VietNamNet

Từ lâu nay, giữa các trường đại học và doanh nghiệp luôn khó khăn khi tìm tiếng nói chung. Doanh nghiệp khi nhận sinh viên mới tốt nghiệp luôn than phiền phải đào tạo lại còn các trường đại học thì cho rằng doanh nghiệp không tạo điều kiện cho sinh viên được tiếp cận thực tế công việc của các công ty. ĐH Bách khoa Đà Nẵng tổ chức buổi hội thảo "Quan hệ giữa nhà trường và doanh nghiệp trong đào tạo kỹ sư", các doanh nghiệp đã có những kế sách thiết thực cho công tác đào tạo... Đây cũng là một cách làm mới đáng được khích lệ.

Kỹ sư chưa đáp ứng nhu cầu của doanh nghiệp

Phòng thí nghiệm sản xuất tự động ĐH Bách khoa Đà Nẵng, nơi giúp sinh viên tiếp cận công nghệ mới

Đại diện của Công ty TNHH kỹ thuật Việt Nam (Vietech) nhận định các chương trình đào tạo của các trường ĐH hiện còn nặng về lý thuyết, việc hướng nghiệp ở bậc đại học chưa đáp ứng nhu cầu thực tế của xã hội, sự liên kết giữa nhà trường và các doanh nghiệp được các nước tiên tiến áp dụng nhưng tại Việt Nam mới ở giai đoạn mang tính định hướng, lỏng lẻo, không rõ ràng. Ông Vương Công San - đại diện Công ty Vinaconex 25 - thì cho rằng mặc dù trong nhiều năm qua, công ty luôn có quan hệ tốt với Trường ĐH Bách khoa Đà Nẵng, nhiều kỹ sư được đào tạo ở trường tốt nghiệp khá, giỏi đã được công ty tuyển dụng, nhưng những kỹ sư mới này vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu thực tế của công ty.

Là một công ty xây dựng, trong quá trình hội nhập, công ty có nhiều dự án mang yếu tố nước ngoài, nhưng điểm yếu của các kỹ sư tốt nghiệp hiện nay là ngoại ngữ. Ông San tuyên bố, trong những năm sắp đến, bất cứ thời điểm nào, công ty ông sẵn sàng tuyển dụng các kỹ sư tốt nghiệp ĐH Bách khoa Đà Nẵng loại khá trở lên, có khả năng giao tiếp trực tiếp bằng ngoại ngữ.

Trước những ý kiến của các doanh nghiệp, thầy Lê Cung - giảng viên khoa Sư phạm ĐH Bách khoa Đà Nẵng cho rằng các doanh nghiệp ngày càng được trang bị nhiều trang thiết bị hiện đại, công nghệ tiên tiến mà nhà trường không thể kịp thời đáp ứng. Ngay cả Phạm Anh Tú - cựu sinh viên của chương trình đào tạo Kỹ sư chất lượng cao (KSCLC) ĐH Bách khoa tâm sự: "Có kiến thức cơ bản rộng, khả năng thích ứng tốt, đó là điểm mạnh của chúng em. Nhưng khi đối mặt với vấn đề thực tế của doanh nghiệp, trình độ chuyên môn sâu và kinh nghiệm là điểm yếu mà chúng em hay gặp phải. Điểm yếu nữa của em cũng như các bạn cùng khóa KSCLC là khả năng giao tiếp bằng tiếng Anh và kinh nghiệm làm việc theo nhóm - những yêu cầu luôn được đặt ra của nhà tuyển dụng".

Thế nào là một kỹ sư thực thụ ?

Giáo sư Daniel Grimm - Phó hiệu trưởng Trường đào tạo kỹ sư Ecole Centrale de Paris (Pháp) cho rằng, phẩm chất đầu tiên của người kỹ sư là nắm vững chuyên môn trong khoa học và kỹ thuật. Vì vậy, chương trình đào tạo chủ yếu các môn khoa học kỹ thuật như hiện nay chỉ là điều kiện cần nhưng chưa đủ. Trong chương trình học phải đề cập đến các vấn đề kinh tế, xã hội nhân văn, điều hành và quản lý. Một kỹ sư thực thụ phải có những kiến thức khoa học kỹ thuật sâu rộng dựa vào công cụ tin học, thử nghiệm và nghiên cứu tài liệu; có ý thức về tính phức tạp của hệ thống công nghệ; tìm hiểu các vận hành của doanh nghiệp; có cái nhìn phê phán tích cực, sẵn sàng đón nhận các sáng kiến và sáng tạo; nhân cách phát triển hài hòa và thái độ cởi mở về văn hóa; có kỹ năng nói, viết và làm việc theo nhóm; có quan hệ rộng rãi...

Doanh nghiệp hiến kế

Để tìm một lối đi chung giữa doanh nghiệp và nhà trường trong việc đào tạo, đại diện Công ty cổ phần tư vấn xây dựng 533 khẳng định, công ty luôn tạo điều kiện để các sinh viên tham quan các công trình có áp dụng kỹ thuật mới do công ty thiết kế để bổ sung các kiến thức thực tế vào quá trình học tập; cho các sinh viên tham gia đề tài nghiên cứu khoa học cấp Bộ... Trong khi đó, các kỹ sư mới ra trường mà công ty nhận về đều phải đào tạo thêm kiến thức mới đáp ứng được nhu cầu công việc. Nguyên nhân do hiện nay nhà trường thiếu thông tin phản hồi từ doanh nghiệp. Vì vậy, nhà trường cần nắm bắt kỹ hơn nhu cầu của doanh nghiệp về nhân lực, từ đó có kế hoạch điều chỉnh trong công tác đào tạo.

Đại diện Công ty Vietech lại đặt vấn đề, các trường đại học cần đẩy mạnh hơn nữa những nghiên cứu ứng dụng, nên xâm nhập vào doanh nghiệp để tìm hiểu nhu cầu thực tế, đưa tiềm năng khoa học áp dụng vào sản xuất kinh doanh tạo môi trường thuận lợi cho sinh viên tiếp cận thực tế. Vấn đề thực tập của các sinh viên tại doanh nghiệp cần được chú trọng. Lôi cuốn các doanh nghiệp tham gia giảng dạy, đề nghị các cán bộ có kinh nghiệm soạn tài liệu, xem đó là phần "đào tạo mềm" cho sinh viên.

Ông Ngô Thân Thông - Công ty gạch men Cosevco hiến kế: cần hơn nữa sự tham gia của các kỹ sư có kinh nghiệm lâu năm ở các doanh nghiệp tham gia vào công tác đào tạo để có thể giúp các em trong việc tìm hiểu những kỹ thuật cao, những sự cố trong tình trạng khẩn cấp của sản xuất; các kỹ sư được đào tạo phải biết áp dụng sự hiểu biết của mình để cải tạo những công đoạn sản xuất cổ điển cho phù hợp với công nghệ hiện đại.

Đại diện Bưu điện Đà Nẵng, ông Trần Minh Anh lại nhìn nhận, trong thời gian tới, các dịch vụ viễn thông sẽ không ngừng ra đời, thị trường rất sôi động và cần một lượng kỹ sư rất lớn. Chính vì vậy, để đáp ứng được nhu cầu của doanh nghiệp, các trường đại học cần đóng vai trò chủ đạo trong việc khai thác, nghiên cứu các công nghệ mới đủ đáp ứng nhu cầu của thị trường viễn thông. Nhà trường và doanh nghiệp cùng nhau phối hợp nghiên cứu, phát triển các đề tài mang tính khoa học vĩ mô, học thuật cao - mỗi bên đều khai thác thế mạnh của mình, hình thành nên một thế hệ kỹ sư phù hợp, nắm bắt được nhu cầu thực tế và yêu cầu của doanh nghiệp...

Trước những "kế sách" mà các doanh nghiệp cùng tham gia đóng góp, các thế hệ kỹ sư sắp đến có thể kỳ vọng ở môi trường đại học những chương trình đào tạo thiết thực, có thể thu hẹp khoảng cách giữa lý thuyết và thực tiễn - một khoảng cách đang tồn tại đối với sinh viên cả nước sau khi rời giảng đường đại học.

Diệu Hiền (Thanh Niên)

Doanh nghiệp hiến kế đào tạo kỹ sư