Vào lúc 15h30 hôm qua (20/11 - giờ Hà Nội), một đám mây hạt nhiễm điện phun trào từ bề mặt mặt trời đã tới vùng ngoài của khí quyển trái đất, gây ra bão địa từ.

Cực quang ở Winsconsin.

Theo Paal Brekke, Phó Giám đốc dự án vệ tinh theo dõi mặt trời SOHO, mặc dù xuất phát từ một ngọn lửa ôn hoà song vụ phun trào nhằm thẳng vào trái đất và tạo ra bão địa từ ở cấp ''mạnh cho tới cực mạnh''. Bão địa từ có thể đe doạ các vệ tinh và mạng lưới điện trên trái đất. Cho tới nay, chưa có thông tin nào về thiệt hại do cơn bão địa từ mới nhất này gây ra.

Cơn bão địa từ hiện tại xuất phát từ vùng đen 484 trên mặt trời. Hai vùng đen 486 và 488 vừa mới quay về phía trái đất trên, nằm ở mép trái của mặt trời. Bộ ba này là thủ phạm gây ra các vụ phun trào lớn, kéo dài 2 tuần trong suốt cuối tháng 10 và đầu tháng 11. Theo các nhà dự báo, 3 vùng vệt đen trên có khả năng gây ra các đợt phun trào mạnh trong vài ngày tới.

Cơn bão hiện tại có từ trường hướng về phía nam, ngược với hướng từ trường bảo vệ của trái đất. Điều này sẽ gây ra các cơn bão địa từ mạnh hơn. Nếu hướng của từ trường trong đám mây khí và hạt nhiễm điện hướng về phía bắc, giống như hướng của từ trường trái đất, bão địa từ sẽ ''lướt qua'' hành tinh của chúng ta. 

Mặc dù khí quyển trái đất chặn được loại vật chất mạnh này, song nó làm xáo trộn từ trường của hành tinh, cụ thể là quyển từ. Hậu quả là điện thế trong các hệ thống dây điện trên mặt đất tăng vọt, gây hỏng máy biến thế, ảnh hưởng tới các vệ tinh và làm gián đoạn thông tin radio cũng như hệ thống định vị. Ngoài ra, nó còn thay đổi dòng trong các ống dẫn.

Cơn bão địa từ mới nhất này đã gây ra cực quang ở một số vùng tại Mỹ. Những cực quang này được tạo ra khi các hạt nhiễm điện, di chuyển nhanh từ mặt trời, bị mắc kẹt trong từ trường quanh trái đất và va chạm với nhiều loại khí (oxy và nitơ) ở tầng trên của khí quyển.

(Minh Sơn - Theo Space)