Xuất hiện dấu hiệu đầu cơ xăng dầu

(VietNamNet) - Từ ngày 18/2, giá bán lẻ tối đa các loại xăng đồng loạt tăng thêm 300 đồng/lít. Cụ thể, xăng Mogas 92: 5.600 đồng/lít, xăng Mogas 90: 5.400 đồng/lít; xăng 82: 5.200 đồng/lít. Đồng thời, thuế nhập khẩu các loại xăng xuống còn 0%. Đây là nội dung hai quyết định của Thủ tướng Chính phủ và Bộ Tài chính vừa ban hành chiều 17/2.

Tăng giá, giảm thuế nhưng Nhà nước vẫn phải bù lỗ

Theo ông Nguyễn Ngọc Tuấn, Trưởng ban Vật giá Chỉnh phủ, do nguy cơ Mỹ đánh Iraq đang đến gần, giá xăng dầu trên thị trường thế giới những ngày gần đây tăng nhanh. Đầu tháng 2/2003, giá xăng Mogas 92 nhập khẩu tăng lên đến 37,66 USD/thùng, tăng 41% so với cuối năm 2002. Đối với dầu mazut chưa có thời kỳ nào cao như trong thời kỳ này. Bởi vì khi giá cao nhất chỉ 140-150 USD/tấn nay đã là 198 USD/tấn. 

Với diễn biến của giá xăng dầu thế giới, dù giảm thuế nhập khẩu xuống 0% thì các DN kinh doanh xăng dầu trong nước vẫn tiếp tục bị lỗ. Theo ông Tuấn, tổng cộng 1 tháng, kinh doanh xăng dầu bị lỗ tới... 473,9 tỷ đồng, trong đó giá xăng lỗ 306,22 đồng/lít, giá diezel lỗ 664,72 đồng/lít, mazut lỗ xấp xỉ 656,419 đồng/lít và dầu hoả lỗ 564 đồng/lít. Tăng giá bán lẻ tối đa xăng dầu là một trong những biện pháp Chính phủ thực hiện để giảm bớt gánh nặng lỗ cho ngành xăng dầu.

Bà Đặng Thị Bình An, Tổng cục phó Tổng cục Thuế cho biết, việc giảm thuế suất nhập khẩu của các chủng loại xăng làm giảm ngân sách của năm 2003 khoảng 900 tỷ đồng mỗi tháng. Thêm nữa, Thủ tướng chỉ đạo Bộ Tài chính tiếp tục hướng dẫn bù chênh lệch giữa giá vốn với giá bán cho các ND kinh doanh xăng dầu. Dự kiến tổng mức bù lỗ cho các mặt hàng này trong 1 tháng của năm 2003 khoảng 270 tỷ đồng. ''Mỗi tháng ngân sách nhà nước sẽ mất khoảng 1.170 tỷ đồng, chỉ ''gỡ gạc'' được chút ít do giá dầu thô xuất khẩu tăng'' - ông Tuấn nói. 

Xăng dầu hết ''sốt''?

Ông Phan Thế Ruệ, Thứ trưởng Bộ Thương mại cũng đã thừa nhận, một nguyên nhân làm xăng dầu sốt trong mấy ngày vừa qua là do các đại lý, điểm bán lẻ xăng dầu găm hàng, đầu cơ chờ giá lên mới bán. Trước tình hình này, Bộ Thương mại đã có công điện gửi các Sở Thương mại, phối hợp với Sở Tài chính Vật giá thanh tra mạng lưới kinh doanh xăng dầu, xử lý các cửa hàng xăng dầu ''găm hàng''. Tuy nhiên, cũng theo ông Ruệ, hiện thanh tra của các Sở Thương mại vẫn ''chưa phát hiện được trường hợp vi phạm nào'' (?). Nay Chính phủ và Bộ Tài chính đã xác định mức giá trần, cơ sở để đầu cơ không còn, nhiều chuyên gia dự đoán xăng dầu sẽ bình ổn trở lại.

Thứ trưởng Phan Thế Ruệ khẳng định, ngay cả khi chiến tranh Iraq nổ ra, nguồn cung xăng dầu trong nước cũng sẽ được đảm bảo. Các DN nhập khẩu xăng dầu có trách nhiệm đáp ứng nhu cầu về xăng dầu sử dụng trong nước và có thể nhập khẩu bổ sung trong bất kỳ tình huống nào theo đúng tiến độ và cơ cấu chủng loại. Theo ông Ruệ, hiện nay cả nước có khoảng 11 đầu mối nhập khẩu xăng dầu, nếu đầu mối nào cố tình trì hoãn hoặc không nhập sẽ bị cắt chỉ tiêu. 

Trưởng ban Vật giá Chính phủ Nguyễn Ngọc Tuấn cho biết, Chính phủ cũng đã có những biện pháp ''dài hơi'' để bình ổn thị trường xăng dầu. Sắp tới Thủ tướng Chính phủ sẽ có chỉ thị về tiết kiệm sử dụng xăng dầu; có khả năng phải sử dụng giải pháp tình thế là giao chỉ tiêu định mức sử dụng xăng dầu; đề ra phương án chở dầu thô sang Singapore thuê... tinh chế, sau đó về cung cấp trong nước...

''Mức độ tăng giá có thể chấp nhận'' 

Với mức độ tăng giá bán lẻ xăng dầu tối đa 200-300 đồng/lít, theo ông Tuấn là mức độ kiềm chế có thể chấp nhận được, bảo đảm tốc độ tăng trưởng, không ảnh hưởng lớn đến người tiêu dùng, sản xuất và ngân sách nhà nước. Theo tính toán, 1 người mỗi tháng dùng khoảng 20 lít xăng, giá tăng 300 đồng/lít, thì số tiền mua xăng tăng lên chỉ 6.000 đồng. ''Mọi người nên thông cảm khi giá xăng dầu tăng vì Nhà nước đã bù lại một phần thông qua giảm thuế'' - ông Tuấn nói.

Ông Tuấn cũng cho biết, từ nay điều chỉnh giá tối đa bán lẻ xăng dầu sẽ theo nguyên tắc ''bình thông nhau'': giá thế giới tăng thì giá trong nước sẽ vận động theo và ngược lại. Tuy nhiên theo ông Tuấn, sự vận động này phải phù hợp với yêu cầu phát triển kinh tế, đảm bảo sản xuất và đời sống. Chẳng hạn, giá nhập khẩu xăng trong thời gian qua tăng tới 40% nhưng điều chỉnh giá bán tối đa trong nước tăng 300 đồng/lít, tương ứng khoảng... 6%.

• Văn Tiến