DOC đã làm xiếc số liệu để tính thuế chống bán phá giá với DN Việt Nam.

(VietNamNet) - Mặc dù các DN chế biến cá tra, cá basa đang gặp khó, ngày 18/6, Bộ Thuỷ sản đã ra Văn bản 1527, yêu cầu các DN thực hiện đúng cam kết mua cá của nông dân với giá không thấp hơn 9.500 đồng/kg (loại thịt trắng). Đây là biện pháp cần thiết nhằm bình ổn thị trường, trong thời điểm các tỉnh ĐBSCL đang vào vụ thu hoạch, lượng cá tra, cá basa nguyên liệu rất lớn.

Quyết định của Bộ Thương mại Hoa Kỳ (DOC) có khả năng ảnh hưởng lớn đến tâm lý người nuôi và DN. Điều này dẫn đến việc tranh bán nguyên liệu, hạ giá xuất khẩu, kéo theo hạ giá thành cá nguyên liệu trong nước một cách tự phát, gây thiệt hại chung cho ngành sản xuất cá tra, basa. Do vậy, Bộ Thuỷ sản yêu cầu các DN chế biến hết sức bình tĩnh, đoàn kết cùng nhau phối hợp giải quyết vụ kiện. Trước mắt, giữ giá sàn cá nguyên liệu như đã cam kết, không giành giật khách hàng; đồng thời, tích cực mở rộng thị trường để nhanh chóng tiêu thụ lượng cá dư thừa.

Hiện nay, tại An Giang, giá cá tra loại 0,9-1,2kg giá 9.300-9.500 đồng/kg, loại trên 1,2 kg giá 9.700-9.800 đồng/kg; giá cá tra hầm 6.900-7.100 đồng/kg. Riêng cá basa ở mức cao hơn, 13.000-13.200 đồng/kg. Tại các tỉnh, giá cá tra bè tương đối ổn định với 10.500 đồng/kg tại Vĩnh Long, 9.200-9.500 đồng/kg (Cần Thơ), 9.200 đồng/kg (Đồng Tháp). Chủ tịch Hiệp hội Nghề nuôi và chế biến thuỷ sản An Giang (AFA), ông Nguyễn Hữu Khánh, cho biết, ở mức giá trên, người nuôi cá vẫn sống được. AFA cũng đang kêu gọi các DN chế biến giữ mức giá đó để người dân không bán đổ bán tháo, gây biến động tiêu cực trên thị trường.

Mặc dù vậy, ngay sau khi có phán quyết của DOC, đã bắt đầu xuất hiện những dấu hiệu xấu từ phía các nhà nhập khẩu. Theo ông Bửu Huy, Giám đốc Xí nghiệp Đông lạnh thuỷ sản (Afiex), ông Nguyễn Văn Kịch, Giám đốc Công ty CAFATEX, không ít khách hàng nhập khẩu cá sang Mỹ đã thông báo, đó là mức thuế cao, và họ đang xem xét lại việc nhập sản phẩm cá tra, basa filê đông lạnh từ Việt Nam.

6 tháng đầu năm, các tỉnh nuôi cá tra, basa lớn ở ĐBSCL, như An Giang đã xuất được 9.300 tấn, Đồng Tháp 3.565 tấn; riêng lượng cá tra tại Cần Thơ là 3.624 tấn, Vĩnh Long 412 tấn. Tuy nhiên, theo ông Doãn Tới, Giám đốc Công ty TNHH Nam Việt, với mức thuế quá cao của DOC, họ không còn khả năng xuất khẩu vào thị trường này. Điều thực sự bất công là không chỉ riêng trên 200 công nhân công ty "chết", mà còn ảnh hưởng đến sinh kế của hàng trăm nghìn hộ dân nuôi cá.

Trong nỗ lực thúc đẩy tiêu thụ nội địa, vừa qua, Công ty Agifish đã lựa chọn được tổng đại lý phân phối các sản phẩm cá tra, basa tại khu vực phía Nam. Cùng với đại lý tại Hà Nội, được mở từ năm ngoái, và trên 50 mặt hàng từ cá tra, công ty dự kiến sẽ đạt được doanh thu 50 tỷ đồng vào cuối năm. Trước đó, Agifish cũng đã được Ban đại diện cộng đồng Hồi giáo tại TP.HCM cấp chứng chỉ công nhận hơn 50 sản phẩm chế biến phù hợp với tiêu chuẩn sử dụng thực phẩm của người Hồi giáo. Đây là điều kiện để công ty mở rộng thị trường sang các nước Trung Đông.

Cùng với nỗ lực của tự thân các DN, ngành thuỷ sản cũng đề nghị các địa phương có biện pháp hỗ trợ DN về cơ chế, chính sách, đặc biệt về vốn, để DN có thể mua tạm trữ cá trong thời gian tới.

• Hà An