Các nhà hoá học Đức vừa tìm ra cách thức ngăn chặn sơn bong khỏi những bức tượng chiến binh bằng đất nung nổi tiếng ở Trung Quốc.

Một số tượng chiến binh bằng đất nung.

Những bức tượng có kích cỡ như người thật này, được khai quật vào năm 1974, bảo vệ lăng mộ của Tần Thuỷ Hoàng - vị hoàng đế đầu tiên ở Trung Quốc. Cho tới nay, đã có trên 1.500 tượng chiến binh được khai quật, nhiều bức được sơn màu đỏ.

Tuy nhiên, phần lớn tượng mất đi lớp sơn bên ngoài ngay khi được di chuyển khỏi tầng đất ẩm nơi chúng nằm yên trong 2.200 năm qua. Heinz Langhals thuộc ĐH Munich, Đức, giải thích: ''Nếu bạn khai quật tượng chiến binh, chúng khô ngay lập tức và sơn bong ra trong vòng 5 phút''.

Hàng nghìn tượng chiến binh nữa vẫn còn bị chôn vùi tại lăng mộ Tần Thuỷ Hoàng ở Lindong, chờ được khai quật. Sớm muộn gì thì chúng cũng chung số phận với các bức tượng trước đó. Hiện Langhals và đồng nghiệp vừa phát hiện tại sao sơn trên tượng lại bong và phát triển phương pháp ngăn chặn hiện tượng này.

Nguyên nhân của vấn đề nằm ở lớp sơn mài được phết lên bề mặt tượng để lót cho các loại sơn khác. Sự thay đổi cấu trúc hoá học của sơn mài theo thời gian có nghĩa là khi bị khô, sơn mài bong ra khỏi tượng và kéo theo cả lớp sơn phủ bên ngoài. Nhóm nghiên cứu giải quyết vấn đề này bằng cách tăng độ ẩm của lớp sơn mài và làm cho nó bám chặt vào bề mặt tượng.

Để làm cho tượng không bị khô khi khai quật, các nhà khoa học đặt chúng vào những container có độ ẩm ngang bằng độ ẩm trong đất. Tiếp đến, họ phết dung dịch hydroxyethylmethacrylate (HEMA) lên lớp sơn bên ngoài. HEMA thường được sử dụng để sản xuất một số loại nhựa hiện đại. Khi dung dịch thấm vào lớp sơn mài, họ chiếu một chùm electron năng lượng cao vào bề mặt tượng, làm cho HEMA trùng hợp và cứng lại, tạo ra một loại keo làm cho sơn mài bám vĩnh viễn vào tượng.

(Minh Sơn - Theo NewScientist)