Hậu quả của một cơn lở tuyết thật là khôn lường, nhiều khi nó có thể chôn vùi cả một ngôi làng, gây nhiều thiệt hại nghiêm trọng. Để khắc phục hậu quả, cần phải nhanh chóng xác định vị trí người và vật bị chôn vùi để kịp thời cứu hộ. Các kỹ sư Mỹ vừa chế tạo ra một thiết bị radar có khả năng làm được điều này.

Với radar mới, người lái máy ủi tuyết có thể biết rõ dưới tuyết là vật gì.

Trong công tác cứu hộ lở tuyết, máy ủi tuyết thường được sử dụng để gạt bớt tuyết ra ngoài nhằm tạo lối đi. Máy ủi tuyết là loại máy có lắp lưỡi ủi bằng thép khá cứng, tuy nhiên lưỡi ủi vẫn có thể bị hỏng nếu va mạnh vào đá vỡ ven đường. Với công nghệ radar mới giúp phân biệt đá với mô đất, các nhà sản xuất lưỡi ủi có thể sẽ hạn chế được thiệt hại đến mức tối đa cho phương tiện của mình.

Theo Ty Lasky, trưởng nhóm nghiên cứu thuộc ĐH California (Mỹ), các loại radar hiện nay hầu như không thể "nhìn" xuyên qua tuyết được. Nhờ các lớp muối và đất bẩn thường hiện diện trong tuyết đường phố, một số radar cũng chỉ cung cấp được những hình ảnh lờ mờ. Sóng radar với tần số khoảng 1 gigahertz cũng có khả năng phản chiếu hình ảnh các tảng đá lớn bên dưới lớp muối và đất. Nhưng thật không may, với bước sóng khoảng 30cm, loại sóng này lại không đủ độ phân giải để phát hiện ra đá nhỏ và xích xe ở dưới tuyết.

Để giải vấn đề này, nhóm nghiên cứu sử dụng vật liệu phụ làm thiết bị tập trung. Loại vật liệu phụ này sẽ bẻ sóng radar theo hướng đối diện với hầu hết các thấu kính. Hiệu ứng này sẽ tạo ra các chùm tia radar hẹp hơn nhiều so với bước sóng của các sóng cấu thành. Nhờ thế, hình ảnh của vật dưới tuyết sẽ trở nên rõ nét hơn, thay vì báo với người điều khiển máy ủi là có "một cái gì đó" ở phía trước.

Mục đích của Lasky khi nghiên cứu loại radar mới này là giúp người lái máy ủi tuyết biết đích xác vật gì nằm dưới tuyết. Ông nói: "Mặc dù thợ lái rất lành nghề nhưng họ cũng không thể nào vừa lái vừa đọc các dữ liệu radar phức tạp được. Radar của chúng tôi sẽ cung cấp cho họ hình ảnh, tuy hơi mờ như khi chúng ta nhìn xuyên qua nước."

Hiện nay, hầu hết các hệ thống radar cứu hộ lở tuyết chỉ có thể xác định được nạn nhân khi người đấy mang theo bộ truyền tín hiệu. Phần lớn những người trượt tuyết đều có mang theo một bộ truyền tín hiệu. Tuy nhiên, đối với người qua đường, dân làng hoặc các đối tượng không mang bộ truyền, thiết bị radar này trở nên rất hữu ích trong công tác cứu hộ.

Khánh Hà (Theo Nature)