Ba ngày sau khi robot Opportunity của NASA phát hiện dấu hiệu đất trên Sao Hoả đã từng ướt sũng nước, người anh em sinh đôi Spirit của nó đã tìm thấy bằng chứng tương tự trong một khối đá núi lửa ở phía bên kia bán cầu của Hành Tinh Đỏ.

Ray Arvidson (trái) khẳng định kết quả mà Spirit phát hiện được.

Theo Ray Arvidson, phó giám đốc điều tra của Dự án, lượng nước trong quá khứ tại vùng Gusev Crater, nơi Spirit hạ cánh, ít hơn nhiều so với địa điểm của Opportunity ở vùng đồng bằng Meridiani Planum. Spirit đã nghiên cứu kỹ lưỡng một khối đá mang tên Humphrey trong chuyến hành trình từ địa điểm hạ cánh tới điểm đến cuối cùng - hố Bonneville.

Spirit đã khoan một lỗ sâu 2mm vào Humphrey, làm lộ ra nhiều vết nứt chứa đầy khoáng chất - dấu hiệu của nước. Arvidson cho biết: ''Nếu chúng tôi tìm thấy hòn đá này trên Trái đất, chúng tôi sẽ nói rằng đây là một khối đá núi lửa. Một chút chất lỏng (nước) đã di chuyển qua nó khi nó hình thành hoặc ngay sau đó. Tôi nghĩ khả năng lớn nhất là nước đã ở trong magma và magma kết tinh đã dẫn tới sự hình thành những cặn lắng màu trắng này... và có lẽ tạo ra một số khoáng chất lấp đầy khe nứt''.

Khối đá Humphrey.

Mặc dù lượng nước được tìm thấy ở Gusev Crater - một hẽm núi có kích cỡ bằng bang Connecticut mà các nhà khoa học tin là một đáy hồ cổ - chẳng đáng là bao so với nước ở Meridiani song nó lại chỉ ra rằng chất lỏng có liên quan tới sự hình thành của đá trên Sao Hoả. Các nhà khoa học vẫn chưa thể xác định nước có từ khi nào song bằng chứng trên cho thấy nước đã xuất hiện trong suốt quá trình hình thành lâu dài của hành tinh này.

Spirit hiện đã ở trên Sao Hoả được 61 ngày và đang tiến tới hố Bonneville có đường kính chừng 150m. Các nhà khoa học sẽ chỉ huy Spirit để nó nhìn vào hoặc di chuyển vào trong hố với hy vọng tìm thấy đá ở bên dưới bề mặt bị dung nham bao phủ. Trên đường tới đích, Spirit sẽ tiếp tục kiểm tra các khối đá bị nứt có màu tối bằng cách khoan các lỗ sâu hơn. Các chuyên gia sẽ sử dụng chúng để xác minh kết quả ở đá Humphrey. Spirit đã đi được 195,2m từ nơi nó hạ cánh. Nhiệm vụ sắp tới của nó là chụp ảnh toàn cảnh (360 độ) một vùng trũng tên là Middle Ground nơi nó đã ở đó trong nhiều ngày. Sau đó, robot sẽ di chuyển thêm 25m về hướng đông bắc, tiến tới hố Bonneville.

Spirit.

Vào đầu tuần này, NASA đã đưa ra tuyên bố lịch sử về khám phá của robot Opportunity. Dữ liệu cho thấy nước đã chảy hoặc thấm qua các khối đá song họ chưa thể xác định đó là nước đọng trên bề mặt hay một đại dương đã từng tồn tại ở đó. Jim Bell, nhà khoa học phụ trách camera toàn cảnh, cho biết Opportunity đã chụp ảnh nhật thực trên Sao Hoả khi Mặt trăng Deimos của nó đi qua Mặt trời. Tuy nhiên, họ đang chờ hình ảnh đó được truyền về Trái đất.

Các quan chức của NASA cho biết hai robot vẫn tiếp tục hoạt động tốt. Hiện chưa tìm thấy bằng chứng về sự sống trên bề mặt khô cằn của Sao Hoả song các nhà khoa học cho rằng hành tinh này có thể ở được trong quá khứ. Bằng chứng về nước mà hai robot tìm được thúc đẩy NASA xúc tiến kế hoạch đưa người lên Sao Hoả để tìm kiếm những bằng chứng của sự sống.

Minh Sơn (tổng hợp)