(VietNamNet) - Thì hiện tại: Trên 30 giác mạc do Hội Tân Nhãn quan toàn cầu (Canada) hỗ trợ dự kiến sẽ đến Sân bay Tân Sơn Nhất vào tối 24/5. Thì tương lai: Một Viện Ghép Giác mạc và một Ngân hàng Mắt sẽ được thành lập tại TP.HCM, đem đến hy vọng sáng mắt cho nhiều người, mở ra phong trào hiến và tặng giác mạc.

Trên 30 giác mạc nêu trên sẽ được ghép cho những bệnh nhân nghèo bị sẹo giác mạc đã qua khám lọc và có chỉ định ghép của bác sĩ . Tính từ tháng 2 đến tháng 4/2004, Hội Tân Nhãn quan toàn cầu đã hỗ trợ ba đợt ghép với 32 chiếc, do các ngân hàng giác mạc trên thế giới tặng. Theo các bác sĩ thực hiện chương trình, những người có kinh nghiệm về giác mạc tại  Việt Nam, đây là một chương trình ghép giác mạc có quy mô lớn đầu tiên.

Để chuẩn bị cho đợt ghép trên và các đợt kế tiếp, cách đây khoảng một tháng, Hội Bảo trợ Bệnh nhân nghèo TP.HCM đã có thông báo về chương trình này gửi đến các Trung tâm và Khoa Mắt của các tỉnh từ Thừa Thiên - Huế trở vào. Theo đó, những người bị mù do sẹo giác mạc có thể đăng ký khám lọc tại địa phương. Hoặc bệnh nhân vẫn có thể tiếp tục đăng ký tại Phòng Mắt BV An Bình, Khu Kỹ thuật cao BV Nguyễn Trãi, Phòng Mắt BV 175, hoặc trực tiếp đăng ký với BS Nguyễn Cường Nam, thư ký Hội Nhãn khoa TP.HCM (điện thoại: 0903.730588).

Một ca ghép giác mạc miễn phí tại TP.HCM.

Theo BS Cường Nam, quy trình của việc ghép giác mạc được tiến hành như sau: Một người sau khi qua đời, nếu có đơn hiến tặng của gia đình và chính bản thân họ trước đó, sẽ được các BS chuyên về nhãn khoa lấy giác mạc, thử máu theo các quy định và gửi lại các ngân hàng mắt để xử lý, bảo quản, đánh giá xem có đủ tiêu chuẩn. Nếu tốt, sẽ được lưu trữ để đáp ứng nhu cầu của bệnh nhân. Giác mạc từ lúc hiến đến lúc sử dụng chỉ tối đa trong vòng 15 ngày, và chi phí ghép một giác mạc hiện nay rất đắt. Ở Singapore và Mỹ, giá khoảng 5.000-10.000 USD. Điều quan trọng của việc ghép giác mạc là yếu tố kỹ thuật và phải có giác mạc. Ở Việt Nam, các bác sĩ có thể làm chủ về kỹ thuật nhưng việc hiến tặng giác mạc vẫn còn khá mới mẻ cũng như chưa có những cơ sở pháp lý về vấn đề này, như vấn đề hiến tạng nói chung.

Hiện nay, Hội Tân Nhãn quan toàn cầu cũng đang kết hợp với Hội Bảo trợ Bệnh nhân nghèo TP.HCM xúc tiến tìm địa điểm, cơ sở pháp lý để xây dựng một Ngân hàng Mắt và một Viện Ghép Giác mạc tại TP.HCM với hy vọng từ đây, sẽ mở ra phong trào hiến tặng giác mạc cho người bị sẹo giác mạc trên cả nước.

BS Lê Minh Tuấn, giảng viên Bộ môn Mắt, ĐH Y Dược TP.HCM cho biết: Sau đục thuỷ tinh thể, sẹo giác mạc là nguyên nhân thứ hai gây mù lòa. Tại Việt Nam, đã thực hiện ghép giác mạc từ lâu nhưng còn rải rác, chưa bài bản và chưa được đầu tư đúng mức, trong khi nhu cầu rất lớn. Khoảng  400-500 ngàn người cần được ghép nhưng giác mạc rất hiếm, phải phụ thuộc vào nguồn cung cấp từ nước ngoài. Trước đây, có một số BS Việt Nam thường... lấy trộm giác mạc của những người chết vô thừa nhận để ghép cho người sống. Cũng có BV sử dụng giác mạc còn tốt từ nguồn mắt phải bỏ đi do chấn thương.  Những năm gần đây, luật pháp ngày càng chặt chẽ nên việc trộm "của người chết cho người sống" này không được thực hiện nữa. Việc ghép giác mạc hầu như chững lại.

"Việc thực hiện được hai dự án trên sẽ có ý nghĩa rất lớn trong việc xóa mù cũng như việc chuyển giao công nghệ, kỹ thuật của các nước tiên tiến, hiện đại. Đồng thời, cả hai dự án này cũng mang ý nghĩa nhân bản rất lớn. Người chết vẫn còn tồn tại với giác mạc được ghép cho hai người khác. Và người mù có quyền hy vọng được sáng mắt." - BS Tuấn bày tỏ.

Vân Điển