Anh và Mỹ sôi sục với tiếng Trung

Việc Trung Quốc đang trở thành một lực lượng kinh tế hùng mạnh toàn cầu khiến cho tiếng Trung cũng dần thay thế vị trí của tiếng Pháp, Đức và Tây Ban Nha để trở thành ngoại ngữ được quan tâm nhất ở cả Anh và Mỹ.

Học sinh đang học tiếng Trung. Ảnh: New York Times

Anh: kêu gọi các trường dạy tiếng Trung nhiều hơn

Một bản báo cáo được thượng nghị sĩ Dearing của Thượng viện Anh đưa ra vào giữa tháng này đề xuất, các trường công nên được khuyến khích dạy những thứ tiếng hữu ích về mặt kinh tế, ví dụ như tiếng Trung.

Dạy ngoại ngữ, trong đó có tiếng Trung, là một trong những cách làm cho môn ngôn ngữ được giảng dạy ở trường cấp hai hấp dẫn và thu hút được nhiều học sinh hơn. Từ trước đến nay, tiếng Pháp, Đức vẫn là ngoại ngữ được chọn trong hầu hết các trường ở Anh. Nhưng giờ đây, khi các công ty đang ngày càng coi trọng tiếng Trung với việc nhận ra tầm quan trọng của Trung Quốc đối với nền kinh tế Anh, thì ngoại ngữ này cũng nhận được sự quan tâm hơn ở các trường tư. Mặc dầu vậy, chỉ có một số ít trường công lập có các khóa học này.

Bởi vậy, lãnh đạo các doanh nghiệp hiện nay đang kêu gọi các trường dạy tiếng Trung nhiều hơn. Họ dự tính, giá trị xuất khẩu sang Trung Quốc sẽ chiếm 10% tổng doanh thu toàn cầu vào năm 2009, tương đương với gần 200 tỉ bảng Anh mỗi năm, biến Trung Quốc trở thành thị trường xuất khẩu quan trọng nhất của Anh.

Theo một cuộc điều tra với sự tham gia của 500 lãnh đạo doanh nghiệp được tập đoàn tư vấn Hay tiến hành, nhiều công ty tin rằng kỹ năng ngôn ngữ kém và sự thiếu hiểu biết về thị trường Trung Quốc đang cản trở nước Anh tiến lên.

Bà Sally Low, Giám đốc phụ trách chính sách Phòng Thương mại Vương Quốc Anh hy vọng rằng, báo cáo Dearing sẽ đi xa hơn. Bà nói: "Nhu cầu trong thế giới kinh doanh đang thay đổi. Trong một nền kinh tế đang ngày càng toàn cầu hóa, thì tiếng Trung đang được cần hơn là tiếng Pháp và tiếng Đức".

Mỹ: Tiếng Trung đang giành chiến thắng trong các lớp học

Học sinh lớp một lớp tiếng Trung, trường quốc tế Trung - Mỹ. Ảnh: New York Times.

Lấy trường Quốc tế Trung - Mỹ làm ví dụ, trường này có các lớp học từ nhà trẻ đến hết lớp 8, với chương trình giảng dạy song ngữ - tiếng Anh và tiếng Trung - cho tất cả các môn học, từ toán tới âm nhạc, bên cạnh các môn lịch sử, văn hóa và ngôn ngữ Trung Quốc. Trong 25 năm hoạt động kể từ ngày thành lập, trường chỉ thu hút chủ yếu con em các gia đình người Mỹ gốc Trung Quốc, nhưng trong vài năm gần đây, số học sinh da trắng và da đen đăng ký học đã tăng lên hơn gấp đôi so với mấy năm trước đó.

Lãnh đạo trường cho rằng sự thay đổi này phần lớn là do mọi người ngày càng ý thức rõ hơn về sự lớn mạnh của nền kinh tế Trung Quốc, và do các bậc phụ huynh ngày càng hiểu rằng học tiếng Trung có thể giúp con em mình nhiều về mặt sự nghiệp.

Cũng vì những lý do tương tự, ngày càng có nhiều học sinh theo học tiếng Trung tại các trường công lập trên khắp đất nước. Giám đốc điều hành chương trình Sáng kiến tiếng Trung của Hội Châu Á (một tổ chức quốc tế hoạt động nhằm thắt chặt mối quan hệ và tăng cường hiểu biết lẫn nhau giữa người dân Châu Á và người dân Mỹ), người đã viết về sự gia tăng việc học tiếng Trung ở Mỹ nói rằng, một số bang trong đó có Kentucky, Minnesota, Washington, Ohio, Kansas và West Virginia cũng đang triển khai các chương trình học có tiếng Trung ở các trường công lập.

Các bậc phụ huynh cũng tự mở các khóa học tiếng phổ thông Trung Quốc mới khi họ không tìm được những khóa học tiếng Trung nơi mình sinh sống. Năm 2005, ở Livingston, bang New Jersey, bà Sharon Huang đã sáng lập ra trường Mầm non Song ngữ, một trường mẫu giáo dạy cả tiếng Anh và tiếng Trung cho hai con trai sinh đôi 3 tuổi. Khi bắt đầu, trường chỉ có 10 học sinh, nhưng giờ đã có 72 học sinh và 7 giáo viên. Bà cho biết trường sẽ xem xét mở một lớp nhà trẻ vào mùa thu năm sau.

Bà Judith Carlson, 41 tuổi, sống tại Verona, bang New Jersey, mỗi tháng trả 400 đô la để cho con gái 2 tuổi rưỡi của mình theo học tại trường Mầm non Song ngữ. Hai con lớn của bà là Ryan, 15 tuổi, và Sarah, 13 tuổi, cũng đang học tiếng Trung tại trường công lập từ lớp một. Bây giờ bọn trẻ đang dạy cha mẹ chúng đếm từ 1 đến 10 và một số câu đơn giản bằng tiếng Trung.

"Học tiếng Trung sẽ tạo cho chúng một lợi thế lớn. Tôi nghĩ rằng bất kể bạn làm việc gì trong đời, nếu bạn có những khả năng đặc biệt có thể giúp mình nổi trội, thì bạn sẽ có giá hơn trên thị trường" - bà Carlson nói.

Ông Bob Davis, giám đốc chương trình Chinese Connections (kết nối tiếng Trung) của hệ thống trường phổ thông Chicago cho biết, khi tiếng Trung phổ thông được đưa vào hệ thống trường công của Chicago lần đầu tiên năm 1999, chỉ có khoảng 250 học sinh đăng ký học, nhưng hiện nay có gần 6.000 trong số 421.000 học sinh học các khóa học này, mà phần lớn là người da đen hoặc người gốc Tây Ban Nha. Ông cũng chỉ ra rằng "rất nhiều học sinh của chúng ta không hề có kiến thức hay được tiếp xúc với văn hóa và ngôn ngữ Trung Quốc".

Theo bà Mary Ann Hansen, một quan chức của ngành giáo dục bang Connecticut, năm nay có khoảng 3.000 học sinh, phần lớn không phải gốc Á, đang học tiếng Trung tại 16 trường phổ thông công lập, tăng gấp 10 lần so với năm 2004. Nhiều trường khác cũng đang xem xét việc đưa tiếng Trung vào chương trình học lần đầu tiên vào mùa thu năm sau.

Ông Michael Patterson, một giáo viên dạy môn hóa học, có 4 người con tuổi từ 6 đến 13 học ở trường Trung - Mỹ ở bang này, nói, chương trình học của trường thu hút ông, và "người ta cho rằng học tiếng Trung sẽ có lợi về sau".

• Tuyết Ngân (Theo Times Online, New York Times)