Trái tim vàng của vợ chồng Bill Gates

11 năm sau ngày cưới, cặp vợ chồng giàu nhất thế giới này quyết định tặng 95% gia tài của họ (43,7 tỉ USD) để tận diệt bệnh sốt rét ngã nước và bệnh HIV. Nhờ quỹ tài trợ của họ mà 43 triệu trẻ em thuộc thế giới thứ 3 đã được chích ngừa bệnh viêm gan siêu vi B.

Cứu 670.000 sinh mạng

Vợ chồng Bill Gates cùng trẻ em nghèo châu Phi.

Tháng 1/2005, vợ chồng Gates đã chuyển 750 triệu USD cho Liên minh toàn cầu dành cho việc chích ngừa và miễn dịch. Một trong những đóng góp tư nhân lớn nhất trong lịch sử. Tuy được Tổ chức Y tế thế giới (WHO) ca ngợi vì đã cứu được 670.000 sinh mạng, Melinda Gates không vì thế mà tỏ ra khoe khoang. Bà tiếp phóng viên tạp chí Marie Claire tại văn phòng, trong trang phục đồng màu, giày cao gót, và cười lớn khi họ hỏi bà có quen mặc thời trang cao cấp không: “Tôi xin lỗi là đã ăn mặc chải chuốt như thế này vào sáng sớm, vì tiếp theo, tôi phải đến dự một buổi lễ do Microsoft tổ chức”.

Bà hẳn có thể giống bất cứ người đàn bà tỉ phú nào, trừ ra 2 chi tiết: bà không thích mua sắm, và đằng sau tính tình vui vẻ ẩn giấu một tài năng kinh doanh sắc sảo. Đậu bằng MBA về tin học tại Đại học Duke (Bắc Caroline), người phụ nữ tóc nâu xinh đẹp gia nhập Công ty Microsoft năm 1987, đã phát triển những hệ điều hành trong công ty như Encarta, Expedia và Cinnemania, và quản lý hàng trăm triệu USD.

Người ta kể rằng, trong khi tất cả cô gái trong các văn phòng của Microsoft đều mặc áo pull có in dòng chữ “Anh Bill ơi, cưới em đi!”, thì ông lại kết hôn với Melinda tại một nơi riêng tư nhất, trên một sân golf ở Hawaii vào năm 1994. Ngược lại với chồng vốn có cha mẹ xuất thân từ tầng lớp ưu tú của Seattle, Melinda French lớn lên trong một gia đình trung lưu tại Dallas. Là con gái của một kỹ sư ngành hàng không, cô thiếu nữ theo đạo Công giáo mở những lớp xóa mù chữ cho các em bé Mexico nhập cư. Khi đó mục tiêu của Melinda là được nhận vào học một trường đại học có uy tín, trước khi gia nhập Microsoft.

Công tác nhân đạo mà bà thực hiện với sự thành tâm và vẻ tự nhiên đã làm câm bặt những lời đàm tiếu vô liêm sỉ nhất vốn cho rằng quỹ tài trợ này chủ yếu dùng để phá vỡ hình ảnh “Sát thủ Bill” của ông Microsoft.

Bill Gates và Melinda, vốn tâm niệm châm ngôn của Andrew Carnegie: “Kẻ nào chết trong giàu sang, kẻ đó cũng chết trong sỉ nhục”, và bắt đầu giúp các thư viện kết nối với Internet. Nhưng họ nhanh chóng nhận thấy sự không đúng chỗ của những chiếc máy tính xách tay trong các ngôi làng ở miền Nam Sahara, một nơi thiếu thực phẩm, thuốc men và đường xá hơn là các hệ điều hành. Do đó, Melinda nghĩ phải làm điều gì đó thiết thực hơn và ông bà đã lập ra Quỹ ủng hộ người nghèo.

Là những doanh nhân của lòng nhân ái, vợ chồng Gates đang quản lý một ngân sách 28,8 tỉ USD, và chỉ trong vài năm, họ đã đóng góp nhiều hơn cả ngân sách mà Australia dành cho trợ cấp quốc tế. Quả là điều tuyệt vời vì họ là những người có năng khiếu đặc biệt về tài chính, nên họ có thể làm sinh lời và phân phối lại số tiền đó. Nhờ vào các chương trình mà họ tài trợ, 43 triệu trẻ em đã được chích ngừa viêm gan siêu vi B, và mục tiêu của họ là chích ngừa cho 60% dân số của những nước đang phát triển từ đây cho đến năm 2010.

Người bạn lớn của châu Phi

Châu Phi tuy xa vời đối với sự quan tâm của một nước Mỹ siêu cường và biệt lập, nhưng lại rất gần với trái tim vàng của cặp vợ chồng giàu nhất thế giới này. Những đầm lầy của Botswana cách cơ ngơi của họ ở Seattles hàng ngàn cây số, nhưng hoạt động được tiến hành tại quốc gia nhỏ bé này của châu Phi là thành công lớn nhất của Melinda. Bà đã chọn quốc gia này một phần là vì ở đó có một chính phủ tiến bộ được điều hành bởi Festus Mogae, người đang thử nghiệm một chương trình thực nghiệm phương pháp mới: 34.000 người bị nhiễm HIV đã nhận được những cách điều trị chống virus HIV nhờ có 50 triệu USD do vợ chồng Gates tài trợ, và nhờ 50 triệu USD bổ sung do phòng thí nghiệm y khoa Merck cung cấp.

Tình hình của châu Phi khiến vợ chồng Gates bức xúc. Nhưng ông bà cương quyết cho rằng khoa học sẽ biến đổi cuộc sống của hàng triệu người nghèo khổ. Tại Mozambique, người ta đang thử nghiệm 1 loại vắcxin ngừa bệnh sốt rét ngã nước, là căn bệnh mà cứ 30 giây lại làm chết 1 đứa trẻ ở châu Phi. Tháng 5 vừa qua, bà đã thành lập một nhóm cùng với Chính phủ Zambie với một ngân sách 35 triệu USD để làm cuộc thực nghiệm đó. Mục đích là đạt đến 85% dân số và giảm 75% số tử vong do bệnh sốt rét ngã nước từ đây cho đến 3 năm nữa.

Vợ chồng Gates muốn gây ảnh hưởng sâu rộng của khoa học trong một thế giới đang chịu những tai họa mới. Họ giúp đỡ để tìm ra những loại vắcxin tạo ra những thị trường để khuyến khích các công ty dược phẩm sản xuất vắcxin và bán thật rẻ. Họ liên kết những nhà bán thuốc lại và bảo đảm trợ cấp tài chính cho việc nghiên cứu để đổi lấy sự hạ giá thuốc cho những nước nghèo. Qua đó, họ tạo đà mới cho ngành y học ngừa bệnh của thế giới thứ 3 vốn đã bị chững lại từ những năm 90. Và rõ nét nhất là việc sáng lập Công ty Vắcxin HIV, là công ty liên kết các nhà nghiên cứu với một ngân sách 400 triệu USD.

Không chỉ là một tài năng kinh doanh, ông bà rất chú tâm đến việc nuôi dạy con cái. Melinda cho biết: “Ở trong nhà, khi chúng tôi nhắc đến gia tài là nhắc đến bổn phận về sự rộng lượng của chúng tôi. Và như trong bất cứ gia đình nào, nếu chúng muốn có một cái gì, chúng phải kiên nhẫn đợi đến ngày sinh nhật, hoặc phải tiết kiệm tiền để mua”.

Gia đình Gates sống trong một cơ ngơi trị giá 75 triệu USD. Với gia tài của mình, ông bà có thể đưa một phụ nữ lên sao Hỏa, nhưng bà thích làm giảm 39% số tử vong ở trẻ em do bệnh sởi hơn. Trong khi có cuộc tranh cãi gay gắt giữa những người muốn dành ưu tiên cho việc giúp đỡ và những người dựa vào kinh doanh để đưa châu Phi ra khỏi sự ngưng trệ, thì ông bà Gates vẫn tiếp tục đặt gia tài và niềm hy vọng của mình vào công cuộc nghiên cứu khoa học. Có một điều chắc chắn: nếu có một loại vắcxin ngừa HIV hoặc ngừa sốt rét ngã nước sớm được tìm thấy, thì đó là nhờ có họ. Và họ xứng đáng để nhận giải Nobel Hòa bình!

(Theo An ninh thế giới, Marie Claire)