Các nhà sinh học Mỹ vừa tạo ra một bản đồ chi tiết về sự tương tác của protein ở ruồi giấm, giúp họ hiểu thêm về một cơ chế trao đổi chất cực kỳ phức tạp, rất giống cơ chế ở người.

Ruồi giấm.

Bản đồ gồm 20.405 tương tác giữa 7.048 protein ở ruồi giấm. Nó là sự khởi đầu cho cái gọi là mô phỏng các hệ thống sinh học ở động vật bao gồm cả con người. Protein do các gene tạo ra. Chúng là những khối kiến tạo nên mô cũng như cơ sở cho các tương tác phân tử giúp sinh vật có thể sống được.

Để lập bản đồ protein, các nhà khoa học đã nhân bản mọi gene của ruồi giấm và phát triển một phương pháp ''chụp chớp nhoáng'' những hoạt động đang diễn ra bên trong loài này. Họ đã theo dõi hơn 20.000 tương tác liên quan tới khoảng 7.000 gene. Lập mô hình tương tác toán học giữa những protein rời rạc cho thấy mức độ tổ chức giữa các gene.

Trong nhiều thập niên qua, ruồi giấm là chìa khoá giúp giới khoa học hiểu rõ hơn về di truyền. Bộ gene, kích thước nhỏ và tuổi đời ngắn của sinh vật phức tạp này đã biến chúng thành công cụ quý giá trong nghiên cứu cơ chế hoạt động của các gene. Ruồi giấm cũng có nhiều gene giống người. Do vậy, chúng là vật thí nghiệm để nghiên cứu các căn bệnh ở người.

Các gene trong nhân tế bào tạo protein thực hiện một nhiệm vụ nhất định hoặc phối hợp với các protein khác nhằm tạo nên một cấu trúc lớn hơn. Nhiều protein tương tác với nhau để giải phóng năng lượng mà một tế bào cần. Trước tiên, bộ gene trong nhân tế bào tương tác ribosome, biến mã ADN thành protein. Sau đó, protein tương tác với một cấu trúc tên là phức hệ Golgi. Golgi kiểm tra, gói và dán nhãn protein trước khi phân bố chúng tới những nơi khác trong tế bào.

Hiểu cơ chế hoạt động của các protein có ý nghĩa quan trọng trong việc hiểu sự sống. Do đó, sau khi hoàn tất giải mã bộ gene của một sinh vật, các nhà khoa học muốn lập bản độ protein.

(Minh Sơn - Theo BBC)