Hỏi: Tôi có người bạn phải cắt bỏ một thận do tai nạn giao thông cách đây 7 năm. Hiện anh ấy vẫn sinh hoạt bình thường, chỉ kiêng làm việc nặng và rất thận trọng trong ăn uống. Xin cho biết tại sao người ta vẫn sống được bình thường dù chỉ có một thận? Một người khoẻ mạnh có nên hiến một thận để ghép cho người khác không?

Trả lời: Cơ thể con người có một cơ quan khá quan trọng, là hệ bài tiết. Hàng phút, hàng giờ, máu được lọc qua thận để đào thải chất cặn bã và chất độc ra khỏi cơ thể. Mỗi thận có khoảng 1,2 triệu đơn vị thận. Bình thường, các đơn vị thận này thay phiên nhau hoạt động (xen kẽ có đơn vị làm việc, có đơn vị nghỉ ngơi). Nếu vì một lý do nào đó phải cắt đi một thận thì chỉ còn 50% số đơn vị thận. Điều đó cũng giống như một người bị bệnh lý viêm bể thận cũng có những đơn vị thận hỏng xen kẽ những đơn vị còn lành.

Trường hợp một người tổn thường 50% số đơn vị thận thì những đơn vị thận còn lại vẫn hoạt động bình thường, nhưng là làm việc bù trừ, không được nghỉ ngơi để duy trì chức năng bình thường. Những người chỉ còn một thận hoặc bị bệnh lý viêm bể thận vẫn có thể sống bình thường, nhưng phải luôn đảm bảo chế độ ăn uống nghiêm ngặt, không được gây chấn thương cho thận còn lại. Họ phải được kiểm tra thường xuyên, theo dõi sát sao để phòng nguy cơ làm hỏng nốt thận còn lại hoặc các đơn vị thận lành tiếp tục bị hỏng, khiến chức năng thận xuống thấp dưới mức bình thường. Đây là điều đe doạ tính mạng và rất nguy hiểm.

Vì vậy, người ta không đặt ra vấn đề một người khoẻ mạnh phải hiến một thận, mặc dù hiện nay Việt Nam vẫn chưa có ngân hàng mô, lượng mô tạng hiến còn thiếu.

BS. Phạm Văn Thọ, Khoa học & Đời sống