Danh sách các hành tinh xoay quanh Mặt trời vừa bổ sung thêm một "thành viên" mới, nhờ quan sát của kính thiên văn không gian Spitzer. Ở xa tít ngoài rìa Thái dương hệ, hành tinh này được gọi là Sedna, theo tên của nữ thần đại dương Inuit.
|
|
Spitzer được trang bị nhiều thiết bị hồng ngoại cực mạnh. |
Công đầu trong khám phá quan trọng này thuộc về TS Michael Brown thuộc Viện Công nghệ California, khi ông đang cùng nhóm của mình tiến hành khảo sát Thái dương hệ trong một dự án kéo dài ba năm. Kể từ khi phát hiện ra Sao Diêm vương vào năm 1930 cho đến nay, Sedna là hành tinh lớn nhất quay quanh Mặt trời được tìm thấy. Mặc dù chưa xác định được chính xác kích thước của "thành viên mới" này, các nhà thiên văn học cho rằng Sedna có thể còn lớn hơn cả Sao Diêm vương.
Theo tính toán ban đầu, Sedna cách Trái đất khoảng 10 tỷ km, trong một vùng không gian có tên Vành đai Kuiper. Vành đai Kuiper chứa khoảng 400 vật thể đã được khoa học xác định, hầu hết đều có kích thước nhỏ, cấu tạo bằng đá và băng. Tuy nhiên, vành đai này vẫn có một số vật thể lớn như Sedna, với kích thước ngang bằng hoặc lớn hơn Sao Diêm vương. Đây là khám phá hết sức quan trọng, bởi vì trong số những "anh em" của nó, Sedna là hành tinh đầu tiên được phát hiện trong quỹ đạo thông thường. Các vật thể khác nhỏ hơn có cùng nguồn gốc từ Vành đai Kuiper, chẳng hạn như Quaoar và Varuna, đều di chuyển theo những quỹ đạo khác nhau.
Sau khi phát hiện thấy hai vật thể nói trên, giới nghiên cứu thiên văn học thuộc Đài quan sát Tenagra tại Arizona nhận được yêu cầu phải cung cấp thông tin về vị trí của chúng nhằm xác định được quỹ đạo của Sedna. Khám phá này sẽ lại làm dấy lên một cuộc tranh luận mới về định nghĩa thế nào là hành tinh. Một số người cho rằng Sao Diêm vương không phải là hành tinh thực thụ mà chỉ là một vật thể lớn nhất, trong hằng hà sa số những vật thể nhỏ bé bên rìa Thái dương hệ. Số còn lại kiên quyết bảo vệ quan điểm coi Sao Diêm vương là một hành tinh, do vậy cần phải coi Sedna là hành tinh thứ mười trong hệ Mặt trời.
Khánh Hà (Theo BBC) |