Các chuyên gia thuộc ĐH Yale, Mỹ, vừa tìm ra một hoá chất quan trọng có trong mồ hôi, thu hút muỗi lan truyền sốt rét đốt người ở châu Phi. Hiểu biết về phân tử này, cũng như cách nó hoạt động có thể giúp các nhà khoa học bào chế thuốc xịt muỗi mới và bẫy côn trùng.

Bệnh sốt rét do một loại ký sinh trùng ở muỗi gây ra. Nó truyền từ người này sang người khác mỗi lần muỗi đốt người. Chỉ có muỗi cái mới đốt người. Chúng tìm nạn nhân bằng cách sử dụng khướu giác rất nhạy và có thể phát hiện mục tiêu từ khoảng cách hàng trăm mét. Tuy nhiên, cho tới nay cách muỗi cái phát hiện mục tiêu chính xác vẫn là một bí ẩn.

Nhóm của John Carlson đã xác định được chính xác hoá chất giúp muỗi tìm mục tiêu. Các thí nghiệm di truyền trên muỗi cho thấy chỉ một luồng mồ hôi người thôi cũng đủ để kích thích các tế bào thần kinh trong ăng-ten của muỗi. Hoá chất trong mồ hôi người thu thút muỗi chính là 4-methylphenol. Thụ thể AgOr1 trên tế bào của muỗi dò được thành phần này. Ngoài ra, họ còn phát hiện dường như thụ thể AgOr2 phản ứng với một thành phần khác nữa trong mồ hôi người - 2-methylphenol.

John Carlson thuộc Khoa sinh học tại ĐH Yale cho biết: ''Đây là lần đầu tiên các nhà khoa học phát hiện một thụ thể của muỗi phản ứng với một hoá chất trong mồ hôi người. Thụ thể này chỉ tồn tại ở muỗi cái. Điều đó quả là thú vị bởi chỉ có muỗi cái mới đốt người''.

Khám phá trên là bước đột phá mới trong cuộc chiến chống sốt rét. Các nhà khoa học cho rằng nghiên cứu của họ có thể được ứng dụng vào việc sản xuất những chất đuổi muỗi mới, hiệu quả hơn, cùng những hệ thống bẫy chúng.

Tại châu Phi, muỗi Anopheles gambiae là vật chính truyền ký sinh trùng sốt rét Plasmodium falciparum - ký sinh trùng nguy hiểm nhất trong 4 loại ký sinh trùng khác nhau. Mỗi năm trên thế giới có ít nhất 300 triệu ca sốt rét nghiêm trọng, trong số đó có hơn 1 triệu ca tử vong. Khoảng 90% những ca tử vong này tập trung ở châu Phi và nạn nhân chủ yếu là trẻ em.

Minh Sơn (Theo BBC)