Hỏi: Con trai tôi 2 tuổi, trán bị dô, đầu to hơn trẻ cùng lứa, không có triệu chứng gì bất thường. Có phải cháu bị não úng thuỷ?

Có thể phát hiện não úng thuỷ bằng đo vòng đầu cho trẻ.

Trả lời: Não úng thuỷ là hiện tượng ứ dịch não tuỷ bao quanh não bộ. Tình trạng này gây tăng áp lực nội sọ chèn ép vào não. Bệnh có thể xảy ra dị dạng thứ phát, gây ra do một số bệnh mà người mẹ mắc phải trong thời kỳ mang thai hoặc do chấn thương sản khoa. Thông thường, não úng thuỷ được phát hiện ngay sau khi sinh (với các trường hợp đã nghi ngờ qua siêu âm). Tuy nhiên, cũng có trường hợp bệnh xuất hiện sau khi bị viêm màng não hoặc u não.

Triệu chứng

- Đầu trẻ sơ sinh phát triển to ra một cách bất thường (do tăng bất thường khối lượng dịch não tuỷ trong các não thất. Khi đó các khớp hộp sọ của trẻ chưa liền nên làm cho đầu to ra). Hoặc do tắc dòng chảy của dịch não tuỷ ra khỏi não thất hay do không tái hấp thu được các dịch não tuỷ trong các xoang não. Trong trường hợp hộp sọ đã ổn định thì đầu không to ra, nhưng bệnh nhân buồn ngủ và nôn.
- Thóp phồng căng, trán dô.
- Mi trên co kéo lên phía trên, nhãn cầu như bị kéo thấp xuống.
- Đau khi ấn, nắn vào đầu.
- Nôn tái diễn, không cầm được.

Điều trị

Nếu khối lượng dịch não tuỷ tăng nhẹ thì có thể điều trị bằng thuốc nhằm giảm khối lượng dịch não tuỷ. Nhưng nếu tăng nhiều thì có thể phải can thiệp phẫu thuật để đặt vào trong hộp sọ một ống dẫn nối liền với một mạch máu nhằm tạo một đường thoát cho dịch não tuỷ đang ứ đọng trong não thất và hệ thống mạch máu. Ống dẫn này sau một thời gian có thể bị bít tắc, khi đó phải tiến hành thay thế bằng một ống khác.

Hiện bạn chỉ mới nghi ngờ con bạn có dấu hiệu to ra hơn bình thường. Bạn hãy đo vòng đầu của con mình để đối chiếu với sự phát triển bình thường vòng đầu của trẻ như sau: khoảng 32cm lúc mới sinh, 46cm khi trẻ 1 tuổi, 48cm khi 2 tuổi, 49cm khi 3 tuổi, 51cm khi 7 tuổi, 52cm khi 12 tuổi.

Nếu có gì nghi ngại hoặc thấy trẻ có kèm các dấu hiệu nêu trên, bạn nên đưa cháu đi khám.

BS. Quốc Trung, Khoa học & Đời sống