Chung sức để hàng Việt đi xa

Trước đây, một số Sở Thương mại, tổ chức xúc tiến thương mại (XTTM) than phiền rằng họ hoạt động đơn phương, không được sự hợp tác của các ban ngành khác, thậm chí UBND tỉnh cũng không quan tâm tới công tác XTTM, nhưng nhìn lại trong năm qua có thể thấy các bộ, lãnh đạo các tỉnh, thành đã vào cuộc một cách tích cực để chỉ đạo hoạt động XTTM, các sở, ngành cũng đã có sự phối hợp với nhau và cùng các hiệp hội chung sức hỗ trợ doanh nghiệp tìm thị trường nước ngoài và mở rộng tiêu thụ trong nước.

Từ XTTM đến xây dựng thương hiệu hàng Việt Nam

Hàng Việt Nam trên thị trường quốc tế.

Mặc dù là những cơ quan chính được giao nhiệm vụ tổ chức các hoạt động XTTM để hỗ trợ DN tìm thị trường tiêu thụ hàng hóa, nhưng trong năm qua, Sở Thương mại, và Trung tâm XTTM - Đầu tư (ITPC) của TP. Hồ Chí Minh đã có sự phối hợp tốt với các hiệp hội ngành nghề để giúp DN qua các hội chợ xúc tiến xuất khẩu dệt may và giày da, đồ gỗ và thủ công mỹ nghệ. Đối với các doanh nghiệp da giày, tham gia hội chợ xuất khẩu là một sự kiện mới bởi từ trước họ chủ yếu gia công cho các hãng nước ngoài, giờ tiếp thị những loại giày thời trang do mình tự thiết kế. Các DN đã có sự liên kết nhau trong Công ty xúc tiến công nghiệp ngành da giày (VSP Corp) để cùng lo thị trường xuất khẩu. Sở Thương mại đã phối hợp với Hội mỹ nghệ - chế biến gỗ tổ chức hội chợ chuyên ngành thường niên ngày càng chuyên nghiệp và hiệu quả hơn cho DN. Năm 2005 là năm thứ ba tổ chức Hội chợ quốc tế đồ gỗ và thủ công mỹ nghệ, Sở đã giúp các DN sản xuất đồ gỗ cho trẻ em trình làng những sản phẩm có khả năng cạnh tranh với hàng Trung Quốc, Đài Loan ở thị trường Mỹ và Nhật; bên cạnh đó, tập hợp các DN mây tre lá tạo ấn tượng sản phẩm nội thất bằng tre của Việt Nam.

Hội Lương thực Thực phẩm TP. Hồ Chí Minh đang cùng Sở Thương mại xây dựng hội chợ của ngành này trở thành một trong những hội chợ để thúc đẩy xuất khẩu bên cạnh mở rộng kinh doanh trong nước cho các DN. Lương thực thực phẩm vốn là ngành hàng khó khăn khi tìm thị trường xuất khẩu vì những tiêu chuẩn về vệ sinh thực phẩm của các nước khá nghiêm ngặt. Bởi thế, Hội Lương thực Thực phẩm TP. Hồ Chí Minh mỗi năm đều đưa ra các tiêu chí để bình chọn các sản phẩm thực phẩm an toàn theo tiêu chuẩn quốc tế. Riêng các DN cũng tự biết quảng bá chất lượng sản phẩm của mình như các DN nước tương năm nay hầu như đều chú trọng đưa đến người tiêu dùng trong nước và thương nhân nước ngoài thông tin: nước tương Việt Nam đảm bảo đạt tiêu chuẩn hàm lượng 3-MCPD.

Nhiều địa phương như: Đồng Nai, Bình Dương, Bình Phước, Bến Tre, Cần Thơ… đã đưa hoạt động XTTM thành những chương trình lớn cho thấy sự quan tâm của lãnh đạo các địa phương. Nhiều tỉnh nâng hoạt động XTTM cho hàng hóa đặc thù của địa phương thành những lễ hội quảng bá rầm rộ. Tỉnh Đăk Lăk đã tổ chức một lễ hội cà phê độc đáo nhất từ trước đến nay, mang tầm quốc tế, khẳng định vị thế cà phê Việt Nam thâm nhập thị trường quốc tế với việc công bố thương hiệu “Cà phê Buôn Ma Thuột”. Tỉnh Lâm Đồng tổ chức Festival hoa Đà Lạt tuy chưa được trọn vẹn như ý nhưng cũng tạo được sự quan tâm của các nước trong khu vực và Nhật Bản - đối tác quan trọng của ASEAN và Việt Nam, để ít nhất Lâm Đồng cũng định hướng được mô hình du lịch mới và quan trọng hơn là quảng bá hoa Đà Lạt để giúp ngành trồng hoa phát triển.

Có đi, ắt đến

Hàng Việt Nam đã khẳng định được chỗ đứng trên thị trường quốc tế.

HTX sản xuất hàng hóa thường gắn với những làng nghề truyền thống, do chưa được quan tâm đúng mức nên có chiều hướng ngày một suy yếu, trong khi chính làng nghề tạo ra rất nhiều sản phẩm giá trị gia tăng. Xót xa trước thực trạng của làng nghề, lần đầu tiên Liên minh HTX TP.HCM đã cùng Hiệp hội làng nghề Việt Nam tổ chức Hội chợ triển lãm Làng nghề truyền thống Việt Nam - Asean cho hơn 100 làng nghề từ 24 tỉnh, thành của cả nước. Một thành công hơn mong đợi: đã có 82 bản ghi nhớ và 2 hợp đồng được ký kết giữa các làng nghề, HTX và doanh nghiệp với các khách hàng trong nước và nước ngoài; trong đó, Công ty Kim Sơn (Liên hiệp HTX Bến Thành) ký hợp đồng xuất khẩu dưa chuột muối chua sang Mỹ với tổng trị giá 10 triệu USD.

Các DN ngành cơ khí chế tạo ở TP. HCM, sau nhiều lần “tập dượt” ở các hội chợ công nghệ trong nước, đã “hè” nhau sang Inđônêxia thuê chung gian trưng bày, chào hàng trong một triển lãm ở Jakarta vào tháng 12/2005. Họ trở về với niềm vui thắng lợi và hãnh diện khi các DN Inđônêxia nhận xét “máy của Việt Nam làm tốt hơn của Trung Quốc”. Vấn đề của DN cơ khí Việt Nam là làm sao biến tiềm năng thành cơ hội thâm nhập thị trường các nước ASEAN trong năm nay.

Một hội nghị về XTTM của Bộ NN&PTNT diễn ra tại TP.HCM hồi đầu tháng 11/2005 cũng được xem là mới đối với các Sở trực thuộc, nhưng điều này đã chứng tỏ Bộ đã thấy được tầm quan trọng của XTTM đối với nông sản, nhất là trong giai đoạn tới khi Việt Nam đã hội nhập hoàn toàn vào AFTA thì cuộc cạnh tranh tiêu thụ nông sản với các nước trong khu vực sẽ diễn ra ác liệt. Một số địa phương đã hoan nghênh và hưởng ứng cuộc vận động XTTM cho nông sản, những chương trình hỗ trợ tiêu thụ nông sản, nhất là xuất khẩu thêm nhiều loại nông sản mới đang được triển khai. Trung tâm Tư vấn và Hỗ trợ Nông nghiệp thuộc Sở NN- PTNT TP.HCM đang có những kế hoạch xúc tiến xuất khẩu cho hoa lan, cây kiểng, rau ăn củ, khổ qua, rau gia vị, cá sấu và các sản phẩm cá sấu, cá cảnh, những loại nông sản có thể chế biến được để nâng giá trị gia tăng. Tỉnh Vĩnh Long đang lập kế hoạch tổ chức các hiệp hội, các doanh nghiệp có kinh nghiệm xuất khẩu liên kết lại làm thương hiệu cho nông sản để cùng đi làm ăn lớn với nước ngoài; tổ chức các hội chợ nông sản hàng hóa theo quy mô quốc tế, tạo thế chủ động xuất khẩu nông sản ngay tại địa phương. Vĩnh Long đẩy mạnh XTTM cho nông sản bằng các biện pháp: xây dựng kế hoạch sản xuất, xác định nhu cầu thị trường tiêu thụ hàng hoá nông sản của địa phương. Đối với các vùng trọng điểm lúa gạo, trái cây, vùng rau an toàn…, tỉnh sẽ tập trung các DN xuất khẩu có hợp đồng tiêu thụ nông sản với nông dân ngay từ đầu vụ, để tạo ra hàng hóa đúng chất lượng, chủng loại theo quy chuẩn, tạo liên kết vững chắc từ sản xuất đến xuất khẩu.

Một quan điểm chung đã được Văn phòng Cục XTTM phía Nam ghi nhận từ các tổ chức XTTM, đó là: “Trong công tác XTTM cần cung cấp dịch vụ có chất lượng cao cho DN, đặc biệt phải kiên trì cung cấp thông tin, tư vấn cho DN, thực hiện tốt nhiệm vụ quảng bá hình ảnh địa phương”.

Bước sang năm 2006, Việt Nam cùng các quốc gia ASEAN sẽ hội nhập sâu vào khu vực châu Á, chuẩn bị sẵn sàng cho việc gia nhập WTO. Với sự nỗ lực cao của các DN cộng sự hỗ trợ XTTM tích cực của chính quyền và các bộ, ngành, DN Việt Nam sẽ vượt qua mọi thách thức để hàng Việt Nam sẽ còn được mở rộng đến nhiều thị trường mới.

• Các Ngọc (Thương Mại Xuân 2006)