Khác với chúng bạn, một số đứa trẻ khó tập trung chú ý, tính tình không ổn định, dễ nổi nóng, cáu gắt, vung vẩy chân tay không ngừng, thậm chí thích đánh nhau, thích phá hoại và phạm tội. Chứng bệnh này tuy chưa rõ nguyên nhân, nhưng có thể khắc phục bằng một số món ăn và bài thuốc dân gian.

Một số nhà khoa học cho rằng, bệnh hiếu động ở trẻ có thể do đại não chậm phát triển, các sợi thần kinh chưa thành thục; cũng có khả năng do di truyền, não bị tổn thương và nội tiết không bình thường. Các trường hợp bệnh thường giảm nhẹ hoặc mất đi khi trẻ đến tuổi thanh niên.

Còn theo giải thích của Đông y, trẻ hiếu động thường do cơ thể mất điều hoà, dẫn tới mất cân bằng âm dương, tinh huyết không đầy đủ, tim thận đều suy, thần chí mất thông minh. Do tâm chí không đầy đủ, trí tuệ trẻ hiếu động không thông; các cháu thiếu nhạy cảm, khả năng tiếp thu và lý giải kém, học hành kém. Thận dương không đầy đủ thì thần chí không thông minh mà hay quên. Thận âm không đầy đủ thì thuỷ không hàm dưỡng mộc, gan dương hơi quá mức bình thường, sức chú ý không tập trung, động cựa nhiều. Cách chữa của Đông y là bổ thận ích não và an thần.

Về cách chữa bệnh hiếu động ở trẻ, cả Đông y và Tây y đều thống nhất cho rằng đây là một bệnh mạn tính, khó trị, cần sự hợp tác của người nhà, nhà trường, bác sĩ và chỉ chữa trị lâu dài mới cho hiệu quả. Tuyệt đối không kỳ thị, trừng phạt, làm tổn thương lòng tự trọng của trẻ. Cần có phương pháp giáo dục thích hợp, huấn luyện nhiều lần và kiên trì, kịp thời động viên khích lệ khi cần.

Đặc biệt, nên dành cho trẻ hiếu động chế độ dinh dưỡng giàu vitamin, protein, chất khoáng, các yếu tố vi lượng cùng nhiều thực phẩm có tác dụng bổ thận ích não như vừng đen, táo đỏ, đậu đen, óc, tim, gan, thận động vật, sữa, cá và hải sản. Giảm các thực phẩm hỗn hợp cacbon như gạo, mì, đường; không cho các cháu ăn quá mặn, quá chua, cay.

Trà, cà phê cũng có lợi cho chữa trị, nhưng không nên cho trẻ hiếu động uống vào buổi tối để tránh mất ngủ cho các cháu. Không cho trẻ nghịch ngợm quá độ đến mức quá mệt mỏi, đảm bảo cho các cháu được ngủ đủ.

Các bài thuốc dân gian

- Sinh thục địa 10g, quy bản 12g, chi mẫu 10g, hoàng bách 5g, sinh ngưu tráng 12g, viễn trí 5g, xương bồ 6g, sơn thù du 5g, hoài sơn dược 10g, phục linh 6g. Sắc ngày một thang, chia làm 2 lần uống.
- Cửu tiết xuơng bồ 15g, viễn trí 5g, bột trân châu 1g, đảng sâm 10g, ngũ vị tử 6g. Sắc ngày một thang, chia làm 2 lần uống.

Món ăn

- Hạt sen 50g, toan táo nhân 10g. Dùng vải màn bọc toan táo nhân, thêm 150g gạo tẻ cùng nấu cháo. Cháo chín bỏ toan táo nhân, thêm đường phèn vừa đủ, chia 3 lần ăn. Dùng cho trẻ hoạt động nhiều, đêm ngủ kém không yên, nghiến răng, hay mơ.
- Cam thảo 10g, hạt tiểu mạch (bỏ vỏ) 60g, đại táo 60g, nấu nước uống mỗi ngày 2 lần suốt 10 ngày. Dùng cho trẻ cựa nhiều, hay quên, dễ cáu, nóinhiều, ra mồ hôi trộm.
- Dâu quả 15g, hoa cúc trắng 10g, sắc uống thay trà. Dùng cho trẻ hay xung động, dễ cáu, đứng ngồi không yên.
- Hồ đào nhân, vừng đen nghiền bột, thêm bột mì, đường vừa đủ làm thành bánh quy ăn thường xuyên. Dùng cho trẻ hoạt động nhiều, học tập khó.
- Vịt tươi một con làm sạch, nhồi 6g thiên ma, 10g sinh đại vào bụng vịt, hấp chín, thêm gia vị, ăn làm 3 lần. Dùng cho trẻ bị chứng hoạt động nhiều, có hình thể gầy còm, ra mồ hôi trộm, miệng khát thích uống, lưỡi đỏ ít rêu.
- Dạ dày lợn một chiếc, tâm sen 100g, cùng nấu nhừ, cô khô, nghiền bột, làm thành hoàn, mỗi lần uống 6g, ngày 2 lần. Dùng cho trẻ hoạt động nhiều, sức chú ý phân tán.

Các lương y khuyến cáo, không nên cho trẻ hiếu động uống thuốc ngủ, thuốc an thần. Cần loại trừ các kích thích xấu về tâm lý với trẻ bị bệnh.

BS. Minh Nguyệt, Khoa học & Đời sống