Các công nhân xây dựng trường học đã phát hiện hai xác ước cổ nhất tại tỉnh Isley, Peru. Chúng được bảo quản tốt tới mức một xác ước còn mắt và cơ quan nội tạng vẫnp có niên đại ít nhất 700 năm.

Một trong hai xác ướp cổ nhất.

Xác ước thuộc về một cậu bé khoảng 5 tuổi và một người đàn ông chừng 35 tuổi. Họ là những cư dân của một nền văn hoá tiền Inca - những người thống trị một vùng đất rộng lớn của Nam Mỹ, trải dài từ Columbia tới Chile cho tới khi bị người Tây Ban Nha chinh phục vào những năm 1530. Nhà khảo cổ Lucy Linare cho biết: ''Hai xác ướp có từ năm 1100-1300 và thuộc nền văn hoá Chiribaya. Điều làm chúng tôi ngạc nhiên là mức độ được bảo quản tốt của chúng. Một mắt của người đàn ông mở to và bạn có thể nhìn thấy nhãn cầu của ông ta. Nó được bảo quản hoàn hảo''.

Hai xác ướp được tìm thấy vào hồi giữa tháng 2. Trước tiên, các nhà khảo cổ sẽ làm sạch và nghiên cứu chúng. Theo Linares, người đàn ông này là một trong những xác ướp cổ nhất từng được tìm thấy ở Peru. Quần áo trên người xác ướp và cách chôn cất chỉ ra họ thuộc về văn hoá Chiribaya. Nền văn hoá này phát triển ở dải đất ven biển khô cằn ở miền Bắc Chile và miền Nam Peru vào khoảng từ năm 800 tới năm 1350. Chiribaya nổi tiếng về các loại đồ gốm được trang trí tinh xảo.

Hai thi thể được chôn riêng biệt, được bọc trong vải lông len ancapa đỏ và xanh, được buộc dây. Họ nằm ở tư thế bào thai ở độ sâu 3m. Các vỏ hạt ngũ cốc được tìm thấy bên trong vải niệm. Theo Linares, có vẻ như là họ chết tự nhiên và nơi đó là một nghĩa địa. Các nhà khảo cổ đã tìm kiếm song không phát hiện thêm thi hài nào. Người đàn ông này có lẽ là một nông dân bởi một số bao hạt được gắn vào dây lưng và một chiếc thuổng nằm bên cạnh. Cậu bé được chôn trong một nấm mồ nhỏ bằng đá.

Cô gái băng Juanita.

Trong những năm gần đây, các nhà khảo cổ đã phát hiện ra hàng nghìn xác ướp ở Peru, phần lớn là từ nền văn hoá Inca cách đây 5 thế kỷ. Đáng kể nhất là gần 2.000 xác ước được khai quật bên dưới một khu nhà ổ chuột gần thủ đô Lima vào năm 2002. Một trong những xác ướp cổ nhất và nổi tiếng nhất ở Peru là Cô gái băng Juanita. Juanita được bảo quản trong băng trên đỉnh núi gần Arequipa. Giới khảo cổ tin rằng cô đã bị hiến tế cách đây khoảng 500 năm và được phát hiện vào năm 1995.

Minh Sơn (theo Reuters)