(VietNamNet) - Học sinh hút thuốc sẽ bị đuổi học nếu tái phạm bốn lần. Nhà nước không sản xuất thuốc lá, cấm quảng cáo thuốc lá trên xe đua vào năm 2005... Đó là Malaysia, nước thứ hai thuộc khu vực Đông Nam Á có chương trình hoạt động phòng chống thuốc lá rất mạnh mẽ. Ghi nhận của bác sĩ Trịnh Văn Hiệp, Trung tâm Truyền thông và Giáo dục Sức khoẻ TP.HCM.

Tập huấn truyền thông về PCTHTL tại Malaysia. (Ảnh: TVH)

Ở Malaysia đã ra đời Uỷ ban Phòng, chống Tác hại Thuốc lá (PCTHTL) quốc gia. Đây là một tổ chức phi chính phủ, gồm các tổ chức xã hội, cơ quan, trường Đại học... Riêng Trung tâm Chống độc quốc gia, thuộc trường ĐH Malaysia (USM) có hẳn Khoa PCTHTL. Chính phủ nước này quan tâm bằng cách đầu tư kinh phí cho hoạt động chống thuốc là và đưa PCTHTL vào Sắc lệnh về Thực phẩm, dựa theo Công ước khung về kiểm soát thuốc lá của thế giới. Luật Malaysa quy định: Ai vi phạm hút thuốc ở nơi cấm sẽ bị phạt một số tiền tương đương bốn triệu đồng Việt Nam.

Malaysia cũng thành lập Quỹ Vận động Sức khoẻ thuộc Bộ Y tế, dựa theo mô hình mẫu Quỹ Tăng cường Sức khoẻ của Úc. Mỗi năm, Quỹ này có 30 triệu USD hoạt động. Nguồn quỹ được trích từ 10% thuế thuốc lá, từ đóng góp của các tổ chức quốc tế như WHO, Rockefeller... và các tổ chức trong nước. Quỹ này hoạt động độc lập, không chịu sự chi phối của Nhà nước hay các đảng phái, được cấp thẳng về y tế bang, địa phương mà không thông qua cấp chính quyền. Kinh phí được phân bổ như sau: 50% dành cho công tác truyền thông và giáo dục sức khoẻ, 20% cho các hoạt động thể thao, 10% cho các hoạt động văn hoá. Phần còn lại dành cho công tác hành chính, quản lý, điều hành. 

Hai năm nữa, những cảnh quảng cáo thuốc lá như thế này sẽ không còn xuất hiện ở Malaysia.

Việc tính thuế, giá thuốc, sản xuất thuốc cũng được kiểm soát gắt gao. Malaysia có chủ trương tăng thuế để làm giảm việc hút thuốc lá. Hiện nước này đang đánh thuế 40% ở nguyên liệu thuốc lá nhập khẩu. Thuế sản xuất tăng dần từ năm 2000 đến nay để giữ tỷ lệ thuế, vì khi tham gia vào AFTA phải giảm thuế nhập. Malaysia cũng đang tính đến chuyện đánh thuế theo số điếu sản xuất. Tuy vậy, nước này vẫn còn cho nhập thuốc lá có dán tem. Đặc biệt, Nhà nước Malaysia tuyệt nhiên không sản xuất thuốc lá. Có khoảng 30 nhà máy thuốc lá đang hoạt động và tất cả đều là của tư nhân. Hiện nay, Malaysia đã cấm quảng cáo thuốc lá trên truyền hình, phát thanh, báo chí nhưng vẫn còn quảng cáo trên... tập vở, áo cầu thủ, xe đua. Do vậy, để tỏ ra quyết liệt hơn trong công tác PCTHTL, đến năm 2005, nước này sẽ cấm quảng cáo trên áo. Năm tiếp theo, cấm quảng cáo trên xe đua.

Đối với việc tổ chức khu vực không thuốc lá, ngoài những điểm cấm như bệnh viện, điểm công cộng, Malaysia đang bổ sung thêm 13 điểm cấm như viện bảo tàng, nhà hàng... Việc bổ sung này nhằm tạo nhiều khu không thuốc lá để bảo vệ người không hút và làm cho người hút thấy khó khăn. Nước này cũng đang tăng cường và có sự phối hợp chặt chẽ với Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) để làm các nghiên cứu khoa học, cũng như tiếp nhận các nước đến tham quan, học tập về lĩnh vực chống thuốc lá.

Quảng cáo chống thuốc lá.

Malaysia rất cương quyết PCTHTL tại trường học. Luật quy định rõ: Giáo viên, học sinh không được hút thuốc. Có hẳn chương trình học về ma tuý và thuốc lá cho học sinh, mỗi ngày 5 phút. Các hồ sơ về việc "hít thở không khí trong lành" của giáo viên và học sinh được lưu lại rất kỹ càng. Học sinh hút thuốc nếu bị phát hiện, sẽ "được" giáo dục và phạt cảnh cáo. Nếu tái phạm bốn lần sẽ bị đuổi học.