Vaccine không cần giữ lạnh

Các nhà khoa học Anh vừa bào chế được một loại vaccine không cần giữ lạnh, có thể giúp cho hàng triệu trẻ em ở các nước đang phát triển tránh được hàng loạt căn bệnh nguy hiểm. Ngoài ra, công nghệ "chất lỏng ổn định" còn có thể được sử dụng để sản xuất vaccine dự trữ cho những lúc có dịch bệnh.

Giảm được số vaccine hỏng do nhiệt độ cũng đồng nghĩa với giúp đỡ hàng triệu trẻ em trên thế giới.

Hiện nay, mỗi năm số tiền chi cho các nước nghèo phục vụ công tác giữ lạnh để bảo quản vaccine khỏi bị ảnh hưởng của nhiệt độ khắc nghiệt đã lên tới 200 -300 triệu đô la. Mặc dù vậy, gần một nửa số vaccine vẫn bị hỏng khi hệ thống giữ lạnh hoạt động không hiệu quả. Theo Cambridge Biostability, đơn vị sản xuất "chất lỏng ổn định" của Anh, nếu ngăn được vaccine khỏi bị hỏng, hàng năm sẽ có thêm 10 triệu trẻ em được tiêm chủng mà không cần phải chi thêm bất cứ một khoản tiền nào nữa.

Nguyên tắc của công nghệ "chất lỏng ổn định" là bọc nguyên liệu hoạt tính trong vaccine vào một lớp vỏ ngọt, giúp bảo quản vaccine ngay cả khi nhiệt độ lên tới 60^oC. Lớp vỏ này được làm từ các loại đường tự nhiên như raffinose và acid amin, đặc biệt là glutamine. Bruce Roser, trưởng nhóm nghiên cứu tại Cambridge Biostability, cho biết: "Chúng (đường) tạo thành một quả bóng hình cầu, trong suốt như thuỷ tinh, có đường kính 3 micromet. Những quả bóng tí hon như thế được thả trong một chất lỏng trơ để ngăn không cho vi khuẩn làm hỏng vaccine. Phosphat calci cũng được cho thêm vào bên trong quả bóng để giúp chúng nổi lập lờ chứ không nổi hẳn lên trên bề mặt của chất lỏng hay chìm xuống. Hiện nay, chúng tôi đang sử dụng chất lỏng perfluorocarbon, nhưng vì nó gây hại cho tầng ozone nên chúng tôi phải tìm một chất khác thay thế."

Nhờ có những quả bóng tí hon, vaccine được bảo quản ổn định trong nhiệt độ khắc nghiệt mà không cần phải làm lạnh. Khi tiêm vào người, quả bóng đường sẽ tự tan rã, giải phóng thành phần hoạt tính, và chất perfluorocarbon sẽ thoát ra ngoài một cách vô hại. Bên cạnh đấy, mỗi thành phần có thể được bọc riêng trước khi trộn lẫn với nhau nhằm đảm bảo rằng chúng không tác động lẫn nhau như các loại vaccine hiện nay.

• Khánh Hà (Theo New Scientist)