Kính thiên văn vũ trụ Chandra vừa quan sát thấy một dải lỗ đen trong thiên hà hình elip NGC 4261. Chúng được hình thành từ vụ va chạm lớn giữa hai thiên hà xoắn ốc cách đây vài tỷ năm.

Thiên hà NGC 4261.

NGC 4261 cách Thái dương hệ khoảng 100 triệu năm ánh sáng. Hàng chục lỗ đen và sao neutron nằm vắt ngang qua không gia giống như các hạt trên một chuỗi vòng cổ. Các nhà thiên văn cho rằng cấu trúc ngoạn mục này là kết quả của vụ phá huỷ một thiên hà nhỏ hơn khi 2 thiên hà va chạm.

Đã từ lâu nguồn gốc của các thiên hà hình elip là đề tài tranh cãi gay gắt trong giới thiên văn. Mô hình máy tính ủng hộ giả thuyết: hầu hết thiên hà elip được hình thành trong các vụ va chạm giữa những thiên hà hình xoắn ốc. Hiện kính Chandra đã cung cấp bằng chứng cho lý thuyết này.

Khi va chạm, thiên hà bé hơn bị thiên hà lớn nuốt chửng. Sóng sốc do vụ va chạm giữa hai thiên hà đã dẫn tới sự hình thành của các ngôi sao khổng lồ. Trong vài triệu năm, chúng tiến hoá thành các ngôi sao neutron hoặc lỗ đen.

Phát hiện này cho thấy quan sát bằng tia X là cách tốt nhất để nhận dạng những thứ còn lại sau các vụ va chạm giữa những thiên hà. Nó có thể là công cụ quan trọng trong việc tìm hiểu nguồn gốc của thiên hà hình elip.

(Minh Sơn - Theo BBC)