Indonesia lo ngại tôm nhập từ Trung Quốc

Tôm nhiễm kháng sinh nhập từ Trung Quốc đang đe dọa ngành công nghiệp tôm của Indonesia.

Trước đó, Indonesia đã rất khó khăn để thuyết phục các nước phát triển rằng tôm Indonesia không có hoá chất.

Kể từ 1/2004, Nhật Bản đã gây khó khăn cho các nước xuất khẩu với những quy định về tiêu chuẩn ATVSTP chặt chẽ và những hạn chế mới. Theo đó, tôm có hàm lượng Oxytetracycline cao hơn 0,01 phần triệu (từ mức trước đây 0,05 phần triệu) sẽ bị cấm nhập khẩu. Hiện việc kiểm tra tôm từ Indonesia kéo dài 10 ngày, thay vì 3 ngày như trước.

Bên cạnh đó, từ 12/2003, Indonesia là nước cung cấp tôm duy nhất ở châu Á không bị áp dụng thuế chống phá giá của Mỹ. Nếu bị nghi là tái xuất khẩu tôm từ Trung Quốc, rất có thể Indonesia sẽ bị Mỹ thắt chặt hơn các biện pháp hạn chế. Theo Bộ trưởng Công thương Indonesia, Mỹ đã tỏ ra lo ngại về vấn đề này.

Hiện nay, các nhà xuất khẩu Indonesia có thể thu lợi từ việc tái xuất khẩu tôm sang Mỹ. Sản lượng tôm của Indonesia không đủ để đáp ứng nhu cầu tại Mỹ, nhập khẩu từ Trung Quốc với giá rẻ có thể là cơ hội tốt. Tuy nhiên, tôm nhập khẩu cần phải có chất lượng tương đương tiêu chuẩn quốc tế. Trước khi tái xuất khẩu, cần được chế biến và không nên bán ra tại thị trường nội địa. Thái Lan đã thực hiện thành công chiến lược này, vì 65% tôm nguyên liệu được nước này nhập khẩu cho ngành công nghiệp chế biến thuỷ sản.

Theo các thương nhân Indonesia, tôm nhập khẩu từ Trung Quốc đã làm giá tôm tại Indonesia giảm còn 6 USD/kg so với mức trung bình 7 USD/kg. Bộ trưởng Công thương nước này cho biết, Chính phủ sẽ giám sát chặt chẽ việc nhập khẩu tôm, nhằm ngăn chặn tình trạng tái xuất khẩu mà Indonesia như là nơi chung chuyển; đồng thời, sẽ ban hành quy định về giấy chứng nhận xuất xứ do cơ quan hành chính địa phương cấp. Song, việc cấm nhập tôm không dễ dàng, vì giấy phép nhập khẩu do chính quyền địa phương cấp theo luật tự trị và sẽ đi ngược với quy định của WTO; hơn nữa, các nước khác có thể áp dụng các biện pháp trả đũa ngược lại với Indonesia. Tuy nhiên, chính quyền Trung ương vẫn có thể ban hành quy định nhằm hạn chế nhập khẩu dưới hình thức xuất xứ hàng hoá.

Nhật Bản là nước nhập khẩu tôm lớn nhất của Indonesia. Năm 2001, xuất khẩu tôm sang Nhật Bản của Indonesia đạt tổng cộng 59.439 tấn, trị giá 565,6 triệu USD, nhưng đã giảm xuống còn 58.541 tấn với giá trị 506,3 triệu USD vào năm 2002. Indonesia xuất khẩu sang Mỹ tổng cộng 17.072 tấn tôm, với giá trị 141,4 triệu USD năm 2002, chiếm khoảng 4% nhu cầu tôm của Mỹ. Sự hạn chế nhập khẩu của Mỹ từ 6 nước cung cấp chính mở ra cơ hội cho Indonesia tăng xuất khẩu vào Mỹ. Tuy nhiên, sản lượng tôm của Indonesia quá nhỏ để có thể tăng được thị phần tại đây.

• H.Phương