Phân bón là một trong những mặt hàng chịu ảnh hưởng tăng giá của nguyên liệu đầu vào

Kinh tế Việt Nam phát triển khá tốt trong quý I/2003. Các ngành công nghiệp, dịch vụ và xuất khẩu đều tăng trưởng vượt dự kiến. Tuy nhiên, nhiều chuyên viên kinh tế cho rằng nay đã xuất hiện những nguy cơ có thể làm giảm tốc độ tăng trưởng trong những quý tới.

Ngay từ tháng 3/2003, ngành công nghiệp đã phải đối mặt với khó khăn do giá các loại nguyên liệu và nhiều chi phí khác tăng. Nguồn nguyên liệu dự trữ với giá rẻ không còn, vì thường các DN chỉ nhập dự trữ được khoảng 1-2 tháng sản xuất.

So với cuối năm ngoái, giá nguyên liệu đầu vào của các ngành công nghiệp quan trọng như thép, dệt - may, chất dẻo, phân bón tăng 40-60%. Giá nguyên liệu tăng tác động trên phạm vi toàn cầu, nhưng theo các nhà DN thì ảnh hưởng của nó đối với Việt Nam nặng nề hơn. Nguyên nhân là năng suất lao động của Việt Nam thấp, quản lý kém nên chi phí lao động và quản lý trong giá thành sản phẩm cao. Ngoài ra, do công nghiệp Việt Nam phải nhập khẩu hầu hết nguyên liệu, nên gặp bất lợi hơn so với các nước có nguồn nguyên liệu tại chỗ vì phải chịu thêm cước phí vận chuyển về Việt Nam, đó là chưa kể tác động do cước vận tải biển tăng. Ông Đinh Quang Huy, Tổng giám đốc Tổng công ty Thuỷ tinh và Gốm xây dựng nói: ''Cước vận tải biển hiện đã tăng tới 30% so với cách nay một tháng. Cước tăng đang gây nhiều khó khăn cho chúng tôi''.

Không chỉ cước vận tải quốc tế, chi phí vận chuyển trong nước cũng đã tăng đến 20-30% do giá xăng dầu tăng, do việc quản lý chặt xe chở quá tải và hạn chế xe tải chạy vào các thành phố lớn.

Ngoài ra, từ ngày 1/7 tới Việt Nam sẽ cắt giảm thuế nhập khẩu một loại mặt hàng xuống 20%. Những ngành lâu nay được bảo hộ bằng hàng rào thuế quan với mức thuế 40% như mía đường, điện tử, thép, giấy, chất dẻo... sẽ khó mà giữ được thị phần ở thị trường nội địa. Tuy nhiên, theo TS. Lê Đăng Doanh, tác động của việc cắt giảm thuế đối với nền kinh tế Việt Nam nói chung sẽ không lớn hơn vì các nước ASEAN cũng sẽ giảm thuế tương ứng đối với hàng nhập từ Việt Nam vì điều này tạo điều kiện cho Việt Nam xuất khẩu nhiều hơn vào ASEAN.

Chi phí đầu vào tăng đã tác động xấu đến khả năng cạnh tranh của hàng Việt Nam ở một số thị trường lớn. Trong 3 tháng đầu năm nay, xuất khẩu hàng may vào thị trường châu Âu và Nhật giảm hơn 20%. Một chuyên viên kinh tế nói: ''Các yếu tố bất lợi như chiến tranh Iraq, dịch bệnh mới xuất hiện (SARS) từ tháng 3/2003 nên tình hình xuất khẩu của những tháng tiếp theo có thể xấu đi"

Dịch SARS không chỉ tác động đến hai ngành du lịch và hàng không, mà còn có ảnh hưởng dây chuyền đến nhiều ngành kinh tế khác. Các công ty du lịch và hàng không hy vọng, nếu dịch SARS được dập tắt sớm thì hoạt động kinh doanh trong những tháng còn lại của năm có thể bù đắp thiệt hại trong thời gian qua. Ngược lại, nếu dịch kéo dài, tác động của nó đối với nền kinh tế sẽ khó lường.

Trước tình hình cuộc chiến ở Iraq và dịch SARS, nhiều nước trong khu vực đã điều chỉnh lại dự báo tốc độ tăng trưởng kinh tế. Riêng Việt Nam, ông Nguyễn Bửu Quyền, Vụ trưởng Vụ Tổng hợp thuộc Bộ Kế hoạch và Đầu tư nói: ''Cho đến nay Việt Nam chưa chính thức điều chỉnh các chỉ tiêu kinh tế của năm 2003. Tuy nhiên, phấn đấu đạt mục tiêu tăng trưởng 7-7,5% là một việc rất khó khăn''.

(Theo TBKTSG)