Các chuyên gia khảo cổ tại Đức vừa tìm thấy một con rận hoá thạch từng sống trong lông chim cách đây 44 triệu năm. Mẫu ở trong điều kiện bảo quản cực tốt và có thể là hoá thạch đầu tiên thuộc loại này.
 |
| Hoá thạch rận. |
Phát hiện trên khẳng định rận là một nhóm côn trùng rất cổ. Nhà nghiên cứu Torsten Wappler, Vincent Smith và Robert Dalgleish đã tìm thấy các cấu trúc nhỏ trong bụng của con côn trùng này. Họ kết luận đó là lông tơ - phần phân nhánh nhỏ nhất của lông vũ. Rận ăn lông vũ của chim và sử dụng hàm trên sắc nhọn để nhai. Lông tơ trong hoá thạch trông giống lông tơ trong ruột của rận gia cầm hiện đại khi được xem dưới kính hiển vi. TS Smith, nhà động vật học thuộc ĐH Glasgow (Anh) cho biết: ''Có được bằng chứng về bữa ăn cuối cùng của một côn trùng cổ xưa là rất hiếm''.
Hoá thạch rận này được phát hiện tại miệng núi lửa Eckfeld maar gần Manderscheid, Đức. Miệng hố đã từng hình thành nên một chiếc hồ nước ngọt với độ sâu ban đầu là 110m. Quá trình lắng đọng trầm tích nhanh trong 250.000 năm qua, các điều kiện kiềm và tình trạng thiếu oxy đã trợ giúp cho việc bảo quản hoá thạch. Được đặt tên là Megamenopon rasnitsyni, con rận trên rất giống một nhóm rận ký sinh trên chim nước ngày nay.
 |
| Lông tơ trong ruột của rận (mũi tên). |
TS Smith cho biết giới khoa học có thể sử dụng hoá thạch để xác định cây tiến hoá phân tử của rận. Nếu rận có trước chim, vật chủ ban đầu của nó có lẽ là khủng long. Hiện các nhà khoa học vẫn chưa biết loại chim nào sống ở Eckfeld maar cách đây 44 triệu năm trong kỷ Eocene. Do vậy, không thể xác định con rận trên đã ký sinh ở loài chim nào.
Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu tin rằng có khả năng các vật chủ ban đầu của rận ký sinh là khủng long chứ không phải động vật có vú và chim. Vào năm 1998, một nhóm nghiên cứu đã phát hiện ra trứng hoá thạch, có lẽ là bọ ve trên một chiếc lông vũ hoá thạch ở Brazil với niên đại 120 triệu năm - thời điểm khủng long còn rất nhiều trên Trái đất. Khủng long tuyệt chủng cách đây 65 triệu năm và có lý thuyết cho rằng chúng là tổ tiên của loài chim.
Minh Sơn (theo BBC) | 
