Các trang trại đang cần nguồn tôm giống lớn.

Khoảng thời gian này giá tôm giống ở miền Trung nhích lên hàng ngày, hàng giờ. Anh Nguyễn Thanh (thị xã Cam Ranh), cho biết, giá tôm post hiện là 50 đồng/con nhưng cuối tháng có thể tăng gấp rưỡi, giữa mùa thả rộ có thể lên đến 70 đồng/con. Sau mỗi đợt xuất giống, các trại phải tạm nghỉ khoảng 3-4 tuần để làm vệ sinh bể và chờ chu kỳ phát dục của tôm bố mẹ.

''Gia đình tôi làm hơn 1ha, với mật độ thả 25 con/m², nhu cầu tối thiểu là 250.000 con tôm P15. Dù giá tôm giống leo thang đến đâu tôi vẫn chờ đúng thời vụ mới vào cuộc, vì kinh nghiệm cho thấy, thả tôm sớm tuy đầu tư cho con giống thấp song tôm hay nhiễm bệnh, áp lực rủi ro rất lớn", anh Thanh nói.

Giá tôm post tăng vọt là do lượng tôm bố mẹ khai thác tự nhiên ngày càng khan hiếm. Qua theo dõi của ngành thuỷ sản Khánh Hoà, những năm 1990, sản lượng tôm khai thác tự nhiên đạt khoảng 1.000-1.200 tấn/năm (tôm sú chiếm 50%) song từ năm 2000 đến nay, chỉ còn trên dưới 500 tấn/năm và lượng tôm sú không đáng kể.

Nguồn tôm bố mẹ khan hiếm, các chủ trại tranh nhau mua cả con không đạt yêu cầu. Tôm bố mẹ bị bệnh, tất nhiên tôm post mang mầm bệnh từ trong trứng nước. Đó là chưa kể người nuôi đua nhau học hỏi cách kích dục để tôm mẹ có thể đẻ hết lứa này đến lứa khác, càng nhanh càng tốt. Hầu hết các chủ trại tôm đều chạy theo lợi nhuận nên chẳng ai đủ can đảm tự huỷ những mẻ giống kém chất lượng. Kết quả là người nuôi tôm trắng tay ngay từ đầu vụ.

Ông Nguyễn Hoàng Diệu, Chi Cục trưởng Chi cục Bảo vệ nguồn lợi thuỷ sản Khánh Hoà, cho hay, cơ sở sản xuất tôm giống thì rải khắp nơi, trong khi Chi cục chỉ có 20 nhân viên cắm chốt ở 4 trạm. Phương tiện làm việc thì thiếu thốn, chủ yếu nhận định dựa trên cảm quan. Mức phạt tối đa đối với trường hợp vi phạm nặng cũng chỉ 2 triệu đồng, nhưng họ lại không được phép tiêu huỷ tôm giống khi phát hiện chúng không đạt tiêu chuẩn chất lượng.

Theo TS. Nguyễn Chiến Thắng, Giám đốc Sở Thuỷ sản Khánh Hoà, trước đây việc quản lý nguồn con giống thuỷ sản giao khoán cho các địa phương, nhưng năm nay Bộ, trực tiếp điều hành. Bộ cũng đang chuẩn bị khởi động dự án xây dựng cơ sở hạ tầng vùng nuôi tôm giống tập trung rộng 150ha, có khả năng cung ứng 10 tỷ con tôm post/năm tại xã Cam Lập, Cam Ranh. Và đầu tháng 3, Sở Thuỷ sản đã thông qua dự thảo kế hoạch thống nhất quản lý chất lượng tôm giống trên địa bàn.

TS Nguyễn Chiến Thắng khẳng định: "Cái mới so với trước là sẽ quản lý tôm giống tại trại và quản lý cả chất lượng tôm bố mẹ. Chúng tôi đề nghị tỉnh cấp giấy phép cho các tổ chức, cá nhân có đủ điều kiện được tham gia làm công tác kiểm định chất lượng con giống thuỷ sản. Tất nhiên sở thuỷ sản vẫn tiếp tục theo dõi, kiểm tra áp sát tiêu chuẩn chất lượng của ngành.