Dù thường xuyên cho con uống thuốc, không phải bà mẹ nào cũng đủ hiểu biết, hoặc chỉ biết mơ hồ về các quy tắc khi sử dụng thuốc cho trẻ. Nhiều bà mẹ thậm chí còn tự mua thuốc điều trị cho con; thường là 8 loại thuốc cấm kỵ sau.
1. Aspirin
Đây là loại thuốc có nhiều tác dụng phụ liên quan đến dạ dày, như kích ứng dạ dày gây đau hoặc xuất huyết tiêu hoá ở người có tiền sử loét dạ dày - tá tràng. Riêng với trẻ em, có thể gây một biến chứng hết sức nguy hiểm là hội chứng Reye, tuy hiếm gặp nhưng có khả năng gây tử vong.
Vì vậy, phải luôn chắc chắn các loại thuốc chuẩn bị cho bé không chứa Aspirin bằng cách đọc kỹ tờ hướng dẫn sử dụng trong hộp thuốc. Rất nhiều loại thuốc có chứa Aspirin, ví dụ thuốc pepto-Bismol.
2. Thuốc chống nôn
Nôn (ói) sau sốt thường là triệu chứng làm cho các bà mẹ khá lo lắng và có khuynh hướng muốn cầm nôn ngay cho trẻ. Tuy nhiên, nếu dùng không đúng liều, có thể làm trẻ bị ngộ độc thuốc. Vì vậy không nên cho trẻ dùng loại thuốc này nếu chưa có chỉ định của bác sĩ, cũng không nên quá lo lắng về tình trạng nôn của trẻ vì thông thường trẻ chỉ nôn vài lần rồi ngưng. Trường hợp trẻ có biểu hiện mất nước điện giải, cần đưa đi khám bác sĩ ngay.
3. Thuốc chỉ dùng cho người lớn
Cần nhớ rằng trẻ em không phải là một người lớn thu nhỏ, do hầu hết các cơ quan đều chưa phát triển đầy đủ như người lớn. Nếu dùng những loại thuốc không thích hợp với lứa tuổi có thể gây nhưng tác hại, ví dụ như ảnh hưởng đến chức năng gan hay thận...
Vì vậy đừng bao giờ cho trẻ uống loại thuốc mà bạn đang dùng, cho dù chỉ dùng với liều nhỏ hơn nếu trong tờ hướng dẫn sử dụng thuốc không có liều khuyến cáo cho trẻ em.
4. Thuốc được ghi toa cho trẻ khác hay trị chứng bệnh khác
Có rất nhiều bà mẹ trong lúc bối rối khi con ốm đã dễ dàng nghe theo lời khuyên của một bà mẹ khác; đó là dùng lại chính đơn thuốc trước đó của con bà mẹ kia để chữa các triệu chứng na ná nhau. Hậu quả là không mang lại hiệu quả điều trị nào mà còn gây nguy hiểm.
5. Thuốc hết hạn sử dụng
Thuốc là một loại sản phẩm đặc biệt vì nó liên quan đến sức khỏe và sinh mạng con người. Vì vậy, ngoài việc tuân thủ những chỉ định cho việc dùng thuốc, bạn còn phải kiên quyết vứt bỏ ngay những loại thuốc đã hết hạn sử dụng vì chúng không còn đủ tác dụng, thậm chí còn gây độc hại cho trẻ.
Khi mua thuốc, cần kiểm tra kỹ hạn sử dụng thuốc, nên chọn những vỉ thuốc in rõ hạn sử dụng, không lấy những viên lẻ. Nếu mua thuốc để dự trữ, nên yêu cầu những hộp thuốc còn nhiều tháng sử dụng.
6. Thuốc kết hợp nhiều hoạt chất
Có rất nhiều loại thuốc kết hợp nhiều hoạt chất khác nhau, trong đó có những thành phần không phù hợp với trẻ. Ví dụ, các loại thuốc cảm kết hợp Paracetamol với codein hay với một loại thuốc NSAID khác nhằm tăng cường tác dụng giảm đau. Nếu không am hiểu lắm thì cách tốt nhất là hỏi ý kiến bác sĩ và dược sĩ về những loại thuốc bạn đang định dùng cho trẻ.
7. Các loại thuốc kháng viêm không sterroid
Các thuốc này thường gây kích ứng dạ dày (nhất là Iburofen) nên đều được các hãng sản xuất khuyến cáo không sử dụng cho trẻ dưới 12 tuổi, đề phòng những tác dụng phụ có thể xảy ra, nhất là khi trẻ đang nôn.
8. Các dạng trình bày không thích hợp cho trẻ
Các dạng thuốc viên hay dạng phải nhai nuốt có thể gây nguy hiểm cho trẻ nếu viên thuốc lọt vào đường thở. Vì thế nếu cần sử dụng, nên dùng những loại lỏng như viên hòa tan trong nước hay dạng si rô...
Tóm lại , vì sự an toàn của trẻ, tốt nhất bạn nên hỏi ý kiến bác sĩ và dược sĩ trước khi sử dụng thuốc cho con.
BS. Huỳnh Tấn Lộc, Sức khoẻ & Đời sống
|