Một phần của vòng đá Avebury.

Phần lớn các khối cự thạch mà con người nhìn thấy ngày nay tại Avebury hình thành nên nửa phía tây của vòng đá hình tròn. Bản đồ nổi tiếng do William Stukeley, thư ký đầu tiên của Hội khảo cổ London, vẽ vào những năm 1720 cho thấy nhiều khối đá ở cung phần tư đông nam và đông bắc của vòng đá mất tích.

Cuộc khảo sát địa vật lý đầu tiên về những khu vực này cho thấy có ít nhất 15 khối cự thạch bị chôn vùi trong chính vòng đá. Chúng hiện lên rất rõ trong hình ảnh máy tính và Quỹ National Trust có thể xác định kích cỡ cũng như vị trí.

Sự tồn tại của vòng đá quả là điều khó hiểu đối với giới khoa học trong 300 năm qua. Các khối cự thạch được dựng lên cách đây trên 4.500 năm và giới khảo cổ nghi ngờ phần lớn chúng đã bị phá huỷ và thất lạc vĩnh viễn. Nhà khảo Martin Papworth thuộc National Trust nhận xét: ''Đây là một phát hiện thú vị. Nó làm cho vòng tròn Avebury hoàn thiện''.

Nhiều khối cự thạch ở Avebury bị phá để làm đá xây dựng vào thế kỷ 17 và 18. Cho tới giờ, không có ai nhận ra một vài khối vẫn còn nguyên vẹn và chúng bị chôn dưới đất cạnh những vị trí ban đầu. Martin cho biết: ''Có thể là cự thạch nằm đó từ thế kỷ 13 hoặc 14. Người dân địa phương đã đẩy đổ và chôn vùi chúng. Họ coi cự thạch là biểu tượng ngoại giáo, đe doạ tới giáo hội đã được thiết lập''.

Vào những năm 1930, Alexander Keiller đã khai quật và tái dựng nhiều khối cự thạch mà mọi người nhìn thấy ngày nay. Chúng đứng ở nửa phía tây của vòng tròn. Đại chiến thế giới lần thứ hai đã đặt dấu chấm hết cho dự án này. National Trust chưa có kế hoạch khai quật các cự thạch bị chôn vùi. Tuy nhiên, tổ chức này dự định sử dụng radar để tạo ra hình ảnh ba chiều về mỗi khối.

(Minh Sơn - Theo Independent)