Lạc vào thế giới 'second hand' Cửa Lò

(VietNamNet) - Con hẻm chừng 300m. Nhà nào cũng chất ngập đồ điện tử. Không biển quảng cáo, đèn màu, không chào hàng… tất cả đều bày cả ra ngoài hiên, sân nhà... Cửa Lò không chỉ nổi tiếng về du lịch mà còn được nhắc đến như một thế giới second hand (đồ cũ) đồ điện, điện tử và xe đạp "bãi"…

Săn xe đạp… "bãi"

Xe đạp Nhật "bãi" ở Cửa Lò.

Chợ Trời (Hà Nội), Chợ Nhật Tảo (TP.HCM), Chợ Sắt (Hải Phòng), Chợ biên giới (Lạng Sơn)… là những nơi lừng tiếng về đồ lậu, đồ cũ. Nhưng trong giới buôn bán, đặc biệt là những người buôn xe đạp, đồ điện tử thì vẫn cho rằng Cửa Lò (Nghệ An) mới thực sự là thiên đường hàng second hand.

Trong vai một người tham khảo để mở cửa hàng, tôi thuê Sang "hồ" - một tay "cò" lọc lõi trong nghề dẫn vào "làng second hand". Suốt dọc đường từ bãi tắm đến cảng Cửa Lò, có đến dăm chục cửa hàng xe đạp nhưng thi thoảng mới thấy vài chiếc bày chỏng chơ trên vỉa hè, không biển hiệu, quảng cáo, trưng bày.

Tôi tỏ ý nghi ngờ, Sang cười: "Đấy chỉ là bề ngoài thôi". Thấy khách đi qua ngó nghiêng, cò bán xe nhảy cả ra đường chào hàng với giọng thậm thụt đủ nghe thấy: "Xe anh ơi! Ở trong nhà".

Tò mò, chúng tôi vào một cửa hàng. Chủ quán, một phụ nữ đứng tuổi tên V.H: "Các chú chọn xe đi. Đồ nhật 100% đấy" - "Chỉ mấy cái thế này khó chọn quá". Bà chủ quán nhìn chúng tôi dò xét nhưng dường như nhớ mặt Sang nên đồng ý dẫn chúng tôi vào nhà trong.

Tôi thực sự choáng ngợp trước kho xe "Đủ 12 màu, 4 kiểu khung, các chú chọn đi". Mỗi chiếc xe Mini 100% đồ Nhật giá xấp xỉ 700 nghìn. Tôi tỏ ý đi xem để mở cửa hàng, chủ quán nhanh nhảu: "Mua sỉ thì chị lấy dưới 6 trăm, đảm bảo không có đồ tạp. Bao nhiêu cũng có".

Được biết chồng của V.H đang ở Đài Loan, tập trung hàng từ Nhật rồi tuồn về theo đơn đặt hàng vợ nhận ở nhà. Hàng là phụ tùng được đóng trong bao tải được đưa về bằng đường biển. Về nhà mới lắp ráp. Đúng đợt hàng về có thể mua theo bao tải, mỗi tải giá chỉ 200 nghìn.

Thiên đường đồ điện tử… lậu

Đa dạng các mặt hàng.

"Làng điện tử" nằm ở khu vực khối 2 phường Nghi Tân - thị xã Cửa Lò - Nghệ An. Chợ điện tử này cách bãi tắm Cửa Lò khoảng 1km. Suốt chiều dài hơn 2km đường dẫn vào cảng, hàng trăm ki-ốt, cửa hàng bày bán đồ điện dân dụng, điện tử, máy giặt máy hút bụi, xe đạp bãi…

Thấy tôi tỏ vẻ ngạc nhiên, Sang "hồ" cười: "Đây chưa ăn thua gì đâu. Vào "làng" ông tha hồ lựa chọn". Nói rồi Sang "hồ" dẫn tôi rẽ vào một con hẻm rộng chừng 2m. Trông từ bên ngoài không ai có thể nghĩ đây là chợ điện tử. Nhưng đi vào thì lời đồn quả không sai, tôi như lạc vào một thế giới của lò vi sóng, điện thoại, nồi cơm điện, tủ lạnh, tivi, loa máy, đầu CD-VCD, quạt điện, máy giặt… đủ cả. Từ những nhãn hiệu nổi tiếng như Sony, JVC, Sharp, National, Kenwood… đến các nhãn mác "Made in China" như Qisheng, Jiuling… cũng có mặt.

Con hẻm dài chừng 300m, nhà nào cũng chất ngập đồ điện tử, hàng bày tràn ra cả ngoài hiên, sân nhà… Sở dĩ người ta gọi đây là "làng điện tử" vì ở đây có điểm đặc biệt: hàng hoá không được bày bán theo từng cửa hàng cửa hiệu. Không biển quảng cáo, đèn màu, không chào hàng…

Khách hàng tha hồ lựa chọn. Ưng thì mặc cả ngã giá, không ưng thì đi hàng khác mà chẳng bao giờ phải nghe một lời khó chịu của chủ quán.

Giá cả ở đây cũng khá "mềm". Một chiếc TV LG 14 inch xuất xứ từ Nhật giá 400 nghìn đồng, máy giặt hiệu Sharp: 900 nghìn đồng; một bộ dàn máy nghe nhạc Sony giá chỉ một triệu. Đồ từ các nước như Malaysia, Indonesia, Đài Loan thì giá rẻ hơn một chút, còn hàng "Made in China" thì… cực rẻ. Một đầu chạy đĩa VCD mới, hiệu Qisheng trên thị trường bán 600 nghìn, vào đây chỉ 150 nghìn - rẻ hơn cả ở chợ Trời. Đài casset nghe đĩa Toshiba ở chợ Sắt giá 400 nghìn, ở đây cái tương đương chỉ khoảng 300 nghìn (chưa mặc cả).

Có một điều kéo chân người mua về Cửa Lò là yên tâm mua hàng "Made in Japan" cũ chứ không phải ngay ngáy sợ vướng hàng Tàu như ở chợ Trời, chợ Sắt, hay ở Lạng Sơn…

Nhìn chung các mặt hàng bán ở đây chủ yếu là qua sử dụng nhập về từ Nhật, một số từ Malaysia, Thái Lan, Trung Quốc còn hàng hiệu thì lại rất hiếm. Trung bình giá hàng hoá ở đây chỉ bằng 1/4 giá đồ "Deluxe" (Hàng chính hãng) trên thị trường.

"Hiếm hoi" lắm mới có một người chào mời. Chúng tôi đáp vào "cửa hàng" bán chủ yếu là nồi cơm điện, máy hút bụi, điện thoại tay rời... Trông hàng là một cụ già tay bế cháu.

Tôi được xem cuộc ngã giá lô hàng giá gồm 5 đầu VCD Sony của 2 cậu thanh niên, chủ quán đặt giá 3 triệu đồng. Mặc cả một lúc hai bên thoả thuận là 2,8 triệu đồng. Tôi ngạc nhiên thấy người mua không hề được thử hàng. Sang giải thích: "Đấy người ta gọi là mua "mù" ông ạ! Hàng vừa xuống mua luôn, "ngon" thì ăn "chết" thì chịu".

Khi tôi hỏi dàn máy Kenwood xuất xứ từ Mỹ, chủ quán trả lời ngay 2 triệu đồng, tức là chỉ bằng 1/3 giá hàng mới. Tôi mặc cả xuống còn 1,5 triệu thì bị từ chối ngay. Sang rỉ tai tôi: "Ở đây không phải ông "cắt" giá trên non xuống vực như chợ Trời đâu. Mặc cả cùng lắm cũng chỉ dăm chục đến một hai trăm nghìn là cùng".

Ghé sang nhà bên cạnh, chủ hàng xưng danh ngay khi biết tôi đi tìm hiểu để mở cửa hàng: Tuyết "điện tử", giới buôn điện tử ai cũng biết!

Nhà Tuyết bán chủ yếu là loa máy và nồi cơm điện. Thử mấy chiếc micro, giá 70 nghìn, mặc cả xuống còn 60. Hỏi mua cả lô: "Nếu anh lấy nhiều mở cửa hàng thì em xin 50 nghìn/chiếc. Lấy càng nhiều càng giảm giá". Một chiếc micro cùng loại trên thị trường bán 110 nghìn.

Sau khi thoả thuận "sẽ liên lạc lại để lấy hàng", Tuyết đọc ngay số máy di động của mình 0913364... "Thế có đảm bảo đủ hàng khi cần không" - "Ông anh yên tâm, bao nhiêu cũng có tất. Lấy cả lô lớn thì báo cho em trước 3 ngày".

Một số chủ hàng ở đây cho biết, cứ đến đợt hàng được chở về bằng tàu. Thông thường 3-4 gia đình chung tiền mua 1 lô hàng, hàng đã chia từ trước, chỉ việc ra bến, của nhà nào nhà nấy khuân về. Cũng có khi hàng đổ về một mối, các gia đình khác đến mua lại. Với số vốn đầu tư khoảng 20-30 triệu đồng là có thể có một cửa hàng kha khá, nên nhân dân trong vùng đua nhau buôn đồ điện tử biến khu vực Cửa Lò thành một trung tâm đồ điện tử second hand lớn nhất nhì cả nước.

Người mua: Không biết đâu mà lần!

Ngõ "điện tử" bên ngoài vắng ngắt như bao con ngõ khác ở nông thôn...

Dân buôn bán đồn diện tử thường truyềng miệng: "Rẻ chợ Trời, hời Cửa Lò" - Về Cửa Lò mới biết tiếng đồn không sai. Quả thật vào đây khách hàng có thể có rất nhiều sự lựa chọn, có thể dùng hàng của các hãng nổi tiếng lại hợp túi tiền. Do vậy không chỉ có người Nghệ An mua mà khách hàng từ Hà Tĩnh, Thanh Hoá thậm chí từ ngoài Bắc cũng tìm vào. Tuy nhiên "Chưa đi chưa biết Cửa Lò…".

Đồ điện, điện tử Cửa Lò khối lượng khổng lồ nhưng đều là hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ. Nguồn hàng đổ về đây chủ yếu từ các lái buôn. Thời gian sử dụng, bảo hành, bảo dưỡng đều không có, mua hàng thì "may hơn khôn". Sang "hồ" kể: "Tôi mua một "con" ti vi GoldStar giá 500 nghìn, dùng 2 năm mang ra chợ Vinh bán được 800 nghìn".

Tuy vậy có những người chỉ mua về được vài tháng thậm chí vài tuần đã trục trặc, mang đi chữa thì thợ bảo là đã "rã", hết thời, đành bỏ đi mà không biết kêu ai.

Anh Vinh (Hà Nội) một lần đi du lịch Cửa Lò, lạc vào "thế giới second hand" cũng xách về một chiếc tivi hàng nội địa Nhật Bản. Anh kể: "Mình xem thử ở đó thì "nét" căng thế nhưng về nhà lắp vào mới thấy một góc bị mất màu. Thôi thì đành xem tạm". Nhưng một lần lập bập thế nào anh cắm nhầm điện 220V (Hàng nội địa chỉ dùng điện 110V). Chỉ nghe "bụp" một cái, chiếc ti vi tối om. Từ đó đến nay đã gần một năm, chiếc ti vi 19 inch trị giá 800 nghìn bị xếp xó, anh cũng chẳng thèm mang đến tiệm sửa.

Anh Vinh cho biết đó không phải là món đồ duy nhất anh mua ở Cửa Lò. Anh tự hào khoe chiếc máy hút bụi mà anh làm quà cho vợ mua với giá chỉ 300 nghìn mà mấy năm nay vẫn chạy tốt. Ngoài ra anh còn có một bộ dàn (đang trong tình trạng "đắp chiếu"), 2 chiếc xe đạp mini Nhật,  một chiếc catsset, 3 đầu video, đều là hàng "thửa" từ Cửa Lò.

Coi chừng "treo hàng Nhật, bán hàng Tàu"

... và bên trong đồ bày từ góc

Những tưởng chỉ có đồ điện tử ở chợ Nhật Tảo (TP.HCM), chợ Trời (HN)…mới "biến hoá khôn lường", nào ngờ ở Cửa Lò, đồ cũng được… đổi quốc tịch như thường. Rất nhiều đồ ở đây được tân trang, sơn sửa như mới, gắn mác xịn - lại "Made in Japan" hẳn hoi nhưng thực chất là xuất xứ từ Trung Quốc.

Sang dẫn tôi quay lại khu vực buôn bán phía ra cảng, chỉ vào một loạt đầu VCD và dàn nhạc "Tàu" được mông má gắn lại quốc tịch… Nhiều khách hàng không thể phân biệt đâu là thật đâu là "nhái", đâu là mới, đâu là cũ nên dễ bị lừa.

Những thủ đoạn "lập lờ đánh lận con đen" không chỉ dừng lại ở đó. Sang dẫn tôi đến gặp Tuấn "đen" - một tay buôn hàng điện tử có thâm niên, chuyên mua hàng từ trong hẻm ra sơn sửa, thay phụ tùng, gắn lại mác bán với giá cao hoặc tuồn cho các cửa hàng ở những nơi khác.

Tuấn kể: "Có lần chuyển lô hàng 200 nồi cơm điện Thái Lan về, khi vận chuyển sơ suất bọn lái xe rút hết ruột tống đồ Tàu vào. Em vẫn để nguyên vậy và bán với giá đồ xịn". Tuấn cho biết, hầu hết khách hàng đều có suy nghĩ "đồ second hand - ai dởm làm gì" nên nhiều người đã bị dính "chưởng" "Hồn Trương Ba, da hàng thịt", vỏ Nhật ruột Tàu. Người sành thì không nói nhưng người biết mà không sành thì phải thuê các tay sành sỏi "thẩm định" giúp. Không ít khi các tay "cò" này lại thông đồng với các chủ hàng, ăn cả hai đường. Cuối cùng chịu thiệt nhất vẫn là các "Thượng Đế" bình dân!

Không thể phủ nhận sự tồn tại của làng đồ cũ Cửa Lò trong nhiều năm qua đã mang lại cuộc sống khấm khá hơn cho người dân nơi đây. Tuy nhiên từ những hoạt động buôn bán này lại phát sinh nhiều vấn đề đáng lo ngại.

Ông Đậu Lưu Bình - cán bộ Ban Văn hóa và Chính sách phường Nghi Tân, cho biết, phường có tổ chức thu tiền lệ phí từng gia đình hằng năm. Trong khi đó lại không kiểm soát được giá cả, hàng hóa. Biết là đồ lậu, hàng không rõ nguồn gốc, cạnh tranh không lành mạnh gây rối loạn thị trường mà vẫn không xử lý triệt để. Đã đến lúc cơ quan chức năng phải có biện pháp điều chỉnh quản lí kịp thời.

• Hoàng Chiến Thắng