Các nhà khảo cổ vừa phát hiện hàng chục xác ướp có niên đại hơn 500 năm trên một tuyến đường quốc lộ sắp được xây dựng tại ngoại ô thủ đô Lima của Peru. Địa điểm khai quật nằm gần nghĩa địa của người Inca.

Một trong số các xác ướp vừa được khai quật.

Tổng cộng có 26 bọc được tìm thấy, mỗi bọc chứa một hoặc nhiều xác ướp của người trưởng thành và trẻ em. Những xác ướp trên có từ năm 1472 tới năm 1532. Nhà khảo cổ Guillermo Cock cho biết: ''Khu vực này là một phần của Puruchuco-Huaquerones, nghĩa địa Inca lớn nhất tại Peru và là nghĩa địa lớn nhất được khai quật tại Tây bán cầu''.

Các nhà khảo cổ chưa biết chính xác số xác ướp tại địa điểm trên bởi họ chưa mở bất kỳ một bó hài cốt nào. Một số đã bị vỡ, để lộ hộp sọ cũng như nhiều xác ướp được đặt ở tư thế gập. Các bao vải được cuốn chặt vào cơ thể trong khi bàn tay cầm vật tế lễ. Đây là xác ướp của nông dân và thợ thủ công. Lãnh đạo của họ là Lati và Ishma - những người thống trị thung lũng sông Rimac mà ngày nay là thủ đô Lima của Peru.

Một nhân viên đang kiểm tra các bó xác ướp.

Cock cho biết: ''Đây là những cư dân địa phương sống trong Đế chế Inca từ năm 1472 tới năm 1532. Chúng ta có thể gọi họ là tầng lớp trung lưu. Họ là những người sản xuất vải và thợ may. 99% công cụ trong các nấm mồ đuợc sử dụng cho các công việc từ nhuộm vải cho tới may quần áo".

Điều quan trọng của khám phá trên là các xác ướp vẫn còn nguyên vẹn. Khu vực quanh xác ướp cho thấy bằng chứng tế lễ trước khi chôn cất, như ngũ cốc, đậu, lá coca và các bình đất. Mặc dù tìm thấy nhiều xác ướp song chính quyền thành phố vẫn quyết định xây dựng con đường theo kế hoạch. Họ sẽ đưa xác ướp tới Viện Bảo tàng để bảo quản hoặc nghiên cứu. Nếu để tại đây, chúng sẽ bị cướp phá.

Tuy nhiên, nhà khảo cổ Federico Kauffmann cho biết nên xây dựng một đường hầm dưới địa điểm trên, bởi nó có thể mang lại nhiều khám phá hơn nữa. Tại Peru, hiện không có tiền hoặc công nghệ để bảo quản xác ướp và không còn nhiều chỗ để đặt chúng tại Bảo tàng Puruchuco.

Cô gái băng Juanita.

Trong những năm gần đây, các nhà khảo cổ đã phát hiện ra hàng nghìn xác ướp ở Peru, phần lớn thuộc về văn hoá Inca cách đây năm thế kỷ. Chỉ riêng năm 2002, gần 2.000 xác ướp được khai quật bên dưới một khu nhà ổ chuột gần Lima vào năm 2002. Một trong những xác ướp nổi tiếng nhất là ''Cô gái băng Juanita'' được tìm thấy trong băng trên núi. Vào tháng trước, hai xác ướp có trước văn hoá Inca, gần như còn nguyên vẹn, đã được tìm thấy bên dưới một trường học ở miền Nam Peru.

Minh Sơn (theo Reuters)