Khi trẻ bị lác, giãn đồng tử, rung giật nhãn cầu, cha mẹ thường nghĩ con bị bệnh mắt. Thế nhưng những biểu hiện tưởng không mấy nguy hiểm này lại có thể là dấu hiệu báo trước một căn bệnh hiểm nghèo, dễ gây tử vong.

Giãn đồng tử -một trong những triệu chứng của bệnh viêm màng não mủ cấp.

Viêm màng não mủ cấp là một bệnh nặng, tỉ lệ tử vong cao. Bệnh xảy ra rải rác quanh năm, đại đa số bệnh nhân là trẻ em.

Tại sao những dấu hiệu ở mắt lại có thể là dấu hiệu của bệnh viêm màng não mủ cấp? Ðó là vì các mạch máu và dây thần kinh của mắt có liên quan chặt chẽ đến các mạch máu và dây thần kinh của não. Các dây thần kinh sọ số III, số IV, số VI điều khiển sự vận động của mắt.

Tác nhân gây bệnh & triệu chứng

Ở Việt Nam, những tác nhân gây viêm màng não mủ cấp là vi khuẩn Hemophilus influenza (chiếm 59%), phế cầu khuẩn (13%), tụ cầu khuẩn vàng (5,5%) màng não cầu khuẩn (2,2%).
Các dấu hiệu toàn thân cuả viêm màng não mủ cấp là sốt cao, nhức đầu, nôn, táo bón, cứng cơ ở cổ.

Viêm màng não mủ cấp có thể gây những dấu hiệu ở mắt như:

- Liệt vận động nhãn cầu một bên hay liệt dây thần kinh ồ số III, biểu hiện bằng lác ra ngoài và giãn đồng tử.
- Liệt dây thần kinh số VI, biểu hiện bằng lác vào trong (không đưa được mắt ra ngoài).
- Rung giật nhãn cầu (thường là rung giật nhãn cầu đứng).

Nếu có máy soi đáy mắt người thầy thuốc nhãn khoa có thể thấy:

- Ðục dịch kính (viêm dịch kính).
- Phù gai (đầu dây thần kinh thị giác bị phù).
- Tắc tĩnh mạch trung tâm võng mạc.
- Viêm dây thần kinh thị giác, teo thị thần kinh. Ngoài ra còn có áp xe mi, phù mi, viêm kết mạc.

Phòng ngừa & điều trị

- Ðiều trị các ổ nhiễm khuẩn không để vi khuẩn xâm nhập màng não.
- Vệ sinh răng, miệng.
- Viêm màng não do não mô cầu có khả năng phát thành dịch, phải cách ly bệnh nhân.
- Tiêm vaccine phòng bệnh viêm màng não.

PGS. Phan Dân, Sức khoẻ & Đời sống