Thứ trưởng Bộ Thương mại Lương Văn Tự.

Việc Campuchia và Nepal vừa chính thức trở thành thành viên WTO (đặc biệt là nước láng giềng Campuchia) sẽ tác động thế nào tới quan hệ kinh tế, thương mại với Việt Nam? Thứ trưởng Bộ Thương mại Lương Văn Tự, Trưởng đoàn đại biểu Việt Nam tham dự kỳ họp của WTO với tư cách quan sát viên, đã có cuộc trao đổi với báo giới.

- Thưa ông, việc hai nước chậm phát triển là Nepal và Campuchia gia nhập WTO có gì "đặc biệt" so với thông lệ quốc tế?

- Đây là lần đầu tiên hai nước chậm phát triển được đứng trong tổ chức WTO. Tuy nhiên, họ đã chấp nhận các quy định khắt khe của tổ chức kinh tế lớn nhất thế giới này. Chẳng hạn, Campuchia cam kết sẽ giảm thuế nhập khẩu xuống mức trung bình 18,4%; Nepal cũng giảm thuế nhập khẩu với hàng nông nghiệp xuống 41% và công nghiệp 24%. Đặc biệt, Campuchia cam kết bỏ trợ cấp ngay với các mặt hàng xuất khẩu và lộ trình thực hiện quá trình giảm thuế cũng khá ngắn (dưới 10 năm). Dĩ nhiên, đây là những thách thức với hai nước này và cũng tác động tới 27 nước đang đàm phán để gia nhập WTO, trong đó có Việt Nam.

- Có người lo ngại, Campuchia gia nhập WTO sẽ tạo ra "dòng chảy" hàng hoá của nước này sang Việt Nam?

- Theo tôi là có tác động nhưng không lớn, bởi kim ngạch buôn bán song phương hiện mới đạt khoảng 200 triệu USD/năm. Song quan trọng hơn, với hàng Campuchia xuất khẩu sang Việt Nam cũng không phải tạo ra "dòng chảy" mạnh mẽ như một số người tưởng vì Việt Nam chưa phải thành viên WTO nên mọi quan hệ được điều tiết bằng chính sách thuế đã cam kết theo CEPT/AFTA của ASEAN. Vậy là chưa nói đến việc hiện mỗi năm Campuchia xuất khẩu chỉ vào khoảng 1,4 tỷ USD, trong đó hàng dệt may đã chiếm tới 1,1 tỷ USD. Số hàng còn lại không phải chỉ xuất khẩu sang Việt Nam. 

- Với hàng từ các nước trong và ngoài ASEAN qua ngả Campuchia rồi vào Việt Nam thì sao, thưa ông?

- Cũng không nên lo lắng là hàng từ các nước ASEAN qua ngả Campuchia sẽ "tràn" vào Việt Nam bởi hiện Việt Nam đã cam kết giảm thuế nhập khẩu xuống dưới 20% với trên 6.000 mặt hàng theo lộ trình AFTA nên nếu hàng các nước ASEAN muốn vào Việt Nam họ xuất thẳng chứ không cần qua trung gian Campuchia. Còn hàng hoá ngoài khối Asean thì vẫn phải theo cơ chế nhập khẩu hiện hành dù là có qua Campuchia đi chăng nữa.

- Còn xuất khẩu của Việt Nam vào Campuchia sẽ có biến động gì?

Cũng không có biến động nhiều vì Việt Nam cũng vẫn thực hiện theo biểu thuế đã cam kết theo AFTA chứ không áp dụng biểu thuế của WTO (vì ta chưa phải là thành viên).

- Lại có ý kiến lo ngại rằng Campuchia vào WTO sẽ "hút" hết đầu tư nước ngoài và đẩy ta vào thế cạnh tranh bất lợi?

- Theo tôi thì Việt Nam cũng không nên lo bị cạnh tranh về đầu tư với Campuchia vì lĩnh vực này còn liên quan đến nhiều yếu tố: Môi trường đầu tư, điều kiện thiên nhiên, vị trí địa lý, chính sách thuế, ưu đãi, ổn định chính trị, an ninh...

- Như thế, việc Campuchia vào WTO sẽ có lợi cho Việt Nam?

- Việt Nam chúc mừng Campuchia trở thành thành viên WTO vì nó giúp họ có điều kiện phát triển năng động hơn. Và cũng chính động thái này sẽ giúp họ minh bạch chính sách hơn, thậm chí sẽ sửa đổi một số chính sách cho phù hợp thông lệ quốc tế và như vậy sẽ có lợi cho buôn bán hai nước theo hướng chính ngạch.

(Theo Lao Động)