Các vụ nổ từ hôm 28/10.

Cơn bão mặt trời lớn nhất, ảnh hưởng tới trái đất trong chu kỳ gần đây, xuất hiện vào ngày 28/10 vừa qua. Nó gây thiệt hại nhỏ, chẳng hạn như cắt điện tạm thời tại Thuỵ Điển, làm hỏng 2 vệ tinh của Nhật Bản, gây rối loạn cho các hệ thống định vị và thông tin radio của máy bay và tàu thuyền. Các công ty hàng không buộc phải bay thấp hơn ở vùng phía bắc để bảo vệ hành khách khỏi mức bức xạ gia tăng. Hiện giới khoa học lo ngại rằng một đợt phun trào mới có thể gây thiệt hại tương tự hoặc lớn hơn thế. 

Mỗi vụ phun trào trên bề mặt mặt trời giải phóng vào không gian những đám mây hạt nhiễm điện siêu nóng. Chúng có kích cỡ lớn gấp 13 lần trái đất. Vụ phun trào hôm 4/11 là mạnh nhất mặc dù nó đi chệch khỏi trái đất. Những vùng đen trên mặt trời gây ra các vụ nổ đó, song giới khoa học vẫn chưa hoàn toàn chắc chắn về cơ chế cũng như cách chúng ảnh hưởng tới trái đất.

Vệt đen ở mặt trời là những vùng tối, tương đối mát ở bề mặt của mặt trời. Chúng xảy ra khi từ trường mạnh, bị bóp méo, bẫy nhiệt bên dưới bề mặt mặt trời, làm cho những điểm này mát hơn một chút so với vùng xung quanh. Sự không ổn định của các vệt đen đó có thể dẫn tới những vụ phun trào khí và hạt nhiễm điện quy mô lớn.

Ngoài các hạt nhiễm điện và khí, hoạt động mạnh như vậy của mặt trời có thể tạo ra các vụ nổ bức xạ điện từ cực mạnh với nhiều tần số. Bức xạ đáng chú ý nhất, ảnh hưởng tới trái đất, là tia X. Tia X có thể gây nhiễu loạn cho các hệ thống thông tin radio. Các vụ nổ tia X chỉ mất vài phút để tới trái đất, trong khi electron và proton mất tới 2-3 ngày.

(Minh Sơn - Theo AP)