VIET NAM NET

Nhờ một thụ thể có tên ACE2, virus SARS dùng một protein đầu nhọn có vai trò chìa khóa thâm nhập các tế bào.

Khám phá mới của Michael Farzan và đồng nghiệp tại Bệnh viện Brigham and Women ở Boston (Mỹ) được đánh giá là có ý nghĩa trong công cuộc bào chế các loại dược phẩm hữu hiệu chống SARS.

ACE2 (angiotensin-converting enzyme 2) là một thụ thể hiện diện trên bề mặt của một số tế bào. Đến nay, giới y học đã bào chế thành công một số loại thuốc vô hiệu hoá thụ thể này nhưng là để chữa trị các bệnh khác. Các chất ức chế ACE2 đã được thử nghiệm trên cơ thể người và một vài chất tỏ ra an toàn song chúng vẫn chưa được tung ra thị trường.

Nghiên cứu do nhà vi trùng học Farzan phụ trách - được đăng tải trên tạp chí Nature tuần trước - cho thấy, virus SARS có thể xâm nhập vào các tế bào có thụ thể ACE2 nhưng lại không nhiễm vào các tế bào không có ACE2. Sau đó, họ dùng một kháng thể "khoá" thụ quan này và phát hiện virus không thể lây nhiễm tế bào đó nữa. Tuy nhiên, kháng thể trong nghiên cứu của nhóm Farzan lại là một phiên bản của chuột. Vì thế, sẽ cần rất nhiều thời gian để phát triển một chất tương ứng ở người.

Hiện tại, các chuyên gia đang rất bận rộn thử nghiệm các liệu pháp chống lại bệnh SARS, mặc dù chưa thể khẳng định chúng sẽ mang lại hiệu quả nhưng Farzan tin rằng những gì ông và đồng nghiệp khám phá sẽ thúc đẩy họ tiến nhanh hơn trong việc tìm ra phương thuốc trị bệnh hiệu quả. Nếu khám phá về cách thức virus SARS lây nhiễm tế bào có thể giúp giới khoa học chế tạo thành công dược phẩm hữu hiệu chống căn bệnh chết người SARS, điều đó sẽ mang lại nhiều lợi ích hơn là dùng vaccine cho tất cả mọi người.

Tiến sĩ Gary Nable, Giám đốc Trung tâm nghiên cứu Vaccine tại Viên Sức khoẻ quốc gia ở Bethesda, Maryland, nhận định: Không còn nghi ngờ gì nữa, kết quả nghiên cứu trên sẽ tạo điều kiện cho ra đời các loại dược phẩm chữa SARS. Tuy nhiên, ông cũng lưu ý rằng tất cả mới là "khởi đầu câu chuyện" và nhóm Farzan cần nỗ lực hơn nữa.

Hiện đã có không ít nghiên cứu tỏ ra rất hứa hẹn trong nỗ lực chung tìm ra phương thuốc trị SARS hiệu quả, một vài hãng dược phẩm thậm chí đã sẵn sàng tung sản phẩm của họ ngay khi SARS bùng phát trở lại. Ở Mỹ, có thể kể đến các đại gia như công ty Merck và GlaxoSmithKline, GenVec ở Gaithersburg, Maryland. Vào đầu tháng này, Sinovac - một công ty công nghệ sinh học ở Bắc Kinh (Trung Quốc) - cho biết có kế hoạch bắt đầu thử nghiệm vaccine SARS trên cơ thể người trong tháng 12. Tuy nhiên, đến nay vẫn chưa có một loại thuốc nào ngăn chặn căn bệnh chết người này một cách hiệu quả và người ta nhận định rằng có lẽ phải mất tới 5 năm để tạo ra một loại vaccine hoàn chỉnh.

Hồi đầu năm nay, đại dịch SARS lan rộng toàn cầu với danh sách nạn nhân lên tới 8.000 người, trong đó hơn 750 người thiệt mạng. Hậu quả SARS gây ra không chỉ là tổn thất về người mà còn thiệt hại nghiêm trọng về mặt kinh tế. Nạn dịch này đã làm ngưng trệ hoạt động thương mại và khiến ngành du lịch điêu đứng. Ước tính, con số thiệt hại vào khoảng 10 tỷ USD.

Căn bệnh chết người này đã được ngăn chặn, song các chuyên gia y tế tin chắc rằng sớm muộn SARS cũng sẽ bùng phát trở lại. Vì thế việc phát triển các loại dược phẩm, vaccine ngăn ngừa loại virus này là hết sức cần thiết.