Xa thương gần thường: Làm giàu từ ký ức

Chiến tranh đã qua đi từ cuối thế kỷ trước. Đất nước đổi thay từng ngày. Chiến trường đầy khói lửa, bom đạn xưa giờ đã trở thành những cánh đồng xanh tốt. Tưởng như cuộc mưu sinh đang xóa mờ dần dấu vết của chiến tranh.  

Một nhà hàng Steak House đến năm 2006 vẫn sử dụng cách bài trí kiểu cổ

Những đối với những cựu chiến binh thì khác. Gắn bó và trải qua những ngày bom đạn ác liệt ở chiến trường, nếm mật nằm gai cùng đồng đội đã trở thành ký ức không thể nào quên với họ. Trở về với cuộc sống đời thường nhưng họ vẫn luôn có ước muốn một ngày nào đó trở lại chiến trường xưa. Một bức ảnh, một địa danh được nhắc đến hay một bản nhạc cũng gợi lại trong họ bao kỷ niệm về thời kỳ oanh liệt của dân tộc. Đó là tâm lý hồi cố có trong mỗi con người. Hàng năm, có rất nhiều chuyến về thăm chiến trường xưa được các cựu chiến binh tổ chức. Những cuộc họp đồng ngũ được tổ chức mỗi dịp lễ tết... họ gặp nhau, ôn lại kỷ niệm cũ và chia sẻ cuộc sống hiện tại.

Trong kinh doanh, nhiều doanh nhân đã đạt được thành công bất ngờ nhờ vận dụng hiệu quả yếu tố tâm lý này. Trong lĩnh vực du lịch, rất nhiều di tích lịch sử có giá trị văn hóa đã được tôn tạo để thu hút khách tham quan. Nam Đàn – quê Bác hay khu di tích của Cung đình Huế hoặc nơi có nhiều Hoa Kiều sinh sống trong thời kỳ Thương mại biển Đông – Khu phố cổ Hội An... Đến những nơi này, du khách ai cũng choáng ngợp với đủ hình thức kinh doanh. Từ nhà nghỉ, khách sạn cho đến các cửa hàng ăn uống, bán đồ lưu niệm và hàng loạt các dịch vụ kèm theo khác. Nơi đây thu hút không chỉ khách du lịch trong nước mà rất đông du khách nước ngoài. Một số ít đến đến với mục đích nghiên cứu khoa học nhưng hầu hết là những người muốn đi tìm một cảm giác mới lạ, sâu lắng so với cuộc sống hiện đại đang diễn ra.  

Tại các thành phố lớn như Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh... phổ biến là kiểu kinh doanh theo phong cách hiện đại như kiểu Aqua, Buzz, Setup (cà phê) cùng những bản nhạc sôi động. Nhưng cũng không hiếm những cửa hàng, tiệm ăn, quán cà phê được xây dựng theo lối kiến trúc cổ từ cách bài trí nội thất cho tới trang phục của nhân viên và nhất là các món ăn đậm chất truyền thống. Rất nhiều quán trà được bài trí bởi sập, gụ, ghế tre...tạo ra một không gian làng quê yên tĩnh. Lại có kiểu nhà hàng bài trí theo lối kiến trúc và văn hóa Nga, tổ chức câu lạc bộ nói tiếng Nga, đã trở thành nơi tụ họp của những người từng làm việc, sống và du học ở Liên Xô.  Nơi đây có thể là khoảng lặng trong một thế giới ồn ã, náo nhiệt, để họ đắm mình nhớ về những kỷ niệm êm đềm, hay những ký ức tốt đẹp đã qua.

Không chỉ riêng Việt Nam, trên thế giới có không ít nhà hàng, tiệm ăn cũng kinh doanh thành công bởi họ đánh trúng vào tâm lý hồi cố của khách hàng. Chẳng thế mà một nhà hàng Steak House ở Texas đã thành công trong sự cạnh tranh khốc liệt của thế giới đồ ăn nhanh của Mỹ. Xuất phát từ một ý tưởng rất độc đáo, từ cách bài trí của nhà hàng cho tới trang phục của nhân viên. Nhà hàng này chỉ thắp bằng đèn dầu, tối mò, trần nhà bụi bẩn, xung quanh tường treo những vật trang trí như cày gỗ, lưỡi cuốc, mũ bện… Bàn ghế đều làm bằng gỗ, cấu tạo thô sơ mô phỏng theo cách bài trí của những quán rượu trong thời kỳ trung ở châu Âu. Đầu bếp và nhân viên đều mặc quần áo cũ kỹ dường như chưa bao giờ được là ủi. Điều này đã gợi cho không ít khách hàng một cảm giác lạ mà quen. Họ vừa ăn thịt bò vừa nhớ tới thời kỳ nghèo khổ khi Mỹ rơi vào cuộc khủng hoảng kinh tế trong những thập kỷ đầu của thế kỷ XX. Bạn có thể bắt gặp không ít nhà hàng kinh doanh theo hình thức này ở Nhật Bản, Anh và ở rất nhiều nước trên thế giới.

Nhìn rộng ra mọi lĩnh vực, không chỉ kinh doanh nhà hàng, quy luật tâm lý hồi cố còn thể hiện trong thú chơi, sưu tầm đồ cổ, mốt đi xe Vespa, Haclây hay sự trở lại của mốt theo một hình xoáy trôn ốc đi lên,...Tất cả trong các lĩnh vực kinh doanh, nếu quan tâm, bạn sẽ thấy sự thể hiện của tâm lý hồi cố rất đa dạng và phong phú. Cái tài của doanh nhân là biết nắm bắt và vận dụng hiệu quả yếu tố tâm lý này như thế nào.