Ho là một phản xạ của cơ thể có liên quan đến nhiều bệnh của đường hô hấp trên cũng như đường hô hấp dưới. Ho kéo dài ảnh hưởng lớn đến sức khoẻ người bệnh, gây mất ngủ, đau các vùng bụng làm rối loạn chức năng hô hấp, ho kéo dài còn là yếu tố thuận lợi cho các bệnh nội khoa khác tiến triển.

Nên cảnh giác trước những biểu hiện ho

Để tìm hiểu nguyên nhân gây ho, đặc biệt là những trường hợp ho kéo dài là rất cần thiết đối với chuyên khoa tai - mũi - họng (đường hô hấp trên) cũng như chuyên khoa hô hấp (đường hô hấp dưới).

Ho là một dấu hiệu của nhiều nguyên nhân khác nhau:

- Viêm nhiễm cấp hoặc hoặc mạn tính: Viêm V.A, viêm Abidan, viêm xoang, viêm thanh quản, viêm phổi... thường ho này có đờm xanh vàng.

- Do kích thích dị ứng: khói thuốc lá, bụi...

- Do di vật: thường gặp khi ăn uống... rơi vào đường thở gây cơn ho rũ rượi, đỏ mặt tía tai, khó thở và thở rít...

- Ho do phản xạ kích thích dây thần kinh điều khiển nhạy cảm vùng họng như dây thần kinh số X, dây thần kinh số V. Bệnh nhân có cảm giác cay, ngứa, cảm giác dị vật trong họng và ho vài ba tiếng liên tục (do kích thích ống tai ngoài, hốc mũi, thực quản, dạ dày...

Nếu ho ít, không ảnh hưởng đến sinh hoạt - đây là một phản xạ bảo vệ cơ thể nhằm tống đờm ra khỏi đường thở, tránh được những tại phổi, cần được bảo vệ, chỉ dùng những thuốc giảm viêm nhiễm nhẹ, khi hết viêm, hết xuất tiết, bệnh nhân sẽ đỡ ho. Các thuốc hay được sử dụng là những thuốc dân gian như hoa hồng bạch, quất, lá húng chanh, lá hẹ... hấp đường phèn hoặc mật ong... những thuốc lòng đờm nhự như flemex, mucomyst.

Nếu họ kéo dài trên 1 tháng, dùng các thuốc giảm ho thông thường không đỡ phải chụp phổi để loại trừ ho kéo dài do lao. Nếu đã loại trừ ho kéo dài do lao. Nếu đã loại trừ lao, thì tuỳ theo nguyên nhân cụ thể của tai - mũi - họng hay hô hấp mà có các phương pháp điều trị khác nhau. Trong chuyên ngành tai - mũi - họng thường những người bệnh nhân đến trong tình trạng đã dùng nhiều thuốc khánh sinh mà không đỡ. Trường hợp này thường do 2 yếu tố là ho do dị ứng hoặc do dị ứng hoặc ho do các bệnh về nấm. Tiến hành quệt dịch họng làm xét nghiệm tìm vi khuẩn, làm khánh sinh đồ, cấy nấm để xác định chính xác nguyên nhân giúp việc điều trị có kết quả. Nếu do dị ứng, tìm yếu tố dị ứng để cắt căn nguyên kết hợp với các thuốc chống dị ứng toàn thân và điều trị tại chỗ như các kháng hastamin, corticoid...

ThS: Phạm Bích Đào (SKĐS)