Theo các nhà khoa học Mỹ, gió mặt trời tạo ra các vết nứt trong từ trường trái đất, làm cho chúng toác ra trong khi lao qua để gây bão địa từ. Phát hiện này có thể giúp con người dự báo tốt hơn các cơn bão này.
|
| Cực quang. |
Harald Frey thuộc ĐH California, trưởng nhóm nghiên cứu, cho biết: ''Chúng tôi đã giải quyết được vấn đề gây tranh cãi kéo dài liên quan tới cơ chế hoạt động của tiến trình hình thành vết nứt. Những vết nứt đó thỉnh thoảng mở và đóng song có thể mở trong nhiều giờ''.
Trong quá trình nghiên cứu, các nhà khoa học đã sử dụng Image - vệ tinh theo dõi lớp quyển từ của trái đất. Một nhóm gồm 4 vệ tinh tên là Cluster đã dò được các hạt nhiễm điện từ mặt trời - gió mặt trời - xâm nhập qua lớp bảo vệ này. Janet Kozyra, chuyên gia dự báo thời tiết thuộc ĐH Michigan, cho biết: ''Hiểu địa điểm, thời điểm và thời gian quyển từ bị thủng và cách gió mặt trời xâm nhập sẽ giúp chúng tôi sự đoán thời tiết vũ trụ chính xác hơn''.
Mặt trời thường giải phóng lớp vật chất nhiễm điện tên là plasma trong các đợt phun trào lớn. Quyển từ trái đất ngăn chặn những cơn bão này, song một số năng lượng vẫn có thể xuyên qua các vết nứt của nó, thỉnh thoảng đủ mạnh để làm gián đoạn vệ tinh, thông tin radio và hiệu điện thế trong các lưới điện tăng vọt. Điều duy nhất con người thực sự nhìn thấy trong một cơn bão địa từ là cực quang.
Các đợt phun trào từ mặt trời có thể giải phóng 1.000 tỷ watt vào khí quyển - lớn hơn tổng sản lượng điện của nước Mỹ. Vệ tinh Image đã dò được một vùng hạt nặng tên là ion đang bắn phá tầng điện ly bên trên Bắc Cực. Vùng này có kích cỡ bằng California. Khi ion va chạm với tầng điện ly, chúng tạo ra cực quang. Một số cơn bão địa từ đã tấn công trái đất trong tháng 10 và tháng 11 song chỉ gây một số trục trặc nhỏ do con người đã có biện pháp đề phòng.
(Minh Sơn - Theo Reuters) |