Phần Lan: Văn hóa quản lý tạo ra minh bạch

Ở Phần Lan, tư pháp, lập pháp và cấu trúc chính phủ cho phép giám sát chặt chẽ việc lạm dụng quyền lực.

>> Phần Lan và chìa khóa trở thành đất nước minh bạch

Vai trò nữ giới

Các nghiên cứu của Ngân hàng Thế giới cho thấy có liên quan giữa sự hiện diện của nữ giới trong nghị viện và ở những vị trí lãnh đạo với mức độ tham nhũng thấp, và văn hóa chịu trách nhiệm giải trình đóng góp vào hệ thống quản lý. Nghĩa là cân bằng giới có vai trò quan trọng trong ngăn chặn tham nhũng.

Helsinki, Thủ đô của Phần Lan. Ảnh: nationalgeographic

Nữ giới có vai trò tương đối nổi bật trong quản lý công ở Phần Lan suốt một thời gian dài. Năm 1906, đây là quốc gia đầu tiên trên thế giới công nhận nữ giới có quyền bầu cử và tranh cử. 19 nữ nghị sĩ được lựa chọn trong cuộc bầu cử đầu tiên ở Phần Lan ngay trong năm tiếp theo.

Cho đến nay, Phần Lan vẫn là quốc gia có sự hiện diện của nữ giới trong nghị trường mạnh mẽ nhất trên thế giới. Hơn 1/3 thành viên Nghị viện và các Hội đồng thành phố, một nửa thành viên nội các hiện tại là phụ nữ. Xây dựng hệ thống cân bằng giới tính cũng đảm bảo sự hiện diện của phụ nữ ở mọi cấp hành chính.

Chênh lệnh thu nhập và mức lương thỏa đáng

Thực tế chứng minh rằng, tham nhũng sẽ sụt giảm khi chế độ lương được thỏa đáng và chênh lệch thu nhập ở mức tương đối nhỏ. Thu nhập cao hơn, người lao động hài lòng hơn và theo đó tỉ lệ nhận hối lộ sẽ giảm đi. Hơn nữa, giảm bớt chênh lệch giữa những mức lương khác nhau cũng tạo điều kiện "tiết chế hám lợi" trong phát triển.

Những so sánh toàn cầu cho thấy, mức lương của viên chức hành chính Phần Lan khá hợp lý và chênh lệch thu nhập của nước này nằm trong số thấp nhất thế giới. Điều này thể hiện trong hệ thống thuế và chế độ an sinh xã hội tiến bộ.

Vai trò giáo dục

Giáo dục được coi là công cụ hữu dụng nhất để tiếp cận, nâng cao trình độ và cải thiện điều kiện sống của người dân. Giáo dục cần bao trùm tới mọi nơi, mọi người, gồm cả giáo dục thể chất, trí tuệ và tâm hồn.

Ý thức dân tộc chủ nghĩa lan tỏa dần tới toàn bộ người dân thông qua giáo dục, tăng cường nhận thức của toàn xã hội, hướng tới quan điểm độc lập và phê bình với hệ thống quản lý.

Giáo dục sản sinh ra những giá trị mới bổ sung cho hệ thống giá trị truyền thống và tạo ra sự chuyển dịch trong cả văn hóa và cấu trúc chính quyền trong pháp luật cũng như quản lý công. Giá trị của dân chúng dần trở thành giá trị của giới chức trách. Một quan chức tốt phải tuân thủ mọi điều luật quy định, chân thực, quan tâm đến dân sinh, không khoe khoang vị trí hay trách nhiệm của mình. Họ thận trọng và hiểu rõ lợi ích của người dân. Họ có một đời sống hôn nhân và gia đình lành mạnh, cách sống rõ ràng, yêu nước và nhân đạo.

Phần Lan thu hút thế giới

Thành tựu của Phần Lan trong cuộc chiến chống tham nhũng đã thu hút sự chú ý đặc biệt của quốc tế. Quốc gia này tham gia tích cực trong chiến dịch chống tham nhũng cùng với các đối tác phát triển lâu dài và đóng góp vào các chương trình chống tham nhũng đa quốc gia.

Phần Lan đã ký vào các hiệp định quốc tế liên quan đến chống tham nhũng.

Lịch sử của Phần Lan cho thấy mỗi giai đoạn phát triển đều dựa trên cơ sở các thành tựu có được trong những giai đoạn trước. Mặc dù ở đây khó phân định rõ ràng các giai đoạn và thực tế là chúng có chồng chéo với nhau, nhưng sự phát triển của một văn hóa giảm trừ tham nhũng có lẽ được nhận biết tại Phần Lan từ hai thế kỷ trước.

Tất cả ưu thế hiện tại của Phần Lan, đó là một cơ sở giá trị thúc đẩy tiết chế, tự kiểm soát và lợi ích chung; tư pháp, lập pháp và cấu trúc chính phủ cho phép giám sát chặt chẽ việc lạm dụng quyền lực; sự hiện diện của nữ giới trong chính trường; chênh lệch thu nhập thấp, mức lương thỏa đáng.

Kết quả ấy đảm bảo vững vàng cho một văn hóa quản lý, pháp chế, kinh tế và hoạt động truyền thông mà chúng ta chứng kiến ngày nay, khi văn hóa và cấu trúc quản lý của Phần Lan đã thu hút mạnh mẽ cộng đồng quốc tế.

• Diệu Thúy tổng hợp