Các nhà khoa học Nga và Mỹ cho biết vừa tạo ra hai nguyên tố mới, ''siêu nặng''. Nguyên tố này sẽ được xếp ở gần cuối của bảng tuần hoàn hoá học.

Bảng tuần hoàn hoá học.

Chỉ một vài nguyên tử của các nguyên tố mới được phát hiện, 113 và 115, tồn tại trong một vài giây sau khi được tạo ra trong máy gia tốc hạt. Chúng là dạng vật chất đặc biệt, có các tính chất không giống tính chất của 92 nguyên tố tự nhiên trên Trái đất. Các vụ nổ siêu tân tinh có thể tạo ra những nguyên tố siêu nặng với số lượng lớn.

Mặc dù những nguyên tố này có thể sẽ không bao giờ được sử dụng trên Trái đất do số lượng quá nhỏ, song chúng sẽ giúp giới khoa học thiết lập một lý thuyết thống nhất giải thích các lực vật lý điều khiển hành vi của mọi vật chất. Hai nguyên tố siêu nặng cũng sẽ không được mọi nhà khoa học chấp nhận và bổ sung vào bảng tuần hoàn cho tới khi các phòng thí nghiệm khác tạo ra những nguyên tố này - và dĩ nhiên đó là tiến trình có thể mất nhiều tháng hoặc thậm chí hàng năm trời.

Trong thí nghiệm của mình, các nhà nghiên cứu đã bắn một đồng vị phóng xạ canxi hiếm vào mục tiêu làm bằng americium. Nguyên tố mới 115 được tạo ra khi hạt nhân của canxi và americium hợp nhất. Nguyên tố 115, được gọi là Ununpentium, chỉ tồn tại trong một phần nhỏ của một giây trước khi nó phân rã thành nguyên tố 113. Các nguyên tử của nguyên tố 113 hay Ununtrium, tồn tại trong hơn 1 giây.

115 và 113 là các số nguyên tử của hai nguyên tố siêu nặng trên. Nói cách khác, nó đề cập tới số proton trong hạt nhân của chúng. Về bản chất, chúng thuộc về một nhóm các nguyên tố siêu nặng đặc biệt. Vào năm 1999, các nhà nghiên cứu thuộc ĐH California và ĐH Oregon đã sử dụng một chùm ion krypton bắn phá một mục tiêu chì. Họ thông báo dò được 3 nguyên tử của nguyên tố 118 - nguyên tố nặng nhất mà giới khoa học dò được.

Nguyên tố 118 sau đó phân rã ngay lập tức thành nguyên tố 116. Tuy nhiên, cách đây 2 năm, thông báo này được rút lại sau khi một nhà khoa học tại Phòng thí nghiệm quốc gia Mỹ Lawrence Berkeley bị phát hiện... giả mạo số liệu. Trong vụ này, nhà vật lý Victor Ninov là thành viên duy nhất trong số 16 thành viên của nhóm nghiên cứu bị sa thải. Hiện ông đang khiếu nại về quyết định này. Sau đó, các nhà nghiên cứu khác đã tạo ra nguyên tố 116. Vào năm 1999, các nhà nghiên cứu NGa tại Dubna đã khám phá thêm một nguyên tố siêu nặng nữa bằng cách bắn phá plutonium bằng ion canxi. Đó là nguyên tố 114.

Minh Sơn (Theo AFP)