chương trình hạt nhân tại Iran và CHDCND Triều Tiên. Khoản tiền trên, tương đương mức tăng ngân sách 25% của IAEA - tương đối nhỏ so với ngân sách của LHQ, đã đánh dấu quyết tâm mới của Mỹ trong việc ngăn chặn các mối đe doạ từ vũ khí hạt nhân.
Trong vài năm qua, Washington thường tỏ ra miễn cưỡng khi bàn đến việc tăng khoản đóng góp cho các tổ chức đa phương và quyết định trên của họ được coi là bước chuyển biến mới. 2/3 trong số 30 triệu USD lần này sẽ được chi dùng cho chương trình giám sát hạt nhân.
Mỹ hiện là nhà tài trợ lớn nhất cho IAEA - cơ quan giám sát hạt nhân của LHQ. Một quan chức Washington cho biết, việc tăng ngân sách cho IAEA vào thời điểm này là cần thiết và các thanh tra hạt nhân quốc tế cần được trang bị tốt hơn. Quyết định được đưa ra vào thời điểm có nhiều nghi vấn xung quanh chương trình hạt nhân của Iran. Theo các nguồn tin, mặc dù Tehran khẳng định chương trình hạt nhân của họ được thực hiện vì mục đích hoà bình song nó còn có thể mở rộng hơn những điều mà người ta biết.
Hồi đầu tuần, EU đã lên tiếng thúc giục Iran ''nhanh chóng thực thi vô điều kiện nghị định thư bổ sung'' của hiệp ước IAEA về việc cho phép các phái đoàn thanh tra tới khảo sát tại các cơ sở hạt nhân tại nước này. Các ngoại trưởng EU đã cảnh báo, trong trường hợp Tehran không tuân thủ quy định thì việc đó có thể dẫn tới sự huỷ hoại của các hợp đồng kinh tế. Đó là tuyên bố đầu tiên của các ngoại trưởng EU đề cập tới mối liên hệ giữa thương mại và hợp tác thanh sát.
Từ đầu tuần này, 35 thành viên thuộc IAEA đã bắt đầu cuộc họp bàn tại Vienna và nghe Tổng giám đốc cơ quan này El Baradei trình bày về việc thúc giục Iran ký bản nghị định thư bổ sung cho phép tăng cường việc kiểm tra các cơ sở hạt nhân tại nước này.
(Hoài Linh - Theo FT) |